Nisan ayından beri çıkması beklenen ‘Geçici Koruma Yönetmeliği’, sayıları 2 milyona yaklaşan Suriyeli mülteciler başta toplam 2,5 milyon yabancı sığınmacıyı yakından ilgilendiriyor.
EMRE CAN DAĞLIOĞLU
misakmanusyan@gmail.com
Ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma amacıyla kitlesel olarak Türkiye’nin sınırlarına gelen veya sınırları geçen yabancılara ilişkin esasları düzenleyen ‘Geçici Koruma Yönetmeliği’ 22 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlandı ve aynı gün itibariyle yürürlüğe girdi.
Nisan ayından beri çıkması beklenen yönetmelik, sayıları 2 milyona yaklaşan Suriyeli mülteciler başta toplam 2,5 milyon yabancı sığınmacıyı yalından ilgilendiriyor. Yönetmeliğe göre, geçici koruma, ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel veya bu kitlesel akın döneminde bireysel olarak Türkiye sınırlarına gelen veya sınırları geçen yabancılardan haklarında bireysel olarak uluslararası koruma statüsü belirleme işlemi yapılamayan yabancılara uygulanacak. 28 Nisan 2011’den sonra Türkiye’ye giriş yapan Suriyeliler de uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınacaklar.
Geçici kimlik
Yönetmelik uyarınca, geçici korunmadan yaralanacak olanlar, en kısa sürede kayıt altına alınacak ve gizlilik esasına göre alınan bilgileri merkezi veri tabanına aktarılacak. Kayıt işlemleri tamamlananlara, valilikler tarafından yabancı kimlik numarasının bulunduğu ‘geçici koruma kimlik belgesi’ düzenlenecek. Öncelikli olarak geçici barınma merkezlerinde barındırılacak olan geçici korunanlara, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen illerde “kamu düzeni, kamu güvenliği ya da kamu sağlığı yönüyle herhangi bir sakınca görülmediği hallerde” kalma izni verilecek.
Düzenlemeye göre, yönetmelik kapsamındaki hiç kimse, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye tabi tutulacağı veya ırkı, dini, tabiiyeti belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayatının veya hürriyetinin tehdit altında bulunacağı bir yere gönderilemeyecek. Geçici koruma altında bulunanların eğitimlerini düzenleme yetkisi Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilirken, yükseköğrenimleriyle ilgili usul ve esaslar YÖK tarafından belirlenecek.
Çalışma izni
Özellikle Suriyeli mültecilerle ilgili olarak sürekli gündeme gelen çalışma iznine dair yönetmelikte yer alan maddeye göre, çalışmaya ilişkin usul ve esaslar, “İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenecek” ve belirlenen sektör ve bölgelerde çalışma izni almak için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurulacak.
