Kapadokya bölgesinin en önemli kiliselerinden biri olan Meryem Ana Rum Kilisesi, yıkılmak üzere. 1849’da yapılan kilise, kültür varlığı olarak tescil edilmesine rağmen restorasyon bir türlü başlatılmadığı için yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya.
UYGAR GÜLTEKİN
uygargultekin@agos.com.tr
Kilise, Rumların gönderilmesinden sonra 1950-1983 yılları arasında Nevşehir Cezaevi olarak kullanıldı. 1983 yılında boşaltılan kilise, 1986 yılında Milli Emlak Müdürlüğü tarafından kültürel faaliyetlerde kullanılmak şartıyla Nevşehir Belediyesi’ne tahsis edildi. Ancak Nevşehir Belediyesi, restorasyon yapmak yerine, kiliseyi dizi setlerine kiraya vermeye başladı. Fox TV’de yayınlanan ‘Emanet’ dizisinin çekimleri sırasında, kiliseyi korumak için kullanılan kirişlerin kesildiği ortaya çıktı.
Kapadokya Kültür Tarih Koruma ve Araştırma Derneği, kilisedeki kirişlerin dizi ekibi tarafından kesildiği iddiasıyla savcılığa başvurdu. Savcılık, konuyla ilgili soruşturma başlattı.
Hâlâ kilisedeler
Agos’a konuşan Kapadokya Kültür Tarih Koruma ve Araştırma Derneği Başkanı Mükremin Toprak, kiliseyi ayakta tutan iki metal kirişin dizi çekimlerinde, kameranın rahat hareket etmesi ya da görüntü almaktaki zorluklar nedeniyle söküldüğünü; kirişlerin çalınmadığını ve hâlâ kilisede olduğunu da söyledi.
“Bu metal kirişler sayesinde kilise ayakta kalıyor. Kesilmesi için de elektrikli aletler lazım. Dışarıdan birinin gelip kesmesi mümkün değil. Hırsız işi değil. Bu demir kirişler 1,80 m uzunluğunda. Satsa 100 TL ancak eder. Kirişler varken dizi çekmek mümkün değil. Dizi ekibi ziyaretime gelip kendilerinin kirişleri sökmediğini, ancak yerine takacaklarını söylediler.”
Dizi yapımcıları iddiaları yalanlıyor. Ancak Toprak ikna olmuş değil, “Bize fotoğraflar gösteriyor. Ancak fotoğraflarda eksikler var. Bizi ikna edemiyorlar. Koruma kurullarının dikkatini çekemiyoruz.”
Rum mahallesi
Toprak, kilisenin etrafında bulunan eski Rum mahallesinin de tamamen yıkılmak üzere olduğuna dikkat çekti.
“3 bin tane ev vardı. Belediye kentsel dönüşüm için mahalleyi yıkmayı başladı. Tescilli 44 tane yapı var. Kilisenin yanı sıra camiler, çeşmeler ve evler var. Belediye, tescilli olmayan yerleri yıktı. Ancak yıkımdan sonra diğer yapılar için hiçbir koruma tedbiri almadı. Çeşmeler sökülmeye başlandı, evler talan edildi. Kültürel değerler yok edilmek isteniyor.”
