Fransa'da Ermeni Soykırımı’nın kamusal alanda, rencide edici bir şekilde inkârını suç sayan yasa, dün Anayasa Konseyi tarafından düşünce ve ifade özgürlüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildi. Türkiye’de memnuniyetle karşılanan gelişme Fransa’ya karşı yapılması düşünülen yaptırımların gündemden düşmesini sağladı.
Fransa’da soykırımların inkârını suç sayan yasa teklifinin meclis tarafından oy çokluğuyla kabul edilmesinin ardından, yasaya itiraz edilmiş ve Anayasa Konseyi’nin onayına sunulmuştu. Dün Anayasa Konseyi’nin yasayı düşünce ve ifade özgürlüğüne aykırı bularak iptal etmesinin ardından Türkiye’den karara yönelik memnuniyet mesajları geldi. Kararın ardından resmi ağızlardan Fransa’ya uygulanması düşünülen yaptırımların gündemden düştüğü açıklanırken, konuya ilişkin ilk resmi açıklama Dışişleri’nden geldi. Kararın ardından basına açıklama yapan Dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu memnuniyetini dile getirirken sağduyulu mesajlar da vermekten geri durmadı. Davutoğlu şunları söyledi; “Bundan sonra açık yüreklilikle tartışılacak bir ortam oluştu. Türkler ve Ermeniler için de bir fırsat oldu. Tarihte birlikte birçok acıyı paylaşmış iki halkın birbirine sarılması için bir fırsat oldu. Ümit ederiz nefret üzerinden bir siyaset inşa etmek yerine insani çerçevenin tüm unsurlarıyla oluşturulan yeni bir yaklaşım ortaya çıkar.”
Ermenistan’dan henüz resmi bir açıklama yapılmazken Cihan haber ajansının geçtiği habere göre temaslar için Viyana’da bulunan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbandyan’ın, Fransa’da yasanın aleyhinde oy kullanan Anayasa Konseyi üyelerinin ödüllendirilmek üzere Bakü’ye davet edildiğini söylediği iddia edildi. Fransa’daki yasanın onaylanmasından sonra kararı yaygınlaştırmayı hedefleyen diaspora aktivistlerinin ise Anayasa Konseyi’nin verdiği kararın siyasi olduğunu belirttikleri kaydedildi.
Sarkozy vakit geçirmeden yeni yasa için talimat verdi
Anayasa Konseyi'nin iptal ettiği Soykırım'ı İnkâr yasasını cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında tekrar gündeme getirme sözünü veren Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy hamle yapmakta gecikmedi ve yasa tasarısı talimatı verdi.
Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndan kararın ardından yapılan yazılı açıklamada, 'Cumhurbaşkanı Soykırım'ı inkâr edilmesini kabul edilmez buluyor ve cezalandırılmasını düşünüyor' denildi.
Açıklamada, Cumhurbaşkanı Sarkozy'nin yeni bir yasa tasarısının hazırlanması için hükümete talimat verdiği de belirtildi.
Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle yasama yılı mart ayında sona ermesi nedeniyle bu yasama döneminde Sarkozy’nin bu sözünü tutmasının zor olduğu düşünülüyor.
Hollande 'inkâr yasası' sözünü tekrarladı
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Sarkozy’nin en önemli rakibi olan ve anketlerde yarışı önde götüren Hollande, cumhurbaşkanı seçilmesi halinde, ‘uzlaşma içinde, dosyayı tekrar gündeme getireceği’ sözünü yineledi. Seçimler yüzünden yeni bir yasa teklifi sunulmasının zorluğuna dikkati çeken Hollande, 'Yasama döneminin sonuna geldiğimiz için yeni bir yasa tasarısı hazırlığı için ideal bir zaman yok. Ancak ben konuyu tekrar gündeme getireceğim, uzlaşma içinde verdiğim sözleri yerine getirmeye çalışacağım' ifadesini kullandı.
Hollande: ‘Türkler yanlış düşünüyor’
Fransa'daki Ermenilerle dayanışma içinde olduğunu ve Ermenilerin bu tür bir yasayı beklediklerini bildiğini kaydeden Hollande, yasaya karşı çıkan ve bu konuda seferber olan Fransa'daki Türklerin de yasanın kendi aleyhlerinde olduğunu düşünmelerinin yanlış olduğunu söyledi.
Boyer: ‘Soykırım tanınıyorsa inkârı da suç olmalıdır’
Fransa’da Anayasa Konseyi’nin iptal ettiği Ermeni iddialarını suç sayan yasanın mimarı Valerie Boyer’den bir açıklama geldi. Boyer, 'Bir soykırım yasa ile tanındığı zaman, soykırımı inkâr edenlerin de cezalandırılması gerektiğini düşünüyorum' dedi.
Boyer, 'Bir soykırım yasa ile tanındığı zaman, soykırımı inkâr edenlerin de cezalandırılması gerektiğini düşünüyorum. Bu adalet, eşitlik ve insan haklarının gereğidir. Yeni bir yasa hazırlanıp hazırlanmayacağını göreceğiz. Ben parlamentodaki tartışmalarda yer almaktan gurur duyacağım' dedi.
Fransız basını: Sarkozy'ye hakaret
Fransız basını ise yasanın iptalinin 'Sarkozy'ye hakaret' olduğu görüşünü dile getirdi. Ntvmsnbc'de derlenen Fransız ve dünya basının görüşleri ise şöyle;
LE FIGARO: Fransız Le Figaro gazetesi, 'Akil adamlar soykırımların inkârıyla ilgili yasayı geçersiz kıldı' başlığıyla verdiği haberde, 'Akil adamlar ne Türk ordusu tarafından 20'inci yüzyılın başında gerçekleştirilmiş suçların soykırım olarak nitelenmesi temeline ne de bu durumun cezalandırılması olasılığına itiraz ediyor. Ancak hatalı bir metne işaret ediyor. Anayasa Konseyi, yasama organının soykırımın ne olduğu ve soykırım inkarı konusunda görüş belirtme hakkına itiraz ediyor. Burada ifade özgürlüğü ihlali görüyor. Bu da kimi hukukçulara göre sadece yargıçların hakkı.'
LIBERATION: Fransız gazetesi Liberation, 'Ermeni soykırımı: Kalkış noktasına geri dönüş' başlığıyla verdiği haberde şu görüşlere yer verdi: 'Anayasa Konseyi yasayı iptal ederek mimarı olan Cumhurbaşkanı Sarkozy'ye adeta hakaret etti. Parlamentonun çalışmaları gelecek hafta askıya alınacağından yeni bir metnin bir sonraki yasama döneminden önce gündeme gelme şansı yok. Nicolas Sarkozy'nin angajmanı sadece formel.'
LA CROIX: Fransız gazetesi La Croix 'Anayasa Konseyi Ermeni soykırımını inkarla ilgili yasayı sansürledi' başlığıyla verdiği haberinde, 'Anayasa Konseyi uluslararası yargı organları tarafından tanınmış soykırımları inkar edenler hakkında hapis veya para cezasına hükmeden yasal düzenleme yapılmasının mümkün olduğunu söylüyor. Ancak yasama organına soykırımı tek başına tanımlayarak cezai müeyyide uygulama hakkını reddetti. 2001 yılında çıkarılan soykırımı tanıma kanunu gündemine taşınmadığı için de bu konuda görüş belirtmedi' dedi.
LE PARISIEN: 'Anayasa Konseyi iptal kararını İnsan Hakları ve Yurttaşlık Beyannamesinin düşünce ve ifade özgürlüğünün insanın ve değerli haklarından biri olduğuna hükmeden 9'uncu maddesine dayandırdı.'
LA PROVENCE (Ermeni kökenlilerin yoğun yaşadığı Marsilya kentinin başlıca gazetesi): 'Soykırım: Ermenilerin öfkesi' başlığıyla verdiği haberde, 'Valerie Boyer'nin metni sansürlendi. Bazı Ermeni kuruluşları karara Avrupa çapında itiraz olasılığını değerlendiriyor' görüşlerine yer verdi.
DÜNYA BASINI....
BBC: İngiliz televizyonu BBC, Fransa Anayasa Konseyi'nin 'Soykırım' yasa tasarısını iptal etmesinin ardından Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin yeni bir yasa tasarısının hazırlanması için hükümete talimat verdiğini belirtti. Haberde, Anayasa Konseyi'nin inkar yasa tasarısını iptale gerekçe olarak, ifade ve düşünce özgürlüğüne aykırı olmasını gösterdiği vurgulandı. Haberde ayrıca Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun 'Fransa'yla dondurulan ilişkilerin yeniden normale dönüp dönmeyeceğine Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin karar vereceği' görüşlerine de yer verildi.
FINANCIAL TIMES: İngiliz Financial Times gazetesi de, yasayla tanınan soykırımların inkarını suç sayan kanun tasarısının anayasaya aykırı bulunmasının Türkiye ile Fransa arasındaki gerilimi azaltacağını yazdı. Gazete, Fransa Anayasa Konseyi'nin bu kararının, meclisin iki kanadından da geçen tasarıyı engellemek için büyük çaba harcayan, Paris'le diplomatik ve askeri ilişkileri askıya alan ve düzenlemenin yasalaşması halinde bir dizi yaptırım uygulayacağını açıklayan Ankara için bir zafer olduğu belirtildi.
DER SPIEGEL: Alman Der Spiegel dergisi de internet sayfasında verdiği haberde, Fransa Meclisi ve Senatosu tarafından kabul edilen 'Ermeni Soykırım'ını inkâr yasa tasarısının, bu ülkenin Anayasa Konseyi tarafından ifade özgürlüğüne aykırı bulunarak iptal edildiği belirtildi. Haberde, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin yeni bir yasa tasarısı için harekete geçtiği de vurgulandı. Der Spiegel, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun 'Fransa Anayasa Konseyi'nin verdiği kararı memnuniyetle karşılıyoruz' görüşüne de haberde yer verdi.
