Kaliforniya Eyaleti Temsilciler Meclisi’nin Ermeni Soykırımı’na dair öğretimi okullarda zorunlu kılan yasa tasarısını oybirliğiyle kabul etmesinin ardından gözler Kaliforniya Senatosu’na çevrildi. Tasarı Senato’dan da geçerse, Vali Brown’ın önüne gelecek.
EDVİN MİNASSİAN
edvinminas@yahoo.com
Kaliforniya Eyaleti Temsilciler Meclisi, 28 Mayıs 2014 tarihli oturumunda Ermeni Soykırımı’nı da kapsayan ve soykırım eğitimini 7 -12 sınıfların sosyal bilgiler dersleri müfredatı içerisinde zorunlu kılan yasa teklifini 77 üyenin tamamının oylarıyla kabul etti. Ocak ayında farklı alt komisyonlardan geçen yasa teklifi, Eyalet Temsilciler Meclisi’nden de geçerek şu anda Eyalet Senatosu’nun gündemine gelmiş oldu. Senato’dan geçtiği takdirde Kaliforniya Valisi Jerry Brown’un önüne gelecek olan tasarı, Vali de onayladıktan sonra yasalaşmış olacak.
Dökmeciyan’dan bu yana
1980’lerde Vali George Dökmeciyan döneminde geçen bir kanunla, Ermeni Soykırımı, günümüze kadar, Kaliforniya’daki tüm okulların müfredatına tavsiye ediliyor. Arzu eden bölgesel eğitim idarelerine bu konuda kaynak sağlanıyor; fakat zorunlu tutulmuyordu.
‘AB 1915’ olarak adlandırılan yeni kanun tasarısına göre ise, tüm eğitim bölge kurumları sosyal bilgiler müfredatlarında Ermeni Soykırımı’nı orta ve lise öğrencilerine öğretmekle yükümlü olacaklar.
Yeni tasarı sadece Ermeni Soykırımı’nı kapsamakla kalmıyor. Bundan böyle Kaliforniya Eyaleti Eğitim Bakanlığı, Kamboçya, Darfur ve Ruanda soykırımları ile ilgili de her türlü bilimsel ve tarihsel çalışma kaynaklarını okullar için temin ve tedarik etmekle yükümlü olacak. Ayrıca tasarıyla, soykırım mağdurlarının görsel tanıklarının veya kurtarıcıları olmuş şahısların ifadelerinin ses veya video kayıtlarının da eğitim programında yer alması teşvik ediliyor.
Yasa tasarısında yer alan bir maddede Ermeni Soykırımı şöyle tanımlanıyor: “1,5 milyon Ermeni vatandaşın, Osmanlı İmparatorluğu’nu yönetenler tarafından Suriye çöllerine zorlu ölüm yürüyüşünü de kapsayan; işkence, aç bırakma ve katliam uygulamalarına tâbi tutulmaları ve bunun yanında 500 bin masum vatandaşın da evlerinden sürgün edilmeleri.”
Nüfusun yarısı
ABD’de Kaliforniya’nın yanı sıra 10 eyalette halen eğitim müfredatlarında Ermeni Soykırımı yer alıyor. Georgia, Illinois, Kansas, Massachusetts, Minnesota, New Jersey, New York, Ohio, Rhode Island ve Virginia’dan oluşan eyaletler, toplam ABD nüfusunun yüzde 50’sini oluşturuyor.
2015’e az bir süre kala, bu tür yasa tekliflerinin hem federal düzeyde, hem de eyaletler düzeyinde yaygınlaşacağı tahmin ediliyor.