İran’ın, son dönemde Karabağ konusunda Ermenistan’ı desteklemeye başlaması sebebiyle Azerbaycan ile arası açılmıştı. İsrail’in bu anlaşmazlığı kullandığı, bu sayede Bakü dışında kurduğu fabrikada elindeki insansız hava uçaklarının yedek parçalarının üçte birini üretmeye başladığı öne sürülüyor.
The Times’ın haberine göre Azeri başkenti bugünlerde, Birinci Dünya Savaşı’nın Norveç’i, İkinci Dünya Savaşı’nın Kazablanka’sı gibi bir görüntü sunuyor. Çeşitli ülkeler, özellikle de İsrail’den casuslar, Bakü’de konuşlanıp olası bir İran müdahalesinin istihbarat altyapısını oluşturmaya çalışıyor.
RUSYA, İran ve Türkiye arasında konuşlu Azerbaycan, bu kilit konumu nedeniyle Soğuk Savaş döneminde de bir “dinleme istasyonu” idi. Soğuk Savaş bitti, fakat bu kez Batı ile İran arasında nükleer kriz tırmanıp İsrail’in Tahran’a karşı olası bir askeri harekatından bahsedilmeye başlayınca Azeri başkenti Bakü bir kez daha “casusların cirit attığı” bir yer haline geldi. Gazetenin haberine göre Karabağ konusundaki Ermenistan'a desteği nedeniyle İran ve Azerbaycan arasındaki huzursuzluktan İsrail'in oldukça faydalandığı belirtiliyor.
İngiliz The Times Gazetesi, Bakü’deki İsrail Büyükelçiliği yakınlarında bir kafede, “Şimon” takma adlı bir Mossad ajanıyla görüştü. Şimon’un Azerbaycan’da yılın herhangi bir günü bulunabilecek onlarca İsrail ajanından biri olduğunu belirten gazete, onun şu sözlerini aktardı: “Burası istihbarat işinin sıfır noktası. Buradaki varlığımız sessiz ama önemli. Son bir yılda varlığımızı daha da arttırdık. Bu bizi İran’a çok yakın kılıyor. Birkaç saat ötedeki İran sınırı istihbaratçılar için bir gri bölge. O sınırı rahatça geçen insanlardan kolayca edinilebilen önemli bilgiler var. Sınırı neredeyse kimse kontrol etmiyor. Bizim onları izleyişimizi izleyen İranlılar hariç...”
Onbinlerce Devrim muhafızı
Gazeteye konuşan Azeri istihbaratının eski yetkilisi ve Bakü’deki Doğu-Batı Araştırma Merkezi Direktörü Arastun Oruçlu da, Azeri başkentini “Birinci Dünya Savaşı’nın Norveç’ine ve İkinci Dünya Savaşı’nın Kazablanka’sına” benzetti. Oruçlu, “İran Devrim Muhafızları’nın binlerce üyesinin Azerbaycan’da faaliyet gösterdiği, Mossad ajanlarının ise muhtemelen sayıca daha az, fakat etki bakımından daha güçlü olduğu yorumunu yaptı. The Times’ın Bakü ofisini yöneten Zazduşt Aleyzade ise “Yabancı casusların varlığı açık bir sır. Tek bilmediğimiz, Azeri hükümetine rüşvet olarak ne kadar para verdikleri” diye konuştu.
Haberde ayrıca SSCB döneminde inşa edilen ve İran’ı dinleyebilen gelişmiş bir donanıma sahip olan kuzeydeki Gabala askeri üssünün şimdi Rusya tarafından farklı istihbarat servislerine kiralandığı belirtiliyor.
(Kayank: Hürriyet)
