Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), idam edilen Başbakan Adnan Menderes’e ‘iade-i itibar’ yapmaya hazırlanırken; döneme ilişkin binlerce döküman da Meclis’e gönderildi.
Darbeleri Araştırma Komisyonu’nun kurumlardan istediği Yassıada belgeleri Meclis’e geldi. Gönderilenler arasında Yassıada duruşmaları ses kayıtları ile subay, yedek subay, er, askeri veya sivil personel olarak bulunanların listesi de var. Tarihe ışık tutacak nitelikteki belgelerde, döneme ilişkin hukuksuzlukların da ortaya çıkması bekleniyor.
Türkiye, geçmişinde yaşadığı darbe ve muhtıralarla yüzleşmeye çalışıyor. Bu amaçla Meclis’te kurulan Darbeleri Araştırma Komisyonu’na, tarihe ışık tutacak belgeler gönderildi. Komisyon, devlet kurumlarından, 27 Mayıs 1960 darbesi ile 12 Mart 1971 muhtırasına ilişkin bilgi ve belgeleri talep etti.
TRT, askeri darbe ve müdahalelere ilişkin belgesel ve benzeri kayıtları komisyona gönderdi. Döneme ilişkin, 22 adet DVD ortamında kayıtlı belgesel ve görsel kayıt bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği de 2 bin 668 adet belge sureti ve bir DVD’den oluşan ‘27 Mayıs 1960 tarihli darbe, 12 Mart 1971 tarihli muhtıra, 12 Eylül 1980 tarihli darbe, 28 Şubat 1997 ve 27 Nisan 2007 tarihli askeri müdahale süreçleriyle ilgili yazılı bilgi ve belge’ gönderdi.
Adalet Bakanlığı ise sadece 28 Şubat dönemi ile ilgili bilgi sundu. Bahsedilen suçlar ile ilgili açılan, karara bağlanan ve halen devam eden davalara ilişkin tablolar dokuz sayfada anlattı. Ancak 27 Mayıs 1960-31 Aralık 1963, 12 Mart 1971-14 Ekim 1973, 12 Eylül 1980-6 Kasım 1983’ dönemlerine ilişkin bilgi verilmedi. Milli Savunma Bakanlığı da YAŞ kararı ile görevden alınan kişilerin listesini Meclise gönderdi.
Başbakanlık Yassıada belgelerini gönderdi
Darbeleri Araştırma Komisyonu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın bilgisine de başvurmuştu. Komisyon, Başbakanlık’tan ‘1- 27 Mayıs 1960 tarihli darbe, 12 Mart 1971 tarihli muhtıra, 12 Eylül 1980 tarihli darbe, 28 Şubat 1997 ve 27 Nisan 2007 tarihli askeri müdahale süreçlerine ilişkin bilgi ve belge; Başbakanlık Uygulamayı Takip ve Koordinasyon Kurulu ile kamu kurum ve kuruluşları arasında yapılan yazışmalar, kurulun toplantı sonuç raporları ve konuyla ilgili bilgi ve belgeleri’ talep etti.
Bu talebe olumlu cevap veren Başbakanlık, 190 GB boyutunda Yassıada mahkemelerinin belgelerini, dosya ve elektronik ortamda gönderdi.
Yassıada’nın ses kayıtları gönderildi
Meclis’e gönderilen belgeler arasında, Yassıada duruşmalarının ses kayıtları da bulunuyor. Tüm darbe ve müdahale süreçlerine ilişkin yazılı belgeler ile 27 Mayıs 1960 tarihli askeri müdahale sonrasında; Yassıada’da gerçekleşen yargılama sürecinde Celâl Bayar, Refik Koraltan, Adnan Menderes, Rüştü Erdelhun, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan’ın yargılanmaları esnasında çekilen video ve tutulan ses kayıtlarının birer nüshası istendi. TRT Yassıada duruşmaları ses kayıtlarını 3 adet DVD olarak gönderdi.
Milli Savunma Bakanlığı ise, ‘27 Mayıs 1960 - 21 Mayıs 1963 tarihleri arasında Harp Okulu, harp Akademisi, Balmumcu Garnizonu, Yassıada ve İmralı’da subay, yedek subay, er, askeri veya sivil personel olarak bulunanların’ listesini Meclis’e iletti.
