Azerbaycan'da düzenlenen COP29'da açıklanan taslak anlaşmada, iklim değişikliğiyle mücadelede yoksul ülkelere yılda 250 milyar dolar teklif edildi. En az gelişmiş ülkelerin temsilcileri COP29 başkanıyla yapılan toplantıyı terk etti; bu rakamın en az 500 milyar dolar olmasını istedi. Nihayetinde en az gelişmiş ülkelerin temsilcilerine 300 milyar dolar sağlanmasına karar verildi.
Yoksul ülkeler bu COP'a iklim değişikliğiyle mücadele için 1 trilyon dolardan fazla para umuduyla geldi. Bu miktarın metinde yer almaması onları hayal kırıklığına uğrattı.
Küçük ada devletlerinin temsilcileri BBC'ye, anlaşma metninin hazırlanması sırasında kendilerinin dışarıda bırakıldığını ve tartışmalara dahil edilmediğini söyledi.
Anlaşma metni zirve bittiğinde henüz hazır değildi, bu nedenle COP29'un süresi bir gün uzatıldı.
COP29 binasındaki müzakerelere katılan Almanya Dışişleri Bakanı, bazı petrol ve gaz üreticisi ülkeleri siyasi oyun oynamakla suçladı.
COP29'dan sorumlu Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı bir açıklama yaparak, tüm taraflara çalışmanın sonuçlandırılması için birlikte çalışma çağrısında bulundu.
Marshall Adaları İklim Elçisi Tina Stege anlaşma taslağı hakkında şunları söyledi: "Böyle bir metni ortaya koymak utanç verici... Geçen yıl dünyanın savaşlara harcadığı miktarın yalnızca küçük bir kısmı kadar bir miktar istedik."
Azerbaycan'ın COP29 başkanlığının anlaşma metninin ilk versiyonunu paylaşmasının ardından birçok kişi metni ve COP29 Başkanı Muhtar Babayev'i eleştirdi.
Power Shift Afrika iklim ve enerji düşünce kuruluşu direktörü Mohamed Adou bir basın toplantısında konuşurken, "COP29 Başkanı taraflarla diyaloğa girmiyor ve beceriksizce karanlıkta dolaşıyor" dedi.
Avrupa Birliği, İngiltere, Yeni Zelanda ve İrlanda anlaşma metnini "kabul edilemez" olarak nitelendirdi.
Konuşmacıların çoğunluğu metnin yetersiz olduğunu belirterek, mali hedefin kaynağının belirlenmediğini, etkilerin azaltılması (petrol ve gazdan yeşil enerjiye geçiş) için gerekli şartların belirlenmediğini söyledi.
33 saat sonra anlaşma
Sonuç olarak BM iklim zirvesi COP29 müzakereleri 33 saat geç sona erdi ve krizden son anda geri dönüldü.
Zengin ülkeler, gelişmekte olan ülkelere iklim değişikliğine hazırlık ve iklim değişikliğinin önlenmesine yardımcı olmak için yılda 300 milyar dolarlık rekor bir taahhütte bulundu.
BM iklim ajansı başkanı Simon Stiell şunları söyledi: "Zor bir yoldu ama bir anlaşmaya vardık."
300 milyar, yoksul ülkelerin talep ettiği 1,3 trilyondan az olsa da, şu ana kadar COP'larda elde edilen finansmandan fazla bir miktar.
(BBC Azerbaycanca)
