BBC, bu yıl Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen BM İklim Değişikliği Zirvesi COP29'da üst düzey bir görevlinin yetkisini fosil yakıt anlaşmaları yapmak için kullandığına işaret eden belgelere ulaştı.
BBC, Azerbaycan'ın COP29 ekibinin başkanı Elnur Soltanov'un bu amaçla görüşmeler yaptığını gösteren video kaydı ve e-postaları inceledi.
Gizli kayıtlarda Soltanov, potansiyel bir yatırımcı gibi davranan biriyle devlet petrol ve gaz şirketi Socar’da “yatırım fırsatları” hakkında konuşurken görülüyor.
Soltanov video kaydında, “Geliştirilmesi gereken çok sayıda gaz sahamız var” diyor.
İklim görüşmelerinden sorumlu BM organının eski başkanı Christiana Figueres, BBC'ye yaptığı açıklamada Soltanov'un yaptığının “kabul edilemez” ve COP sürecine “ihanet” olduğunu söyledi.
Petrol ve gaz Azerbaycan'ın toplam ekonomisinin yaklaşık yarısını ve ihracatının yüzde 90'ından fazlasını oluşturuyor.
Fosil yakıtlar, yandıkları zaman karbondioksit gibi dünyanın ısınmasına yol açan gazlar açığa çıkardıkları için iklim değişikliğinin ana sebebi olarak görülüyor.
Son küresel iklim zirvesinde fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda anlaşmaya varılmıştı.
BM iklim bilimi organı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, 2050 yılına kadar ve sonrasında petrol ve doğal gazın bir miktar rol oynayacağını kabul ediyor; ancak “yeni petrol ve gaz sahaları açmanın küresel ısınmayı 1.5C ile sınırlandırma hedefiyle bağdaşmayacağını” vurguluyor.
Azerbaycan'ın COP29 ekibi ve Socar, BBC'nin yorum talebine yanıt vermedi.
Zirvenin Azerbaycan'da yapılması çevreci çevrelerin tepkisine de yol açtı.
Ünlü İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, 11 Kasım'da Tiflis'te Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistanlı aktivistlerle birlikte bir gösteri düzenledi.AP’ye göre Thunberg ve diğer bazı aktivistler, Azerbaycan’ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunuyor.
Thunberg, Azerbaycan’ı “etnik temizlik uygulayan ve Azerbaycan’ın sivil toplumuna baskı yapmaya devam eden baskıcı, işgalci bir devlet” olarak tanımladı, Azerbaycan’ı zirveyi “suçlarını ve insan hakları ihlallerini önlemek için bir fırsat” olarak düzenlemekle suçladı.
(BBC Türkçe, AP)
