İngiltere’de seçmenler genel seçim için sandık başına gitti. Oylama işlemi yerel saatle 22.00'de sona erdi. Sandık çıkış anketlerine göre İşçi Partisi, 650 sandalyeli Avam Kamarası'nda 410 sandalye kazanıyor. İktidardaki Muhafazakar Parti ise büyük bir hezimetle karşı karşıya
Henüz kesin olmayan sonuçlara göre Keir Starmer'ın yönetimindeki İşçi Partisi 410 sandalye kazanıyor. Bu sonuç, 14 yıllık Muhafazakar Parti döneminin sona erdiği anlamına geliyor.
Avam Kamarası'nda çoğunluk için 326 oy gerekiyordu.
İşçi Partisi yaklaşık 5 sene önce yapılan genel seçimde 203 sandalye almıştı.
Muhafazakar Parti'nin son kabinesinde yer alan sekiz bakan seçilemedi. Ayrıca önceki Başbakan Liz Truss parlamentoya giremedi.
44 yaşındaki Muhafazakar Parti'nin lideri Rishi Sunak, İngiltere'de Hint kökenli ilk başbakan olmuştu.
Sunak daha önce Boris Johnson'ın kurduğu hükümette maliye bakanlığı yapmış, Johnson'la yaşadığı görüş ayrılıkları sonrası istifa etmiş, Ekim 2022'de partiye genel başkan seçilmiş ve başbakan olmuştu.
61 yaşındaki İşçi Partisi lideri ise Keir Starmer ise partisinin 2019'daki seçim yenilgisi sonrası Nisan 2020'de genel başkan seçilmişti.
Starmer daha önce avukatlık yapmaktaydı.
Keir Starmer, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Muhafazakarları deviren dördüncü İşçi Partisi lideri olacak.
Starmer'ın zaferi, Tony Blair'in 1997'de İşçi Partisi'nin 418 sandalye kazandığı tarihi zaferinin gerisinde. Yine de İşçi Partisi'nin beklenen zaferi, Starmer'ın liderliği devralmasından dört yıl sonra ve Jeremy Corbyn'in partiyi 1930'lardan bu yana en kötü sonucu aldığı bir yenilgiye sürüklemesinden beş yıl sonra, parti için büyük bir geri dönüşe işaret ediyor.
Çıkış anketleri ayrıca Muhafazakarların şimdiye kadarki en kötü performansıyla ağır bir yenilgiye maruz kaldıklarını gösteriyor.
Starmer'ın kariyeri
1962 doğumlu Keir Starmer 2015’te Londra’daki Holborn ve St Pancras seçim bölgesinden milletvekili seçilerek İngiltere Parlamentosu’nda Avam Kamarası'na girdi.
O dönem Jeremy Corbyn’in liderliğindeki İşçi Partisi ana muhalefetteydi.
Corbyn Keir Starmer’ı İçişleri Sözcüsü olarak atadı. Starmer, gölge bakan olarak özellikle hükümetin göç konusundaki performansını tetkik etti.
2016'da Brexit referandumunun İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararıyla sonuçlanması sonrası Starmer bu kez aynı görevi Brexit süreci için yaptı. Bu konumunu, Brexit konusunda ikinci bir referandum düzenlenmesi yönünde baskı yapmak için kullandı ancak başarılı olamadı.
İşçi Partisi, 2019’daki genel seçimde ağır bir yenilgi aldı. Bu parti için, 1935 yılından bu yana genel seçimlerdeki en büyük yenilgiydi. Corbyn yenilgi sonrası istifa etti.
Keir Starmer, 4 Nisan 2020'de İşçi Partisi lideri seçildi. Kampanyasında, enerji ve su şirketlerinin kamulaştırılmasını, üniversite öğrencilerine ücretsiz eğitim verilmesini savundu.
Starmer, Corbyn’i, İşçi Partisi lideri olduğu dönemindeki Yahudi karşıtı açıklamalarının yeniden gündeme gelmesi sonrası yaşanan tartışmalar nedeniyle partiden ihraç etti.
Partinin sol kanadından pek çok isim ise Starmer’ın esasında, milletvekili adaylarının sadece "ılımlı partililerden" oluşmasını istediğini, uzun süredir "bu operasyonu yürüttüğünü" savundu.
Keir Starmer liderliği sonrası partinin dümenini merkeze doğru çevirdi.
Enerji ve su şirketlerinin kamulaştırılması yönündeki daha önceki vaatlerinden vazgeçti.
Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’de düzenlediği saldırı sonrası Keir Starmer, İsrail’in Gazze’deki operasyonlarını savundu.
Keir Starmer, kendisini savunma hakkını kullandığı gerekçesiyle İsrail'e destek verdi.
İşçi Partisi’nin eski lideri Jeremy Corbyn bağımsız ise aday olarak girdiği seçimi önde bitirdi.
İlk kez 1983'te milletvekili seçilen Corbyn'in parti üyeliği, Ekim 2020'de Yahudi düşmanlığı ile ilgili yürütülen bir soruşturma gerekçesiyle askıya alınmıştı.
İşçi Partisi Corbyn'in partiden genel seçimde milletvekili adayı olmasını yasaklamıştı.
Londra’daki seçim bölgesinden bağımsız aday olarak yarışan Corybn 24 bin 120 seçmenin oyunu aldı ve milletvekili seçildi.
Partinin lideri Nigel Farage sosyal medyadan yaptığı açıklamada “Kurulu düzene isyan sürüyor” mesajı verdi.
Farage altı milyondan fazla oy aldıklarını savundu.
Sandık çıkış anketlerine göre Reform UK 13 sandalye elde edebilir.
(Ajanslar, BBC Türkçe, Euronews, The Guardian)