Türkiye’deki Ermenice edebiyatın en önemli isimlerinden, Aras Yayıncılık kurucularından Mıgırdiç Margosyan, doğduğu topraklarda, Diyarbakır’da, vefatının ikinci yılında anıldı.
DİTAV Kültür Sanat Merkezi’nde düzenlenen anmaya yazar Şeyhmus Diken, Eylem Ata Güleç ve Ahmet Çakmak konuşmacı olarak katıldı. Diken, yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“2022 yılının 2 Nisan’ında, Diyarbakır’ın çok önemli bir Ermeni yazarı olan Mıgırdiç Margosyan’ı kaybettik. O tarihten bu yana üçüncü defadır biz anma programı yapıyoruz. Bu yıl da Diyarbakır Tanıtma Kültür ve Yardımlaşma Vakfı (DİTAV) Diyarbakır Şubesi olarak Mıgırdiç Margosyan’ın ölüm yıldönümünde hem bir anma hem söyleşi hem de yeniden hafıza tazeleme anlamında program yapmak istedik.
Margosyan adına bundan sonra yapılabilecekler üzerine çok güzel veriler çıktı. Bir veri şuydu: Mıgırdiç Margosyan’ın Piran’a bağlı eskiden köyü olan ama şuan mahalleye dönüşen Heredan’da onun adına bir dönümlük arazi satın alarak Mıgırdiç Margosyan Bahçesi oluşturma fikri oluştu.
Bir de Margosyan adına Diyarbakır’da bütün Türkiye’ye yayılan bir Mıgırdiç Margosyan Edebiyat Ödülü önerisi geldi. Bunu da önümüzdeki günlerde değerlendireceğiz”
Anmaya çok sayıda dinleyici de katıldı.
Mıgırdiç Margosyan 23 Aralık 1938'de Diyarbakır'da, Hançepek Mahallesi'nde (Gâvur Mahallesi) doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi.
1966-1972 yılları arasında Üsküdar'daki Surp Haç Tıbrevank Ermeni Lisesi'nde müdürlüğün yanı sıra felsefe, psikoloji, Ermeni dili ve edebiyatı öğretmenliği yaptı. Daha sonra öğretmenliği bırakarak ticarete atıldı. Edebi çalışmalarını aralıksız sürdürdü.
Marmara gazetesinde yayımlanan Ermenice öykülerinin bir bölümü Mer Ayt Goğmerı [Bizim Oralar] adıyla kitap haline getirildi (1984) ve bu kitabıyla 1988'de, Ermenice yazan yazarlara verilen Eliz Kavukçuyan Edebiyat Ödülü'nü (Paris-Fransa) aldı.
Aras Yayıncılık tarafından basılan Gâvur Mahallesi (1992), Söyle Margos Nerelisen? (1995) ve Biletimiz İstanbul'a Kesildi (1998) adlı Türkçe kitaplarını, 1999'da ikinci Ermenice kitabı Dikrisi Aperen [Dicle Kıyılarından] izledi.
Gâvur Mahallesi Avesta Yayınları tarafından Li Ba Me, Li Wan Deran [Bizim O Yöreler] adıyla Kürtçe olarak yayımlandı (1999).
Evrensel gazetesinde "Kirveme Mektuplar" adlı köşesinde yazmayı sürdüren Margosyan'ın bu makalelerinin bir kısmı Kirveme Mektuplar adıyla 2006'da Diyarbakır'da kitaplaştırıldı.
1996-1999 arasında Agos gazetesinde yayımlanan makalelerinden yapılan bir seçki olan Zurna 2009'da, yine Evrensel yazılarından derlenen Çengelliiğne (ilk basımı 1999, Belge) ve Yeni Yüzyıl ve Yeni Gündem gazetelerinde yayımlanan makalelerinden derlenen Kürdan 2010'da kitaplaştırıldı.
Margosyan'ın, dünyanın yaratılış hikâyesini mizahi bir üslupla ele aldığı son kitabı Tanrı'nın Seyir Defteri 2016'da yayımlandı.
(Guneydoguekspres/Fatma Temel, Agos)