23,5 Hrant Dink Hafıza Mekânı, öldürülmesinin 15. yılında, Hrant Dink’in hayatını ve mücadelesini konu alan “Hrant Dink: Burada ve Şimdi” sergisini Yerevan’da açtı.
İstanbul’daki 23,5 Hafıza Mekanı’nın içeriklerinden bir seçkinin sunulduğu sergi, Yerevan’daki ziyaretçilerine Hrant Dink'in hayallerini, dilini, uğruna mücadele ettiği diyalog, bir arada yaşam gibi değerleri daha yakından anlama ve mücadelesine tanık olma imkânı sunuyor.
Sergi Yerevan'da Pavstos Buzand 1/3 0010 adresindeki “Armenian Center for Contemporary Experimental Art/Նորարար փորձառական արվեստի կենտրոնը" (ACCEA /(ՆՓԱԿ) sergi salonunda 7 Mayıs - 30 Temmuz 2022 tarihleri arasında gezilebiliyor. 23,5 Hrant Dink Hafıza Mekanı Program Koordinatörü Nayat Karaköse sergiyle ilgili sorularımızı yanıtladı.
23.5 Hrant Dink Hafıza Mekanı tamamen taşınmadı sanırım. Hangi bölümler ya da objeler gitti Ermenistan'a?
23,5 Hrant Dink Hafıza Mekânı’ndan geniş bir seçkiyi Yerevan’da sunuyoruz. Mekânın neredeyse tamamının bir yansımasını Yerevan’daki ziyaretçilerle buluşturuyoruz. Hrant Dink’in ilham verici mücadelesini, onun evrensel vizyonunu, Agos Gazetesi’nin kuruluşunu, yarattığı dönüşümü, Türkiye Ermeni toplumuna dair bilgileri, Hrant Dink’in nasıl hedef haline geldiğini, cinayet ve sonrasını, 19 Ocak anmalarını sergi aracılığı ile Yerevan’daki ziyaretçilerle buluşturuyoruz. Bu sergi İstanbul ve Yerevan arasında önemli bir köprü kuruyor. Mekânda yer alan birçok videoyu Yerevan’daki ziyaretçilerle Ermenice ve İngilizce olarak paylaşıyoruz. Ziyaretçiler aynen 23,5’taki gibi tüm sergiyi Hrant Dink’in sesinden, onun rehberliği eşliğinde ziyaret ediyorlar. Yerevan’a özel olarak Hrant Dink’in Ermenice dilinde verdiği söyleşilerden, konuşmalardan derlediğimiz ve Türkiye-Ermenistan ilişkilerine, diyaloğa, geçmişle yüzleşme ve geleceğe dair olan düşüncelerine, onun barışçıl vizyonuna yer veren bir seçki de sunuyoruz. 23,5 Hrant Dink Hafıza Mekânı’nın maketi Yerevan’daki serginin ortasında özel bir tasarım halinde yer alıyor, üzerinde projeksiyonla 23,5’tan imajlar yansıtıyoruz.
Hrant Dink’in gözlerini sergiye ev sahipliği yapan NPAK’ın camlarına sıvadık. Hrant Dink bir yandan hem Yerevan’a bakıyor, hem de bakış açısını , sesini, sözünü sergi aracılığı ile ziyaretçilere sunuyor. Ziyaretçilerimiz hem Hrant Dink’e bakıyor, hem de serginin sunduğu içerik vesilesiyle onu ve onun vizyonunu görüyor.
Hrant Dink’in odasının yansımasını video-projeksiyon yöntemiyle ziyaretçilerle buluşturuyoruz, ziyaretçilerimiz Hrant Dink’in odasını deneyimlerken o odanın duvarlarından Hrant Dink’in savunduğu değerleri aktaran, onun vizyonunu yansıtan videoları izleme imkânı buluyorlar.
Bizler için ziyaretçilerin yaşanmış deneyimlerine, onların seslerine, sözlerine yer vermek hem İstanbul’da hem de sergiyi taşıyacağımız diğer ülkelerde çok önemli. Tam da bu yüzden yine ziyaretçilerin fikirlerini, hissiyatlarını, geleceğe dair tahayyüllerini kaleme alabilecekleri, videoya kaydedebilecekleri alanları Yerevan’da da sunmaya özel önem gösterdik. Sergi boyunca da farklı temalarda yan etkinlikler düzenleyerek ziyaretçilerimize özel deneyimler yaşatmayı hedefliyoruz.
23,5 Hafıza Mekanı ile bir de köprü kuruluyor sanırım. Ziyaretçiler canlı bağlantı ile iletişim kurabilecek. Bu da herhalde bir yenilik olacak, öyle diyebilir miyiz, nasıl bir uygulama olacak bu?
Sergi Yerevan-İstanbul arasında bir köprü işlevi görüyor. Hrant Dink tek reçetemizin diyalog olduğunu sıklıkla dile getiriyordu, Hrant Dink’in diyalog ve umut temelli, karşılıklı anlayışı teşvik eden anlayışı bizim de her daim rehberimiz oluyor. Yerevan’daki sergiyi bir canlı yayın ekranı vasıtasıyla İstanbul’a, 23,5’a bağlıyoruz, her iki taraftaki ziyaretçiler birbirleriyle canlı olarak konuşma, iletişime geçme fırsatı buluyorlar. Hrant Dink Vakfı olarak bir iletişim, temas ve diyalog merkezi olmayı çok önemsiyoruz, iki yakın halkın iki uzak komşu yerine iki yakın komşu olabilmesi için de Yerevan’daki sergiyi bir fırsat olarak görüyoruz. Her iki tarafın halkının da çözümün bir parçası olabileceğine inanıyoruz ve bu serginin de çözüm odaklı, diyalog temelli yaklaşımı teşvik etmesini diliyoruz. Bu canlı bağlantı vesilesiyle her iki taraftaki ziyaretçilerimizi birbirleriyle ilişki kurmaya davet ediyoruz.
Sergi Yerevan'da nasıl karşılandı, açılış akşamındaki atmosfer nasıldı?
Sergi Yerevan’da ilgiyle karşılandı. Farklı yaş gruplarından, mesleklerden, Yerevan’dan ve farklı ülkelerden Ermeniler sergiye açılır açılmaz ilgi göstermeye başladı. Ziyaretçilerimizin sayısı ve çeşitliliği gün geçtikçe artıyor. Hem serginin kürasyonu, hem içeriği, hem tasarımı ile ilgili çok olumlu geri dönüşler alıyoruz. Bu ilgi bizi yüreklendiriyor. Birçok insan, özellikle de genç nesil Hrant Dink’i bildiklerini ama sergi sayesinde derinlemesine tanıdıklarını, Türkiyeli Ermenilerin ve azınlıkların durumları hakkında bilgilendiklerini dile getiriyor. Bahar ve yaz ayları Diaspora Ermenilerinin de yoğun olarak Ermenistan’da bulunduğu bir dönem. Sergiye Amerika’dan, Avrupa’dan, Lübnan’dan birçok Ermeni de yoğun ilgi gösteriyor. Burada ve Şimdi’nin çok özel tanışıklıklar ve buluşmalara ev sahibi yapacağına şüphemiz yok. Açılışta da çok güzel bir ortam ve biraradalık vardı. Açılış yoğun bir ilgi gördü, birçok kişi takdirlerini ve Yerevan’da bu serginin açılmasının önemini dile getirdi. Sergiyi önümüzdeki yıllarda birçok ülkede götürmeyi, Hrant Dink’in savunduğu demokrasi, barış, adalet, hakikat, bir arada yaşam gibi evrensel değerleri dünyanın dört bir yanında farklı kesimlerle buluşturmayı diliyoruz. Söylediklerinin, onun evrensel ve hak odaklı vizyonunun birçok ülkede geçerli olduğunun bilincinde olarak bunun sorumluğunu hissediyor ve onun evrensel vizyonunu dünyanın dört bir yanında yaşayan kişilerle buluşturmayı, onun vizyonunun nice yeni nesillere ilham olmasını diliyoruz.