LEVON BAĞIŞ

Levon Bağış

OBUR

Kokina

Semte yılbaşının gelmekte olduğunu esas olarak sokak çiçekçilerinden anlarsınız. Sokak çiçekçilerinde kokinaları gördüğünüzde, yılbaşı yaklaşmış demektir. Kokina, adını renginden alıyor; Rumcada ‘kırmızı’ demek. Kokinanın tam bir yılı temsil ettiği rivayet edilir.

’Kapıda Ruhi Beyi gördüm
Gözleri kıpkırmızıydı
Çiğnenmemiş karın üstünde
İki tek kokina gibi duruyordu gözleri
Beni birine gösteriyordu eliyle
Yanında kimseler yoktu
Birine yakınıyordu benden
Yanında kimseler yoktu’’

Edip Cansever


Ne kadar seviyoruz, günler belirleyip sonra o günlere müthiş anlamlar yüklemeyi... Aslında birbirinden farkı olmayan günleri özlemle beklemek, o günler için heyecanlanmak epey mantıksız. Ama bir şeyin mantıksız olması, havasına kapılmaya engel değil. 
Benim için yılın en güzel zamanı, bu heyecana kapılmaya gönüllü olmam nedeniyle, yılbaşı zamanı. Özellikle yılbaşı zamanını İstanbul’un belki de son gâvur mahallesi Kurtuluş’ta geçiriyorsanız, zaten o ruha kapılmamak elde değil. 
Baruthane’den aşağı yürürken Üstün Palmie’nin vitrini çok dilli yazıları ve renkli canlı çikolatalarıyla, yılbaşı zamanı önünden geçen herkesi mest eder. Aynı zamanda Kayserili Aya Vasili’nin anma günü olan yeni yılın ilk günü için yapılan Vasili keklerini de (paskalya çöreğinin örülmeden yapılanı) görebilirisiniz vitrinlerde.
Ama semte yılbaşının gelmekte olduğunu esas olarak sokak çiçekçilerinden anlarsınız. Sokak çiçekçilerinde kokinaları gördüğünüzde, yılbaşı yaklaşmış demektir. Kokina, adını renginden alıyor; Rumcada ‘kırmızı’ demek. Kokinanın tam bir yılı temsil ettiği rivayet edilir. Kırmızı meyveler bakılmaya doyulmayan bir keyif sunar; yeşil dallar ise öyle sivridir ki, vazoya yerleştirmek bile eziyettir. Acıyla ve keyifle geçecek bir seneyi simgelermiş ve eğer kurumadan, meyveler düşmeden korunursa, o çiçeğin sahibinin bir sonraki sene ev sahibi olacağına inanılırmış.
Çoğu insanın bilmediği ise, bu çiçeğin aslında tek bir çiçek olmayıp, iki farklı çiçeğin birleştirilmesinden oluştuğu. Sonbaharda açan kokina meyveleri toplanıp, sivri dikenleri nedeniyle kuşkonmaz adı verilen yeşil bitkiye öbek öbek bağlanıyor. Tutmaya, taşımaya dikkat ettiğiniz şey epey can atıcı olduğu için çöpe atması bile dert olan kokinaları üretenler ise, kimsenin yapmaya tenezzül etmediği işleri yaparak ancak hayatta kalabilen Romanlar. 
Gerçekten çok eziyetli bir iş yapıp evlerimizi şenlendiren, hem şehri güzelleştiriyor, hem de şehrin ruhunu besleyen kokina satıcılarıyla pazarlık yapmayın derim. Verdikleri emeğin karşılığını hesaplamaya imkân yok. 
Bol renkli, az dikenli, huzurlu bir yeni yıl diliyorum.