Aslında uzun bir özet yapmak gerekirdi ama tüm toplumun, hepimizin gözleri önünde oynanan bu oyunu birkaç noktasından yakalayıp hatırlamak yeterli olacaktır.
24 ŞUBAT 2017. Ateşyan, Bekçiyan ve Maşalyan Eçmiadzin’de Vehapar II. Karekin’in riyasetinde bir anlaşma imzaladı. EÇMİADZİN PROTOKOLÜ: - 15 Mart tarihine kadar Patrik Kaymakamı seçimi tamamlanacak - Patrik Genel Vekili yetkileri son bulacak - Müteşebbis Heyet seçimleri düzenlenecek - Heyet 6 aylık sürede İstanbul Ermeni Patriği seçimini düzenleyecek.
15 MART 2017. BEKÇİYAN DEĞABAH SEÇİLDİ. Başepiskopos Karekin Bekçiyan 34 üyenin katıldığı Ruhaniler Genel Meclisi’nde oyların % 67’sini alarak 23 oyla Patrik Kaymakamı (Değabah) seçildi. Ateşyan 11 oyda kaldı.
3 NİSAN 2017. DEĞABAH’I YILDIRMA HAREKATI. Değabah seçilen Başepiskopos Bekçiyan’ın Kumkapı Surp Asdvadazin Kilisesi’ne girmesi engellenmek istendi. Kapı açıldıktan sonra UHD duasına Episkopos Sahak Maşalyan’dan başka din adamı katılmadı. Değabah’a, talep ettiği halde, patrikhane bünyesinde oda tahsis edilmedi. Çalışma imkanı sağlanmadı.
3 NİSAN 2017. ŞİRİNOĞLU’NDAN DEĞABAH’A: İSTİFA ET. Surp Pırgiç Vakfı Başkanı Bedros Şirinoğlu Değabah’ı basın duyurusuyla istifaya davet etti.
6 MAYIS. Epislopos Maşalyan Milliyet Gazetesine verdiği söyleşide ‘Patriklik seçimi beceriksizlikten değil, kasti olarak Ateşyan tarafından geciktiriliyor. Seçim olursa Ateşyan’ın seçilme şansı yok. Kilise bu durumdan rahatsız, felç olmuş durumda’ dedi.
25 MAYIS. Ateşyan, Almanya’da bulunan Değabah’a mektup göndererek ‘Bizim artık gönül rahatlığıyla Patrikhanenin yönetimini size teslim edebilmemiz için gerekli koşulların olgunlaştığını gözlemlemekteyiz’ dedi.
28 HAZİRAN. Ruhaniler Genel Meclisi yaptığı oylama sonucunda Başepiskopos Aram Ateşyan’ın Patrik Genel Vekilliği görevinin ve bu görevin kendisine tanıdığı tüm yetki ve sorumlulukların sona erdiğini ilan etti.
4 TEMMUZ. Patrikhane’de vakıf yöneticileri ve Ruhani Kurul üyelerinin katılımıyla Müteşebbis Heyet seçimi yapıldı
9 AĞUSTOS. Değabah, Ruhani Meclis Başkanı ve Müteşebbis Heyet Başkanı’nın ortak imzalarıyla İçişleri Bakanlığı’na iletilmek üzere 13 Aralık’ta Patrik Seçim yapılması isteğini içeren mektup İstanbul Valiliği’ne verildi.
Sonra ne oldu? Kendi oylarıyla seçtikleri o temiz ruhaniyi, oylarını inkar ederek, gene kendi iradeleriyle yapayalnız bıraktılar. İnanamadı. Ayrıldı gitti.
Şimdi ne oldu, ne oluyor?
Bizim kilise insanı, din adamı diye bildiklerimiz asıllarına rücu ettiler, asıl kişiliklerine döndüler.
Ve 15 Mart 2017’de büyük çoğunlukla Değabah seçtikleri Karekin Arkyebisgobos Bekçiyan’ın bu kez seçime aday olarak bile katılamayacağını kararlaştırdılar. (Öte yandan, Bekçiyan Sırpazan istifa etmiş değil; bu bakımdan hala ve halen Değabah olan odur. Aralarından hiçbiri bu hususu dile getirmedi, getirmiyor.)
Bekçiyan Sırpazan’ın aday dahi olamayacağına karar veren Ruhani Kurul, 28 Haziran 2017’de Ateşyan Sırpazan’ı görevinden azletmiş, tüm yetkilerini elinden almıştı. Şimdi onunla kuzu sarması.
Sanki dini, uhrevi bir makama seçim hazırlığı değil de, nabekarların barbut oynadığı bir siyaset sahnesi bu.
İnsanın midesi bulanıyor.
Meydan kala kala ikisine kaldı, Ateşyan ve Maşalyan. Bu gidişle biri Patriklik Kaymakamı olur, öteki Patrik.
Biz, bu ufacık kalmış Ermeni toplumu, Türkiye’de mahalleliden başlayan doğrudan katılımcı bir sistemle gerçek demokrasinin bir örneğini geniş topluma gösterdi ve gösterecek derken, bunlar oldu, oluyor. Her şey çıkar, entrika, dümen, dubara. Ve Ermeni cemaati sivil-ruhani birkaç bezirganın gösteri yeri haline gelmiş bu sirkte seyirci…
Ey muhteremler! Orası Haçaduryan Badriark’ın, Kalustyan Badriark’ın, Mutafyan Badriark’ın makamı! Simsarlık, komisyonculuk etmekten hicap duymayanların oturacağı yer değil. Kendinize gelin. Kendinize saygınız olmadığı anlaşılıyor, bari o makama saygı gösterin. Tanrıdan korkmadığınız belli, bari insandan utanın. Yarın kiliselerde o insanlara din üstüne, temizlik dürüstlük üstüne, ahlak üstüne vaazlar vereceksiniz; halkın yüzüne nasıl bakacaksınız? Bunu düşünün ve tövbe edin. 27 Haziran’daki seçimi iptal edin, erteleyin; cübbelerinizi önünüze koyun, bir daha, bir daha düşünün.
Sonra nadim olursunuz lakin iş işten geçmiş olur…