Ermenistan seçmenler erken seçimler için 9 Aralık’ta sandık başına gidecek. Kampanya süreci bu hafta resmi olarak başladı.11 siyasi parti ve parti koalisyonun yarışacağı bu seçimler öncesinde Ermenistan’da tansiyon oldukça yüksek.
Merkez Seçim Komisyonu’na göre, Ermenistan’da 2.574.916 seçmen ülke genelindeki 2000 seçim bölgesinde oy kullanacak. Toplam 1452 aday, parlamentoda en az 101 sandalye için yarışacak.
Yeni seçim, eski yasa
Paşinyan hükümetinin oylamaya sunduğu fakat kabul edilmeyen yeni seçim yasası bu seçimlerde uygulanamayacak. Az oy oranı olan partilerin devlet bütçesinden karşılanacak reklam ve kampanya hakkını çoğaltmayı ve parlamentoya girme eşiğinin düşürülmesini öngören yeni uygulamayı başta Cumhuriyetçiler olmak üzere, bu seçimlerde düşük oy alması muhtemel partilerin kabul etmemesi şaşkınlık yarattı. Paşinyan “Kendileri için büyük şans olan bu düzenlemeyi onaylamamaları, kendilerine ve seçmenlerine yaptıkları haksızlık olarak nitelendirilmelidir” dedi.
Kampanya sert başladı
Seçim kampanyası Ermenistan’da çok sert başladı. Ermenistan Cumhuriyetçi Partisi (Serj Sarkisyan’ın Partisi), Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnaksutyun), Benim Adımım Koalisyonu (Paşinyan), Müreffeh Ermenistan Partisi (İş adamı Gagik Dzarukyan’ın Partisi) Sasna Tsrer (Sasun Delileri – 2016 Ağustos ayında Yerevan'da 14 gün boyunca süren polis merkezi baskınıhı düzenleyen grup üyelerinin yeni kurduğu parti) ve diğer siyasi partiler ve bloklar oldukça saldırgan başladıkları kampanyalarını sürdürüyorlar.
Halk, seçim konuşmalarında gelecek ile ilgili plan görmemekten dolayı mutsuz. “Diğerlerinin ne yaptığını değil, sizin ne yaptığınızı anlatın” diyen seçmen duyduklarından henüz tatmin olabilmiş değil.
En sert kampanya programına sahip olan kuşkusuz Cumhuriyetçi Parti. Seçimi tam bir rövanş olarak gören -eski rejimin temsilcisi- Cumhuriyetçiler kampanyanın hedefine Paşinyan’ı koymuş durumda.
‘Yıkıcı muhalefet olacağız’
Kampanyanın en belirgin yüzlerinden eski eğitim bakanı Aşotyan “Yapıcı muhalefet olmamızı beklemeyin, biz yıkıcı, fundamental bir muhalefet olacağız, Paşinyan’ın yalanlar ile halkımızı kandırmasına izin vermeyeceğiz” diyor. Partinin oldukça alay konusu olan “Endişeliysen Cumhuriyetçileri seç!” sloganları gündemin en önemli konularından.
Paşinyan’a yönelik eleştirilerde en çok dile getirilenler verdiği sözleri tutamayacağı, devlet memuru ve emeklilere bekledikleri zamların yapılmayacağı ve hükümetin dış politika için büyük bir tehdit oluşturacağı.
Sasna Tsrer de Paşinyan’ı karalama üzerinden seçim kampanyasına devam edenlerden. Sasun Delileri “Bir karış toprak vermelerine izin vermeyeceğiz” söylemini tekrarlıyor. Ancak Paşinyan bir çok kere Karabağ ve Ermenistan’da böyle bir adım atmaya niyetli olmadıklarını açıkça dile getirmişti.
Kampanya günlerinde Benim Adımım’dan Sasun Mikaleyan’ın sözleri muhalefet tarafından oldukça eleştirildi. “Kadife devrim halk tarafından, Karabağ bağımsızlık hareketine göre daha net algılanmış, bu hareketle bağımsızlığın değeri daha iyi anlaşılmıştır” diyen Mikaelyan daha sonra “ sözlerim doğru algılanmadı, kazandığınız özgürlüğü yaşayamadıktan sonra onun bir değeri olmaz demek istedim” dese de tartışmalar hala devam etmekte.
Cumhuriyetçi Parti’den adaylığını koyan, Ter-Petrosyan’ın “Ermenistan Milli Hareketi” eski üyesi David Şahnazaryan’ın sözleri bu hafta Ermenistan’ı şaşırttı. Şahnazaryan “Bu erken seçim, ülkedeki tek adam yönetiminin en büyük kanıtıdır” derken, Paşinyan yönetiminden korkulmasını gerektiğini söyledi. “Paşinyan’a bu hediyeyi veren Cumhuriyetçi Parti’dir” diyen Şahnazaryan’a Ermenistan’ın fikir öncülerinden Hranuş Kharatyan’dan cevap geldi. Şahnazaryan’ın nasıl bir anda bu kadar keskin fikir değiştirdiğini anlamadığını söyleyen Kharatyan “Burada bir karışıklık var, maden Paşinyan bu ülke için bir felaket anlamı taşıyor, neden ona başbakanlığı hediye ettiniz?” diye sordu.
Paşinyan: Devirleri sona erdi
Paşinyan, Ermenistan Anayasası’na göre suç sayılan “görevdeyken siyasi parti kampanyası yürütememe” kanunu sebebi ile yıllık tatilini kullanıp yetkilerini yardımcısı Ararat Mirzoyan’a devrederek seçim kampanyasını yönetmeye başladı. Ülkenin kuzeyinden başlayıp, il il, köy köy, gezen Paşinyan Cumhuriyetçileri kastederek “Devirleri sona erdi, alışacaklar” diyor.
Paşinyan verdikleri sözlerde duracaklarını belirtirken, son üç ayda Ermenistan’a geri dönen ailelerden ve yapılan yabancı yatırımlardan da bahsediyor.
Paşinyan Cumhuriyetçilerin siyah-beyaz reklam afişleri için ise “Tam bir cenaze fotoğrafı, siyasi ceset olduklarının farkındalar, ama yaslarını tutacak bir halk bile yok, kendi kendilerine yas tutuyorlar” diyor.
Paşinyan Cumhuriyetçilerin “9 Aralık’ta sürpriz olacak” sözüne ise “Evet, büyük bir sürpriz, aileleri, eşleri bile kendilerine oy vermeyecekler, rezil olacaklar” diye yanıt veriyor.
AGİT resmi olarak Ermenistan'da bir seçim gözlem misyonu açtı. Misyona başkanlık eden Büyükelçi Urszula Gacek Yerevan’da bulunan 13 seçim uzmanından oluşan çekirdek bir ekip ve ülke çapında 24 uzun süreli gözlemci ile çalışacak.
İlk tahminler yayınlandı
Gallup tahminlerine göre, seçimlere %70’in üstünde katılım bekleniyor. ‘Benim Adımım’ yani Paşinyan’a oy verenlerin oranı %68 olarak tahmin edilirken, Cumhuriyetçiler %1.5, Tsarukyan’ın Müreffeh Ermenistan’ı %7, Devrimci Taşnaksutyun ise %1 oranında oy alacak partiler olarak öngörülüyor.
Eylül sonunda, %81.6 oyla Yerevan yerel seçimlerini alan “Benim Adımım” ittifakı için bu seçimler bir güven oyu anlamını taşımıştı. Yerel seçimlerdeki bu başarının ardından Paşinyan erken seçimler için istediği desteği almış, erken seçimlerine gidilmesinin önünü açmak için “taktik” olarak istifa etmişti.
