Müftülere nikah kıyılmasını öngören yasa tasarısı tartışmalara neden oldu. Hükümet tasarıyı savunurken muhalefet ve kadın örgütlerinden tepkiler geliyor. Hükümet yetkilileri tasarıyı savunurken papaz ve hahamların da nikah kıyabildiğini hatırlattı. Oysa Türkiye’de gayrimüslim din adamlarının nikah kıyma yetkileri bulunmuyor.
Tartışma, hükümetin geçen hafta içi, 'Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Tasarı'yı TBMM Başkanlığı'na sunmasıyla başladı. Tasarı, evlendirme yetkisi bulunan görevlilere il ve ilçe müftülerinin eklenmesi değişikliğini de içeriyor
Nikâh konusunda Medeni Kanun’un taşıdığı diğer şartlarda herhangi bir değişiklik yapılmadı. Hükümet yapılan değişikliğin evlendirme işlemlerini hızlandırma ve kolaylaştırma amacı taşıdığını savunuyor.
CHP tasarıyı eleştiriyor. CHP laiklik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle karşı çıkarken, Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ ise düzenlemenin laiklik ilkesinin bir gereği olduğunu savunuyor. Sosyal medya hesabından eleştirilere yanıt veren Bozdağ, “Değişiklik, vatandaşımıza, resmi nikah kıyanlara ilaveten yeni seçenekler sunarak resmi nikahı teşvik etmekte ve kolaylaştırmaktadır. Herkes, yasal şartlara uymak kaydıyla resmi nikahını dilediğine kıydırma hak ve yetkisine sahiptir. Bu değişiklik, laiklik ilkesine aykırı değildir; aksine tam da laiklik ilkesinin gereğidir; hukuk devletinin gereğidir” açıklamasında bulundu.
Bozdağ ayrıca “Düzenleme, küçük yaşta evlilikleri teşvik etmez; küçük yaşta evliliklerin önünü açmaz. Çünkü evlilik yaşı/evlenme şartları değişmemektedir” dedi.
HDP de tasarının erken yaşta evlendirmelerin önünü açacağı ve kadınlar için dezavantaj yaratacağı konusunda endişeli.
‘Papazlar kıyıyor’
Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ, müftülere nikah kıyma yetkisi verilmesini katıldığı bir televizyon programında savundu.
Akdağ, “Amerika’ya baksınlar, Avrupa ülkelerine baksınlar, oralarda papazlar nikah kıymıyor mu? Ne oluyormuş papaz nikah kıydırıyor da müftü niye kıydıramıyor? Sorunun cevabı çok basit. Papaz nikah kıyıyor da müftü niye kıymasın? Tabii ki kıydırabilir ne zarar var bunda? Müftülerin nikah kıyacak olması herkesin işini kolaylaştıracak bir husustur, bunu tartışanlar beyhude tartışıyorlar” diye konuştu.
Tartışmalara Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da katıldı. Karamollaoğlu, “Hahamlar sinagogda, papazlar kilisede kıyınca oluyor da, sıra müftülere gelince mi sorun oluyor?” ifadelerini kullandı.
‘Resmi nikah olmadan mümkün değil’
Açıklamaların sosyal medyada yer bulmasıyla tartışmalar da başladı. Şalom Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İvo Molinas, “Dedik, bir daha diyelim: Hahamlar ve papazlar dini nikahı kıyıyorlar sadece. Çiftlerin daha sonra resmi nikahını belediye yetkilisi kıyıyor” ifadesini kullandı Türk Yahudi Toplumu Başkanı İshak İbrahimzadeh de “Dini nikah genelde resmi nikah sonrası oluyor, resmi nikahın daha sonra olması ancak aynı gün ve resmi nikah başvuru belgeleri var ise mümkün. Resmi nikahın yapılmış veya hemen akabinde yapılacağının olması da Hahambaşılık tarafından yanlışa mahal bırakmayacak şekilde kontrol edilir. Tabii bizi bizden daha iyi tanıdığını varsayanlar genelde bizim için en iyi hikayeleri yazanlar da olabiliyor.” açıklamasını yaptı.
HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan da sosyal medya hesabından tartışmalara katıldı. Paylan, “Papaz nikâh kıymıyor. Resmi nikâh olmadan dini töreni de yapmıyor. Size de aynısını tavsiye ederim” dedi. Paylan yaptığı yazılı açıklamada ayrıca şu noktaya da dikkat çekti: “Şimdiki tasarıda müftülere resmi nikah kıyma yetkisiyle birlikte Türkiye’de yaşayan tek bir din ve mezhebe bu hak tanınmaktadır. Bu durum Anayasa'nın 10. maddesi olan ‘Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir’ ilkesine alenen aykırıdır.”
CHP İstanbul Milletvekili Selina Doğan da “Çarpıtmayı düzeltelim. Türkiye’de önce resmi nikâh kıyılmadan kilise ve sinegog da nikâh mümkün değil. Kaldı ki böyle bir talep de yok” dedi.
Tartışmalara ilişkin Agos’a konuşan Episkopos Sahak Maşalyan da kiliselerde dini nikah kıyılması için resmi nikahın yapılmasının şart olduğunu, çok istisnai durumlarda ise resmi nikah için başvurunun yapılmış ve gün alınmış olduğuna yönelik resmi belge arandığını söyledi.
