Sahak Sırpazan, Valilik mektubunun kiliseyi işlemez hale getirdiğinin altını çizerek, en kısa zamanda Valilik’le bir görüşme yapılması ve Aram Sırpazan’ın istifa etmesi; Değabah Karekin Sırpazan’ın da görevine başlaması gerektiğini belirtiyor.
Dün Patrikhane'de yapılan değabah seçimi toplantısı sonrası, seçimi 11 oya 23 oyla kazanan Karekin Bekçiyan'ın değebah seçilmesi üzerine Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan Valilik'ten bir mektup ulaştığını açıklamıştı. Valilik tarafından gönderilen mektupta, "seçim sürecinin hukuken başlatılmasının mümkün olmadığı" yazıyordu.
| Gelişmeler üzerine Agos'a konuşan Sahak Sırpazan’ın açıklamaları şöyle: |
“Tarihi bir gün yaşadık. Teamüllerimize, adetlerimize, dini kurallarımıza göre dini bir meclis topladık ve değabah seçtik. Herkes kabul etti, alkışladı ama ondan sonra valilikten gelen bir mesaj moralimizi alt üst etti. Nasıl bir yol izlenecek bilmiyorum, ama burada bir yanlış anlaşma var. Valilikten gelen mektupta açıklanması gereken noktalar var. En yakın zamanda sayın Validen randevu alıp o açıklamaları kendisinden istemek ve bizim açıklamalarımızı kendisine sunmak durumundayız. Çünkü bu, devlet açısından da gerçekten çok dikkat edilmesi, hassas davranılması gereken bir konu. Bu dinî bir konu. Laik devletin bu sınırları aşıp dinî bir olaya müdahale etmesi, hepimizi hayal kırıklığına uğrattı.”
‘Kilisemizi fırtınaların içine soktu’
Patrikhane’deki Değabah seçimi toplantısı 15.00’te başlamasına rağmen Valilik’ten gelen mektupta faksla gönderilme tarihinin 13.47 olması da tartışma konusu olmuştu. Bu konuyu sorduğumuz Sahak Sırpazan şunları söyledi:
“Ya önceden geldi bekletildi; belki Aram Sırpazan seçimi kazansa hiç ortaya çıkmayacaktı. Ya da zaten Aram Sırpazan’ın seçimi kaybetmesi üzerine masaya konacak bir mektup olarak yazıldı. Bunları bilmiyoruz. Ama sorun o ki, bu mektup tekrar cemaatimizi, kilisemizi büyük fırtınaların içine soktu. Soğukkanlılıkla değerlendirmemiz lazım. Devletle mücadele etmek, çatışmak en son istediğimiz şey. Umarız yanlış hesap Bağdat’tan döner ve bizim din özgürlüğümüz, vicdan özgürlüğümüz sağlanır.”
‘Aram Sırpazan kilise yasalarınca artık vekil değil’
Geçtiğimiz haftalarda seçim sürecinde protokol krizinin çıkmasının ardından Eçmiadzin’de yapılan temasları hatırlatan Sahak Sırpazan, sürecin çözümlenmesi için Aram Sırpazan’ın istifa etmesi gerektiğinin altını çizdi:
“Elbette burada Aram Sırpazan’a büyük görev düşüyor. Aslında kendisinin istifasıyla her şey çözümlenir. İstifa ettiğinde vekillik de düşer. Aram Sırpazan’ı vekil seçen o meclis aynı zamanda Değabahını da seçti. Onu vekil seçmesi ne kadar kanuni resmiyse, Karekin Sırpazan’ın değabah seçilmesi de o kadar resmi ve kanunidir. Bunları Valiliğe açıklamamız gerekiyor. Valilik tarafından, devlet tarafından böyle bir adımın atılması bizim açımızdan zor anlaşılır ve zor yutulur bir şey. Aram Sırpazan da dahil, din adamları açık ve seçik bir şekilde seçilmiş Değabahımızı kabul etti ve alkışladı. Karekin Sırpazanımız kilise yasaları uyarınca seçilmiş Değabağımızdır. Aram Sırpazan da aynı kilise yasaları uyarınca artık vekil değildir, vekilliği düşmüştür. Katolikosluğumuz huzurunda yaptığımız kilise yasalarına uygun centilmenlik anlaşmasına göre Değabah seçildiğinde vekilin bütün görevleri düşecektir ve düşmüştür de. Şimdi bu yersiz zamansız müdahale sonrası tuhaf bir durumumuz var: vekil olmayan bir vekil ve değabah olamayan bir değabahımız var.”
‘Şu anda dinî önderimiz yok’
“Devletin bu kararı kilisemizi işlemez hale getirmiştir. Çünkü seçimden sonra ruhani meclis Değabah başkanlığında toplanır ve din adamları Değabahtan emir alırlar. Yani hiçbir meclis toplanamaz artık, çünkü Aram Sırpazan Değabah da değildir, devlet Aram Sırpazan’ı zorla başımıza vekil de yapamaz. Dolayısıyla Aram Sırpazan vekil değil, değabahımız da yok nasıl meclis toplayacağız? Yani şoför yok ortada, araba ne yapacak? Tek yapacağımız şey herkes kendi kilisesinde, bu iş çözümlenene kadar kendi din adamlığını sürdürür. Başka hiçbir meclis çalışmaz. Şu anda bir dinî önderimiz yok.”
‘Valilik randevusu belirsiz’
“Aram Sırpazan’ın Valilik mektubundan sonra çıkıp bir açıklama yapması lazımdı. “Açıklama yapmama gerek yok, devletin mektubu vardır ve bizim toplantının kayıtları vardır her ikisini de yayımlayacağız” dedi. Toplantı kayıtlarına göre Karekin Sırpazan Değabah olmuştur, Valilikten gelen mektuba göre de Aram Sırpazan vekildir. Elbette Aram Sırpazan’a halkının ve kilisenin önünü açma konusunda büyük sorumluluk düşüyor. Valiliğe randevu almak için başvurulacak. Aram Sırpazan yarın yazılı olarak başvuracağını söyledi. Ama biz o randevu taleplerinin akıbetini biliyoruz.”
‘Düğüm çözülmeden Karekin Sırpazan görevine başlayamaz’
“Devletle olan bu düğüm çözüldükten sonra Karekin Sırpazan’ın görevine başlaması gerekli. Çünkü bundan sonraki adımlarımız devletin seçim sürecinin önünü açmasıyla ilgili. Düğümü çözmeden Karekin Sırpazan’ın görevine başlaması gibi bir durum söz konusu değil.”
Seçim sonrası karar tutanağı
Değabah seçimi sonrası Ruhani Meclis tarafından bir karar tutanağı hazırlandı. Bu tutanakta Valilik mektubuyla ilgili herhangi bir bilgi olmadığını vurgulayan ve “Biz din adamları kendi kararımızı tanırız” diyen Sahak Sırpazan, toplantı tutanağında yazılanları mealen şöyle aktardı: “26 Ekim’de Patrik’ın hastalığından dolayı emekli olduğu saptandı ve yeri boş kaldı. Makamın boş olduğu bilinerek patriklik seçimlerine gitme kararı alınmıştır. Bu kararın ikinci aşaması olarak geleneklerimiz uyarınca Değabah seçimi gerçekleştirilmiştir. Bu seçimde 23 e 11 oyla Karekin Bekçiyan Sırpazanımız Değabah olarak seçilmiştir ve kutlanmıştır.”
