Dün sabah saatlerinde TSK'nın, Rusya'ya ait savaş uçağını Suriye sınırında düşürmesiyle başlayan diplomatik kriz devam ediyor. Rusya ve Türkiye'den gün içinde ardı ardına açıklamalar geldi.
DHA: Suriye, Türkmen Dağı'nı vuruyor
Doğan Haber Ajansı (DHA), Suriye hükümetine bağlı birliklerin Bayırbucak Türkmenlerinin yaşadığı Türkmen Dağı'na yönelik yeni hava saldırıları düzenlediğini bildirdi.
Haberde, "Sabah TSİ 10.45 sıralarında Kessab yamaçlarına çekilmiş olan Esad güçleri tekrar Türkmen Dağı'nın Kızıldağ tepesini top atışlarıyla vurmaya başladı. Dağlık ve ormanlık alana düşen bombalardan yükselen dumanlar sınırımızdan da gözle görülürken, patlama sesleri de Hatay'ın Yayladağı ilçesinden duyuldu" denildi.
Davutoğlu: İpleri germek niyetimiz yok
AKP'nin grup toplantısında konuşan Başbakan Ahmet Davutoğlu, ihlal edilen hava sahasının aynı zamanda NATO hava sahası olduğunu ifade ederek, Rusya ile gerginlik istemediklerini ve iletişim kanallarının açık olduğunu söyledi: "Ekonomik, siyasi ve kültürel bağlarımız son derece güçlüdür. Rusya Federasyonu ile ilişkilerimizde bu tür kazalara yer verilmemesi konusu dile getirdiğimiz ve hassasiyet gösterdiğimiz bir konudur. Bu olayda Rusya ile ipleri germek, gerilim yaşamak gibi bir niyetimiz yoktur olamaz da. Rusya bizim dostumuzdur. Rusya Federasyonu bizim çok önemli bir ortağımızdır. Şu anda aramızdaki iletişim kanalları açıktır.”
İran Dışişleri: Yanlış mesaj
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Rus mevkidaşı Lavrov'u arayarak Türkiye'nin Rus uçağının düşürmesinin 'Suriye'deki teröristlere yanlış mesaj gönderdiğini' söyledi. Dışişleri Bakanlığı Sözcülüğü'nden yapılan açıklamaya göre, Zarif "Bu tür eylemler Suriye krizinin tırmanmasına yol açacak ve terör gruplarına yanlış mesaj gönderecek. Taraflar arasındaki görüş farklılıklarını kullanarak terör eylemlerine devam edebileceklerine inanacaklar" ifadelerini kullandı.
Kremlin’den ‘diyalog henüz yok’ açıklaması
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya'nın Suriye'de Türkiye sınırına yakın bölgelerde IŞİD'i hedef alan hava saldırılarına devam edeceğini söyledi.
Peskov düzenlediği basın toplantısında aldığı bir soru karşısında, Rus uçağının düşürülmesi ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'henüz görüşmediğini' söyledi. Peskov, Rusya ve Türkiye arasındaki diyaloğun nasıl göründüğüne dair bir soru karşısında da, ''Hiçbir şekilde görünmüyor. Zira böyle bir diyalog şu anda yok'' dedi.
Peskov sözlerine, "Türkiye'nin terörle ortak mücadele etmeyi isteyip istemediğine dair şüphelerimiz oluştu. Bununla birlikte biz hâlâ IŞİD'le mücadele edilmesi amacıyla geniş bir koalisyon kurulmasını istiyoruz" ifadeleriyle devam etti.
Kurtulan pilot: Kendimi iyi hissediyorum
Russia Today muhabiri Roman Kosarev, Türkiye'nin Suriye'de düşürdüğü Rus uçağından paraşütle atlayan ve hayatta kalan ikinci pilotla konuştu. Kosarev, Rusya'nın Lazkiye'deki hava üssüne götürülen ve sağlık ekipleri tarafından muayene edilen pilotun, 'kendini iyi hissettiğini' söylediğini aktardı: "Kahvaltıda görüştük. En azından iyi görünüyor. Doktoru hayati tehlikesinin olmadığını söyledi."
Daha önce uçaktaki pilotlardan birinin öldüğü, birinin de 12 saat süren bir kurtarma operasyonu ardından 'sağ salim' Lazkiye'deki hava üssüne getirildiğini açıklanmıştı.
Putin: Tekrarlanırsa tepki veririz
Rusya lideri Putin: SU-24 uçağının düşürülmesi sonrası yeni vakaların yaşanma ihtimalini göz ardı edemeyiz. Benzer şeyler tekrarlanırsa mutlaka tepki vereceğiz. Türkiye’de bulunan vatandaşlarımız da tabii ki büyük riskle karşılaşabilir. Rusya Dışişleri Bakanlığı, bu konuda uyarı yapmak zorunda.
Putin ve Hollande görüşmesi yarın
Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yarın Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile bir araya gelerek, terör tehdidine karşı koyma ve IŞİD’le ortak mücadele konularını görüşeceğini açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rus savaş uçağının düşürüldüğü olayın "planlı bir provokasyon" gibi göründüğünü öne sürdü.
Reuters’ın haberine göre, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Moskova’da basın toplantısı düzenleyen Lavrov, “Umuyorum ki Rus jetinin düşürülmesi Suriye üzerinde uçuşa yasak bölge kurulmasının sağlanması için kullanılmaz” dedi.
AFP'ye göre Lavrov ayrıca, "Rusya'nın Türkiye'ye savaş açmayı planlamadığını ve Türk halkına yönelik yaklaşımının değişmediğini" söyledi.
"Uçağın düşürülmesinin ardından Türkiye ile olan ilişkilerimizi ciddi bir şekilde gözden geçireceğiz" diyen Lavrov, "Rusya'nın herhangi bir Türk yetkiliyi ağırlama gibi bir planı yok" ifadesini kullandı.
Lavrov, "Rusya, Türkiye'ye karşı bir savaş başlatmayacak. İlişkilerimizi ciddi olarak gözden geçireceğiz" dedi.
Lavrov: Teröristlerin nasıl finanse edildiği BM'de incelensin
Lavrov, ayrıca BM Güvenlik Konseyi'ne, 'teröristlerin nasıl finanse edildiğine dair bilgilerin incelenmesi çağrısında bulunulacağını' söyledi.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'yla telefon görüşmesi yaptığını belirtip "Rusya'nın herhangi bir Türk yetkiliyi ağırlama gibi bir planı yok" dedi.
NATO ve BM'den 'tansiyonun düşürülmesi' çağrısı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya savaş uçağının düşürülmesiyle ilgili yaptığı açıklamada “Türkiye'nin açıklaması bizdeki bilgilerle uyumlu. Tansiyonun düşürülmesi gerekiyor ciddi bir durum söz konusu. Tansiyonun düşürülmesine katkı yapmalıyız” dedi.
Türkiye'nin talebi üzerine gerçekleştirilen NATO Konseyi'nin yaptığı olağanüstü toplantı yaklaşık bir saat sürdü. Toplantıda Türkiye, uçağın düşürülmesiyle ilgili bilgilendirme yaptı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve üye ülkelerin büyükelçilerinin katıldığı toplantı sonrasında Stoltenberg, bir basın açıklaması yaptı.
Stoltenberg, "Rusya’nın hedefi IŞİD’i yok etmek olmalı. Gördüğümüz Rusya’nın operasyonlarının çoğu IŞİD’in var olmadığı yerlere yöneldiği. IŞİD’in olduğu yerde yoğunlaştırmalıyız. IŞİD bizim ortak düşmanımızdır" diye konuştu.
Tansiyonun düşürülmesine yönelik benzer bir çağrı da BM’den geldi. BM Genel Sekretereri Ban Kİ-moon’un sözcüsü Stephane Dujarric, BM Genel Sekreteri'nin Rus askeri uçağının düşürülmesi konusundaki gelişmeleri "ciddi kaygılarla" izlediğini belirtti; Genel Sekreter'in olayla ilgili ayrıntılı bir incelemenin yaşananları açıklığa kavuşturacağı ve benzer eylemlerin yeniden tekrarlanmasını önleyeceği umudunu taşıdığını söyledi.
Suriye sınırında Rusya savaş uçağı düşürüldü - ne olmuştu?
Erdoğan: Kimse sessiz kalmamızı beklemesin
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) 31. Toplantısı'nın açılışında bu sabah yaptığı konuşmada Rusya uçağının düşürülmesine de değindi.
‘Kimse sınır güvenliğimizin ihlal edilmesine sessiz kalmamızı beklemesin’ diyen Erdoğan, uçağın parçaları nedeniyle Türkiye vatandaşı iki kişinin de yaralandığını doğruladı:
"Dün sabah saatlerinde hava sahamızı ihlal eden, milliyeti belirsiz iki uçak Yayladağı Hatay bölgesinde, sınır ihlali yapmamaları konusunda, 5 dakika içinde 10 kez ikaz edilmiştir. Askeri makamlarımızın yaptıkları ikazlar üzerine bu uçaklardan biri tekrar Suriye'ye dönerken, diğeri sınır ihlalini sürdürmeye ısrarla devam etmiştir. Bunun üzerine bölgede devriye görevi yapan F16'larımız Türk hava sahası içinde sınır ihlali yapan uçağa ateş açmışlardır. İsabet alarak Suriye tarafına düşen uçağın bazı parçaları da sınırlarımız içine isabet etmiş, bu sebeple 2 vatandaşımız yaralanmıştır."
Rusya: bir pilot ve bir asker öldü
Rusya Genelkurmay Başkanlığı, bir pilotları ile arama kurtarma çalışmalarına katılan bir askerlerinin öldüğünü duyurdu. Açıklamada Türkiye ile tüm askeri temasların askıya alındığı belirtildi.
Ankara’nın, düşürülen Su-24 tipi savaş uçağının paraşütle atlayan pilotların ‘sağ ve muhaliflerin elinde’ açıklamasına Rusya Genelkurmay Başkanlığı’ndan yalanlama geldi.
Rusya Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, düşürülen Rus savaş uçağındaki pilotların kurtarma çalışmalarına Mi-8 tipi iki helikopterin katıldığı belirtildi.
Açıklamada, pilotları arama çalışmalarına katılan helikopterin de vurulduğu doğrulandı.
Öte yandan Rusya Genelkurmay Başkanlığı, uçağın düşürülmesi ardından Türkiye ile tüm askeri temaslarını askıya alındığını duyurdu.
'Moskova' Lazkiye'ye geliyor
Rusya Genelkurmayı, uçak düşürülmesi krizinin ardından Akdeniz'de Türkiye karasularına yakın Lizkiye açıklarında, Rusya donanmasının en büyük hava savunma gemilerinden "Moskova"yı konuşlandırma kararı aldı.
Resmi haber ajansı Ria Novosti Ajansı'nın haberine göre, Suriye üzerinde uçuş yapan Rusya bombardıman uçaklarına artık avcı uçakları da eşlik edecek.
Rusya Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Korgeneral Sergei Rudskoi tarafından yapılan açıklamada, "Rus donanmasının en büyük hava savunma amaçlı iki savaş gemisinden biri olan Moskova, Türkiye- Suriye karasularının birleştiği noktada konuşlandırılacak. S-300'lere benzer hava savunma sistemlerine sahip olduğu belirtilen "Moskova", herhangi bir tehdit algılamasına anında cevap verecek'' dedi.
İkinci pilota ne oldu?
Rusya Savunma Bakanlığı, bugün yaptığı açıklamada, düşürülen uçaktaki ikinci pilotun Suriye'deki Rusya hava üssüne ulaştığını duyurdu.
