ABD Başkanı Barack Obama, Ermeni Soykırımı’nın 97'nci yıl dönümü için yaptığı açıklamada, geçen yıl olduğu gibi 'Büyük Felaket' anlamına gelen 'Medz Yeghern' ifadesini kullandı. Açıklamasında soykırım ifadesi kullanmamasına rağmen Türkiye’ye yönelik yüzleşme çağrısı Türkiye'de tepkiyle karşılanırken, ABD’deki Ermeni diasporası ise ‘Soykırım’ ifadesi kullanmaması sebebiyle Obama’yı Türkiye’ye teslim olmakla suçladı.
Obama’nın açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
'Bugün, 20. yüzyılın en acımasız kıymılarından biri olan Meds Yeghern'i (Büyük Felaket’i) anıyoruz. Bunu yaparak, Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinde acımasızca katledilen ya da ölüm yürüyüşüne zorlanan 1.5 milyon Ermeni’nin anısını onurlandırıyoruz. Biz, 97 yıl önce kelimelerle tarif edilemez acıları dile getirirken, dünya genelinde ve Amerika'da aynısını yapan milyonlara katılıyoruz. Söz ve eylemlerimiz yoluyla yükümlülüğümüz, ölenlerin hatıralarının ateşini parlak tutmak ve tarihin bu kara fasıllarının bir daha asla tekrarlanmamasının sağlanmak yönünde.
1915 yılında neler olduğuna dair kendi görüşlerimi tutarlı şekilde ifade ettim. Buna dair görüşüm değişmedi. Gerçeklerin tam, samimi ve adil biçimde kabul edilmesi hepimizin çıkarına. Geleceğe ilerlemek, geçmişin gerçekleriyle hesaplaşmadan yapılamaz. ABD, bunu tarihimizde birçok kez yaptı ve bunu yaptığımız için daha güçlü olduğumuza inanıyorum. Bazı bireyler zaten ileriye dönük bu cesur adımı attılar. Bu yolu seçen Ermeni ve Türkleri kutluyoruz ve birçoğunun daha benimkinin yanı sıra hükümetlerinin desteğini alarak bu yolu seçeceğini umuyoruz.
Hayatlarını kaybedenler tekrar geri dönemeyecek olsa da Ermeni halkının mirası zaferlerinden biri. Sizin inancınız, cesaretiniz ve gücünüz dünya genelinde canlı topluluklar oluşturarak hayatta kalmanızı ve zenginleşmenizi sağladı. Yılmadan, mirasınızı nesilden nesle geçirerek korudunuz. Ermeni-Amerikalılar, ABD'nin canlılığına birçok katkıda bulunurken, Ermenistan'ın da demokratik, barışçıl ve zengin bir geleceği için çok önemli yatırımlar yaptı. ABD, bıraktığınız mirastan gurur duyuyor ve sizin katkılarınız yaklaşık bir yüzyıl önce anlamsızca acı çeken ve hayatını kaybedenlerin anılarını onurlandırıyor. Bu önemli anma gününde, Meds Yeghern'in (Büyük Kıyım) karanlığını hatırlama ve Ermeni halkına daha parlak bir gelecek sunulmasına bağlılık göstermede tüm Ermenilerle yan yana duruyoruz.'
TÜRKİYE'DEN İLK TEPKİ
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kamerun Dışişleri Bakanı Pierre Moukoko Mbonjo ile Ankara'da düzenlediği ortak basın toplantısında, Obama'nın 24 Nisan açıklamasıyla ilgili bir soru üzerine, '23 Nisan ile 24 Nisan'ın bizim için gün olarak bir özel farkı yok. 23 Nisan ulusal egemenlik bayramınızı da kutluyorum bu vesileyle. 24 Nisan'a bu derece önem atfetmeniz de doğru değil. Yarın da 25 Nisan hayırlı olsun' dedi.
Daha sonra Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: 'Tarihi gerçekleri çarpıtan bu açıklamayı her bakımdan fevkalade sorunlu buluyor ve esefle karşılıyoruz. İç siyaset kaygılarıyla yapılan ve tartışmalı tarihi olayları seçici bir adalet duygusuyla yorumlayan bu tür tek yanlı açıklamalar isabetsiz oldukları kadar, Türkiye ve Ermenistan ilişkilerinin normalleştirilmesini de zorlaştırmaktadır.'
'ABD gibi önemli bir müttefikimize düşen, Türk-Amerikan ilişkilerine de zarar veren bu tür bir yaklaşımla sorunu daha da derinleştirmek değil, çözüme yönelik yapıcı katkılar sunmak ve bu bağlamda ortak tarih araştırmasından kaçınan Ermeni tarafını daha gerçekçi ve uzlaşmacı olmaya cesaretlendirmektir.''
ANCA OBAMA'YI TESLİMİYETLE SUÇLADI
ANCA, yaptığı yazılı açıklamada, Obama'nın, Ermenilerin 1915 Soykırımı’nı anma günü olarak kabul ettikleri 24 Nisan'a dair açıklamalarına sert tepki gösterdi.
Obama'yı, 'Ermeni soykırımı'nı tanıma yönündeki sözüne 'ihanet' etmekle suçlayan ANCA, 'Obama'nın yine üstü kapalı bir dil kullandığını ve söz jimnastiği yaptığı'nı savundu. Açıklamada ayrıca, 'Obama, bugün Türkiye'ye teslimiyetini tamamladı' ifadesi kullanıldı.
