Adalet için Hukukçular grubu, 1 Mayıs’ta yaşanan hak ihlallerine ilişkin ön rapor hazırladı. Raporda, 452 kişinin gözaltına alındığı, keyfi gözaltı süresinin uzatıldığı ve gözaltılarla ilgili avukatlara bilgi verilmediği vurgulandı. Hak ihlalleri bugün de devam etti; Çağlayan Adliyesi’nde 1 Mayıs’la ilgili kitle örgütleriyle birlikte açıklama yapacak olan avukatlara polis müdahale etti.
Adalet için Hukukçular grubunun hazırladığı raporda, İç Güvenlik Yasası’nın kabulüyle birlikte bu yılki müdahalenin daha sert olduğu, hak ihlallerinin arttığı vurgulandı. Hak ihlalleri arasında çıplak arama, kayıt altına almadan alıkonma gibi pek çok ihlal bulunuyor.
Raporda yer alan ihlaller şöyle:
1.Sabah 08:00’den itibaren Avcılar ve Kadıköy yönünden Beşiktaş’a gelen otobüslerin yolu kesildi ve çeşitli bahanelerle otobüsler engellendi.
2.Sabah 9.00’dan itibaren gözaltılar başladı, geceyarısına kadar gözaltı listesi oluşturulmadı. Kaç kişinin gözaltında olduğu bilgisi verilmediği için kayıp isimler tespit edilemedi.
3.Çevre emniyetlere gönderilen gözaltı araçları Vatan’daki merkeze yetkisizlik nedeniyle geri gönderildi, keyfi gözaltı süresi uzatıldı.
4.Araçlar gece yarısı diğer emniyetlere götürülürken kaç kişinin, kimin, hangi emniyet birimine götürüldüğüyle ilgili avukatlara bilgi verilmedi.
5.Nöbetçi hakim ve savcılar yetkili olmadıklarını söyleyerek yakalama/gözaltı kararlarına itiraz dilekçelerini almak istemedi, avukatlar zorla verdi.
Savcı: Emri ben verdim
6.Gece yetkili olan savcı Okan Özsoy “emri ben verdim, 4 gün gözaltı veriyorum, aramayın beni” diyerek iç güvenlik yasasının ilk pratiğini hayata geçirdi.
7.Çağlayan nezaretinde tutulan tüm kadınlara çıplak arama yapıldı. Gayrettepe’de nezarethaneye giriş yaparken yine çıplak aramaya maruz bırakıldılar. Avukatların müdahalesi üzerine uygulamaya derhal son verildi. Çocuk büroya götürülen kız çocuklarından birine de çıplak arama yapıldı.
8.2 Mayıs günü gözaltılara itiraz için adliyede olan avukatları savcı odasından kovdu, bir kadın avukatın üzerine yürüdü.
İfade almadan tutukluluk talebi
9.2 Mayıs günü savcı emniyette susma hakkını kullanan kimi şüphelilerin ifadelerini dahi almadan tutukluluk talebiyle nöbetçi hakime sevk etti.
10.2 Mayıs günü Nurtepe’de gözaltına alınan Semih S. ve Orhan Ş. “kamu malına zarar vermek” ve “toplantı ve gösteri yürüyüşü kanununa muhalefet etme” suçlarından tutuklandılar.
11.Sağlık raporu alınmak üzere hastaneye gidildiğinde doktorlar gözaltındakilere aracın içinde iken “iyi misiniz” demek suretiyle başka hiçbir darp ve/veya yaralanma incelemesi ve kontrol yapmaksızın rapor düzenledi.
Akıl hastasına gözaltı
12.Akıl hastalığı olan bir kişi sağlık raporuna rağmen gözaltında tutuldu ve sözlü olarak şiddete maruz bırakıldı. Üstelik sağlık muayenelerinde bu durum kayda geçirilmedi.
13.Emniyettekiler avukatlarla görüşmeme kararı aldıklarını söyleyip bilgi vermekten kaçındılar.
14.Gözaltına alınan yüzlerce kişi herhangi bir işlem yapılmaksızın araçlarda gezdirilip dövülerek karakollara getirilmeksizin serbest bırakıldı.
15.1 Mayıs sabahı gözaltında bulunan ve yaşı 18 yaşından küçük çocuklar Vatan’da saatlerce araçta bekletilerek, gece yarısı Üsküdar Çocuk Karakolu’na sevk edildi, oradan bırakıldı.
Depoda kelepçeli tutuldular
16.Adnan Özkaçmaz isimli kişi 7 kişi ile birlikte 1 Mayıs 2015 günü 22:00 sularında İstiklal Caddesi’nde gözaltına alınarak bir depoya götürüldüler ve kelepçeli olarak tutuldular.
17.Araçlarda gözaltındakileri polis yer yer darp etti, öğretmen Akman Şimşek’in kolunu kırdı.
18.Akman Şimşek’in kolunu kıran polisin sicilini tespit etmek isteyen Av. Recep Sancaktar polis aracının önündeki camdan içeri bakmaya çalışırken demir perdeyle kafası sıkıştırılmak istendi, avukat hastaneye götürüldü.
Avukatlar Emniyet’e alınmadı
19.Özgür Altunbilek isimli gösterici Sinan Şevket Balcı tarafından bıçaklanarak yaralandı. 1 Mayıs’a katılan yüzlerce kişinin gözaltı süresi uzatılırken saldırgan Balcı adli kontrol hükümleri uygulanmak üzere serbest bırakıldı.
20.Hastanede yatan Altunbilek’i şikâyetinden vazgeçirmek için defalarca sivil polis hastaneye gönderildi. Özgür Altunbilek baskılardan kurtulmak için hastaneden erkenden ayrılıp evine gitti. 21.Gözaltında bulunanların avukatları 1 Mayıs 2015 günü saat 19:00-21:00 arası Vatan Emniyet’e alınmadılar, yapılan ısrar ve şikayetler sonucu uygulamaya son verildi.
22.Tüm 1 Mayıs dosyaları için hakim tarafından kısıtlama kararı getirildi, avukatlara konu hakkında bilgi verilmedi, avukatların dosyalara ulaşması engellendi.
Emniyet: 10 kişi tutuklandı
İstanbul’da 1 Mayıs’ta Adalet için Hukukçular grubuna göre 452 kişi, Emniyet Müdürlüğü’ne göreyse 408 kişi gözaltına alındı. Emniyet Genel Müdürlüğü dün (3 Mayıs) yaptığı yazılı açıklamada 1 Mayıs'ta gözaltına alınan 408 kişiden 10'unun tutuklandığını, 173'ünün tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldığını, 225 kişi hakkında ise adli mercilere sevk edilme çalışmalarının devam ettiğini açıklamıştı.
408 kişiden 10'unun kamuoyunda İç Güvenlik Paketi olarak adlandırılan 6638 sayılı Kanunla değiştirilen 2911 Sayılı Toplantı Ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu 33. maddesi gereğince; havai fişek, molotof ve benzeri el yapımı patlayıcılar ile demir bilye, sapan, taş, zincir ve benzeri malzemeleri bulundurmaktan iki yıl altı aydan dört yıla kadar hapis ile cezalandırmayı öngören kanun hükümleri ile diğer mevzuat hükümleri kapsamında yapılan ve yapılmakta olan adli soruşturmalar sonucunda tutuklandığı ifade edildi.
Adliyede polis müdahalesi
1 Mayıs Kriz Masası, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Tabipler Birliği (TTB), Türk Mimarlar ve Mühendisler Odası Birliği (TMMOB) 1 Mayıs gözaltılarıyla ilgili açıklama yapmak üzere bugün (4 Mayıs) Çağlayan Adliyesi önünde bir araya geldi.
Polis, adliyenin içinde açıklama yapmak isteyen avukatları kalkanlarla darp ederek dışarı çıkardı. Arbede sırasında bazı avukatlar ezilme tehlikesi geçirdi.
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve HDP İstanbul Milletvekili Levent Tüzel, açıklama yapmak için direnen bazı avukatlarla beraber İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Hadi Salihoğlu ile görüştü. Görüşmenin ardından açıklama yapmalarına izin verilen avukatlar basın açıklaması yaparak adliyeye girdi.
Açıklamaya Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekili adayları Şerife Erbay ve Levent Tüzel ile HDP İstanbul İl Eşbaşkanları Ayşe Erdem ve Cesim Soylu da katıldı.
Özgür Hukuçular Derneği (ÖHD) Eşbaşkanı Sinan Zincir, müvekkilleri ile görüşmelerinin engellendiğini belirterek “Müvekkillerimize gözaltında işkence uygulayanlar, biz avukatlara da adliye önünde işkence uyguluyor” dedi.
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Başkanı Gökben Yeşil ise gözaltına alınanların şiddete maruz kaldığını, 8 kişinin kayıtsız bir şekilde depoda bekletildiğini belirterek “Biz avukatlar ve kamuoyu bu konuya müdahale etmeseydi tıpkı 90’lar ve 80’lerdeki gibi katledileceklerdi. Bu gözaltılar gayrı meşrudur” dedi.
Çerkezoğlu: Suç duyurusunda bulunacağız
DİSK Genel Sekreteri Arzu Çerkezoğlu ise, “1 Mayıs 2015’te haksız ve hukuka aykırı bir şekilde gözaltına alınanlar derhal serbest bırakılmalıdırlar. 1 Mayıs 2015 komitesini oluşturan kurumlar DİSK, KESK, TMMOB, TTB olarak 1 Mayıs 2015’te ve devamında yaşanan bu hukuksuzlukları protesto ettiğimizi bu ihlallerin ısrarlı takipçisi olacağımızı buradan duyuruyoruz. Başta Başbakan ve İçişleri Bakanı olmak üzere yurttaşların hakkını korumasını zorla engelleyerek suç işleyen İstanbul halkının en temel özgürlüklerini engelleyerek işkence çektiren kamu görevlileri hakkında suç duyurusunda bulunacağız. Mahkemelerin AKP’nin bastırma ve sindirme politikalarına teslim olmadan hukukun gerektirdiği biçimde davranması için sürecin takipçisi olacağımızı buradan bir kez daha duyuruyoruz” dedi.
