Türkiye Ermenileri Patrikhanesi tarafından, Kumkapı Meryem Ana Kilisesi'nde 24 Nisan için Surp Badarak ayini düzenlendi. Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan’ın yönettiği törene AB Bakanı Volkan Bozkır katıldı. Cumurbaşkanı Erdoğan’ın mesajının da okunduğu törende barış güvercinleri uçuruldu.
Bakan Bozkır, kilise girişinde basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Ermeni Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan'ın yöneteceği ayine katılmaktan büyük bir onur duyduğunu belirtti.
Bozkır: Bu ayine katılmayı borç bildik
Bozkır’ın açıklamalarından satırbaşları şöyle:
"Bu tarihi sadece bir yıla, sadece 2015 yılına hapsetmek son derece yanlış olacaktır. Biz 1915 olayları yerine 1870'ten 1920'ye kadar Birinci Cihan Savaşı'nın kanlı, birçok insanın ölümüne sebep olan yılları dahil incelenmesi arzusundayız. Bu şekilde hem ortak bir tarihe bakmamız mümkün olacaktır. Ortak bir hafıza ama adil bir hafıza ortaya çıkacaktır. Biz Ermeni kardeşlerimizin yaşadıkları acılara saygı duyuyoruz. Bunu yaşanmış kötü bir olay olarak addediyoruz. Bu nedenle de bu acıların bir şahidi olarak anılmasına hiçbir şekilde karşı değiliz. Bu nedenle bu anma ayinine katılmayı bir borç bildik."
"Yüz yıldır bizimle birlikte yaşayan husumeti, geride bırakmayı arzu ediyoruz. Bu amaçla bugünkü ayinde çok değerli Ermeni kardeşlerimizle birlikte olacağız ve geleceğe de güvenle bakacağız"
Ateşyan: Hiç kimsenin eski deneyimleri anmadan bugüne sevinmemizi beklemeye hakkı yok
Ateşyan ise ayindeki konuşmasında, "Türkiye Ermenileri bu ülkenin ayrılmaz ve sadık parçasıdır ve vatandaşlık sorumluluklarının tamamen farkındadır. Aynı zamanda Ermeni Kilisesi hiyerarşisi içinde bu yönde dengeli bağlar kurmaktadır. Halkımızın tarihindeki bu acı ve sızlayan yaranın ancak yüz yıl sonra bu kadar vurgulanabilmesi bize acı vermektedir. Bu acıları yaşayan insanlar bugünleri bu günleri göremeden bu dünyadan göçüp ebediyete gittiler. Hiçbirimizin eski deneyimlerimizi anmaksızın bugünkü durum karşısında sevinmemizi beklemeye hakkı yoktur. İfade özgürlüğü sınırları içinde herkes istediğini söyleme özgürlüğüne sahiptir. Birçok devlet adalet adına yaralı halkımıza destek olmaktadır. Ancak, bir gün acımızın siyasi malzemeye çevrildiğini görmek bizlerin acısını kat be kat arttıracaktır" dedi.
“İnanıyoruz ki Ermeni ve Türk halkları arasında sevgi ve kardeşlik şafağını karşılayabileceğimiz günler gelecek. Aynı zamanda, Tanrı’nın birbirimizi anlama meşalesini de yakacağına inanıyoruz. İşte iyi niyetin sembolü olan o meşale dualarımızın karşılığı olarak sürekli yanacaktır” dedi.
Ateşyan, soykırım kurbanlarının yanında Çanakkale’de ölenleri de anarak; “yüreklerimizden çıkan dualardan bir payı da Çanakkale savaşlarında hayatını kaybeden Osmanlı ordusu askerlerinin ruhlarının esenliği için ayırıyoruz” ifadelerini kullandı ve şunları söyledi: “Tüm kalbimizle dua ederiz ki yıkıcı bu savaşlar sona ersin ve insan haklarını tehdit eden bu kavgalar bitsin. Tanrının sevgisi, merhameti ve lütfu din, millet, ırk farkı gözetmeden tüm dünya insanlığı üzerinde hüküm sürsün” dedi.
Erdoğan: Benzer şartlar altında hayatını yitiren Osmanlı vatandaşlarını anıyorum
Cumhurbaşkanı Erdoğan da törene bir mesaj gönderdi. Başrahip Tatul Anuşyan tarafından okunan, Aram Ateşyan ve Ermeni vatandaşlara hitaben hazırlanan mektupta Erdoğan’ın söylediklerinden öne çıkanlar şöyle:
‘Birinci Dünya Savaşı şartlarında hayatını kaybeden tüm Osmanlı Ermenilerinin bir kez daha saygıyla anıyor, çocuklarına ve torunlarına taziyelerini sunuyorum.”
"Osmanlı İmparatorluğu'na ve cumhuriyetimize yaptıkları ekonomik, sosyal, kültürel, siyasi katkıları daima takdirle hatırladığımız Ermeni toplumunun, coğrafyamızın her köşesindeki hatıralarını güzel duygularla yad ediyorum"
“(Birinci Dünya Savaşı) sırasında etnik ve dini kimliği ne olursa olsun benzer şartlar altında hayatını yitiren Osmanlı vatandaşlarının tamamını da hürmetle anıyoruz.”
" Türkiye Cumhuriyeti devletini, bu acıları unutmadan ama bunlarla baş etmesini de bilerek kurmayı başardık. Bugün de huzur, barış ve kardeşlik temelinde daha güzel günlere ulaşmak için, etnik ve dini kimliğine bakmaksızın, tüm vatandaşlarımızla dostlarımızla birlikte çalışıyor, mücadele ediyoruz.”
“Yüzyıl önce, ortak vatanımızı işgal için dünyanın dört bir yanından gelenlerin torunlarını, bugün, savaşı lanetlemek, barışı ve dostluğu yüceltmek için Çanakkale'de coşkuyla ağırlayabilen bir kültüre sahibiz. Ermeni toplumunun geçmişte yaşadığı üzüntü verici hadiseleri bildiğimizi ve acınızı samimiyetle paylaştığımı bir kez daha ifade ediyorum. Osmanlı Ermenilerinin dünyanın her yerindeki torunlarına gönül kapılarımızın sonuna kadar açık olduğunu da bilmenizi istiyorum. Sizleri en kalbi duygularımla selamlıyor, hepinize sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum."
Ekümenik Patrik Bartholomeos’un da katıldığı ayin, Surp Badarak ilahilerinin, İstanbul kilise koroları üyelerinden oluşan birleşik koro tarafından seslendirilmesiyle devam etti.
Ayinden notlar
*Kilise çevresinde geniş güvenlik önlemleri alındı.
*Ayine Ekümenik Patrik Bartholemeos, Katolik Ermenileri Dini Lideri Başepiskopos Levon Zekiyan, Hahambaşı İzhak Haleva, Süryani metropolitler, Dışişleri ve Kültür Bakanlığı temsilcileri, ABD ve Fransa Başkonsolosları ve Vakıflar Genel Meclisi Azınlık Vakıfları Temsilcisi Toros Alcan’ın yanı sıra geniş bir protokol icabet etti.
*24 Nisan için tatil edilen Ermeni okullarından çok sayıda öğrenciler, okul müdürleri ve eğitim görevlileri katıldı.
*1915’te hayatını kaybedenlerin anıldığı ayine Ermeni cemaatinin ilgisi yoğundu. Binlerce Ermeni, bu anlamlı günde dualarını 1915 kurbanları için yükseltti.
*Ayinde ilahileri, Hagop Mamigomyan şefliğindeki İstanbul’daki Ermeni kilise korolarının bir araya gelerek oluşturduğu ‘Birleşik Koro’ koro seslendirdi.
*Türkiye Ermeni Patrikhanesi’ne bağlı tüm ruhaniler ve her rütbeden kilise görevlileri ayinde hazır bulundu.
*Ermenistanlılar da ayine yoğun ilgi gösterdi.
*Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mesajı Ruhani Meclis Başkanı Tatul Anuşyan tarafından okudu.
*Erdoğan’ın mesajının okunmasının ardından Ermenistanlı çocukların eğitim gördüğü Hrant Dink Okulu öğrencileri, barış güvercinlerini uçurdu.
* Ermeni ve Rum vakıflarından yöneticiler de ayindeydi