ԱՌՕՐԵԱՅ

Թուրքիայէն գաղթելով Յունաստանի մէջ բնակութիւն հաս­տա­տած «Պոլ­սե­ցի Յոյ­ներ Տիեզե­րական Դաշ­նակցու­թիւն»ը 6-7 Սեպ­տեմբեր 1955-ի դէպ­քե­րու 60 ամեակին առ­թիւ պա­հանջներ յայտնեց Թուրքիոյ պե­տութեան։

Ձեր կեանքի ամենաուրախ եւ զուարթ երեք քիլօմեթրերը

7 Յունիսի Խորհրդարանի ընտրութիւններու ար­դիւնքը հիաս­թա­փու­թիւն մը եղաւ նա­խագահ Ռէ­ճէփ Թայ­յիպ Էր­տո­ղանի հա­մար, որ այդ օրէն ի վեր լա­րուա­ծու­թիւն կը գրգռէ երկրէն ներս։ ՀՏՓ կու­սակցու­թեան տա­սը տո­կոսի ար­գելքը յաղ­թա­հարե­լուն ար­գելք ըլ­լա­լու մի­տու­մով ընտրու­թեան նա­խոր­դող օրե­րուն գոր­ծադրուած յար­ձա­կումնե­րը ի վեր­ջոյ 20 Յու­լի­սին Սու­րուչի մէջ 33 կեան­քեր խլե­լով մեկ­նա­կէտը հան­դի­սացան եր­կի­րը պա­տերազ­մի դաշ­տի վե­րածե­լու ծրագ­րին։ Թուրքիոյ մէջ հա­մատա­րած հա­մոզում մըն է որ այս բո­լորը կը կա­տարուին նա­խագա­հի ծրագ­րին հա­մաձայն։

Նախորդ տարուայ համեմատ՝ այս տարի Հայաստան այցելած զբօսաշրջիկներու թիւը փոքրիկ աճ մը կը ներկայացնէ։ 2014-ի երկրորդ եռամսեայի համեմատ՝ Հայաստան այցելած զբօսաշրջիկներու թիւը այս տարի աճած է 1,8%-ով։ Ինչպէս կը տեղեկացնէ ՀՀ Ազգային Վիճակագրութեան Ծառայութիւնը (ՀՀ ԱՎԾ)՝ 2015թ. երկրորդ եռամսեակին Հայաստան այցելած է 256.917 զբօսաշրջիկ։ Անոնց մէջ մեծամասնութիւն կը կազմեն հայրենիքէն դուրս բնակուող հայեր, որոնք ամրան ամիսները կ՚օգտագործեն հայրենի բնաշխարհ այցելելու ու տեսարժան վայրերուն ծանօթանալու համար։

Հար­ցում՝ «Ուրտե­ղացի՞ ես», պա­տաս­խան՝ «դեռ չեմ ամուսնա­ցած»։ Ժո­ղովուրդա­կան այս ծի­ծաղա­շարժ են­թադրու­թիւնը կ՚ար­դա­րաց­նեմ սրտանց իւ­րացնե­լով կնոջս ծննդա­վայ­րը։ Դեռ նշա­նուած էինք, երբ առա­ջին ան­գամ այ­ցե­լեցի Մու­սա Լե­րան լան­ջին Վա­քըֆ­լը գիւ­ղը։ «Վա­քըֆ­լը գիւղ» անուանու­մի հա­մես­տութեան ետին կար վիթ­խա­րի պատ­մութիւն մը։ Թէեւ հա­րեւան­ցիօրէն լսած էի այդ պատ­մութեան մա­սին, սա­կայն 1982 թուակա­նի այդ այ­ցե­լու­թիւնով թա­փան­ցե­ցի պատ­մութեան կեն­դա­նի վկա­ներու յու­շե­րուն։ Ծա­նօթա­ցայ Մու­սա Լե­րան քա­ռաս­նօ­րեայ հե­րոսա­կան դի­մադ­րութեան ակա­նատես եղած ծե­րու­նի­ներու հետ։ Այդ պա­տումնե­րը զար­մա­նալիօրէն կը հա­մապա­տաս­խա­նէին անուանի վի­պագիր Ֆրանց Վէր­ֆե­լի վա­ւերագ­րա­կան բնոյթ ու­նե­ցող «Մու­սա Լե­րան 40 Օրե­րը» վէ­պին։

Ասորական աշխարհագրութեան մէջ «Թուրապտին» կոչուած շրջանի մէջ կը մտնեն Մարտին, Միտյաթ, Մծբին, Կէր­ճուշ, Հա­սան­քէյֆ, Քեր­պուրան, Իտիլ, Պաթ­ման քա­ղաք­նե­րը։ Ստու­գա­բանա­կան առու­մով Թու­րապտին կը նշա­նակէ «Աստուծոյ աղա­խին­նե­րու եր­կիր»։

Հէվ­սէ­լի պար­տէզնե­րուն եւ Տի­յար­պէ­քիրի պա­րիսպնե­րուն Հա­մաշ­խարհա­յին Մշա­կոյ­թի Ժա­ռան­գի ցան­կե­րուն մէջ գրան­ցուելէն ետք, քա­ղաքի մշա­կու­թա­յին ժա­ռանգ հա­մարուելու ար­ժա­նի շի­նու­թիւննե­րը դար­ձեալ օրա­կար­գի վրայ են։ Տի­յար­պէ­քիրի պատ­մամշա­կու­թա­յին հարստու­թիւնը ցան­կագրե­լու աշ­խա­տու­թիւնը աւար­տած է։ Քա­ղաքի թան­գա­րանի տնօ­րէնու­թեան եւ քա­ղաքա­պետա­րանի միատեղ ջան­քե­րով գո­յացաւ տա­րած­աշրջա­նի մշա­կու­թա­յին քար­տէ­սը։ 2009-էն այս կողմ շա­րու­նա­կուող աշ­խա­տու­թեան հե­տեւան­քով ստու­գուած կո­թող­նե­րու թի­ւը 664 է։ Անոնց մէջ կան 11 եկե­ղեցի­ներ եւ մէկ հրէից աղօ­թատե­ղի։ Ցան­կագրու­թեան հե­տեւան­քով պար­զուեցաւ թէ ցան­կագրուած եկե­ղեցի­ներէն եօթը կը պատ­կա­նին պե­տու­թեան եւ անոնցմէ մէ­կը ամ­բողջո­վին ան­հե­տացած է։ Մնա­ցեալ վեց եկե­ղեցի­ներն ալ կը գոր­ծեն բո­լորո­վին այլ նպա­տակ­նե­րով։

Յու­լիս ամ­սուան ըն­թացքին ստո­րագ­րուած Իրան-Մի­ջազ­գա­յին վե­ցեակ պայ­մա­նագի­րը, բա­ցի ատո­մական իր պա­րու­նա­կու­թե­նէն, մեծ ազ­դե­ցու­թիւններ կը շա­րու­նա­կէ ու­նե­նալ տա­րածաշրջա­նի եւ մի­ջազ­գա­յին հար­դակնե­րու վրայ։ Ըստ մէկ­նա­բան­նե­րու, Իրա­նի հետ նոր յա­րաբե­րու­թիւննե­րը իրենց ազ­դե­ցու­թիւնը պի­տի ու­նե­նան Սու­րիական պա­տերազ­մէն մին­չեւ Ռու­սա­կան-Ամե­րիկեան յա­րաբե­րու­թիւններ, եւ Եւ­րո­պական ու­ժա­նիւ­թա­յին տարածք։