Evangelia Balta ve Ari Çokona’nın yayına hazırladığı ‘Stavros Stavridis, Anatol Türküleri, 1896: Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk Türkü Mecmuası’ başlıklı kitap, Literatür Yayıncılık etiketiyle çıktı.
Kitapta, Stavridis’in 19. yüzyıl sonlarında kayda geçirip yayımladığı 126 Karamanlı türküsünün sözleri hem orijinalinde olduğu gibi Yunan, hem de Latin alfabesiyle sunuluyor.
Arka kapaktan
Milliyetçi akımların güçlendiği, Rum asıllı aydınların çoğunun (…), İstanbul ve Atina’nın çağrılarına uyarak, sadece Yunanca halkbilimsel malzemeyi derleyip yayımladığı bir çağda Stavridis’in bu inisiyatifi istisnaidir. Stavridis (...), gelecek nesillere devretmek üzere memleketinin Türkçe türkülerini derledi. Türkülerin ait oldukları toplumun temel iletişim araçlarından biri olduklarını, ortak belleği ifade ettiklerini biliyordu. Bu yüzden, halk kültürünün bu temel unsurunu, sosyal hayatın en gündelik sahnelerini dile getiren türküleri kâğıda döktü. Böyle yaparak, kendisinin ve yayımladığı kitabı destekleyen dindaşı hemşerilerinin, Rum kimlikleri hakkında hiçbir kuşku duymadıklarını göstermiş oldu. Türkçe konuşmalarının ve Anadolu’da yan yana yaşadıkları Müslüman hemşerileriyle ortak bir kültürü paylaşmalarının kimliklerini tehdit etmediğine inanıyorlardı.
Kitaptan bir türkü örneği
Ey Tatarlar Tatarlar
Helvaya un katarlar
Çarşıda et kalmadı
Tair eti satarlar.Gurnalar hane hane
Burmalar tane tane
Tairim beyaz eti
Boyanmış kızıl kane.Sabah suya varana
Elim yüzüm yuyana
Bileziğim bulana
Arzum sende gel yana.Mezarım derin olsun
Su serpin de serin olsun
Benim hep çekdiklerim
Sizlere malum olsun.
