Anayasa görüşmeleri sırasında HDP Milletvekili Garo Paylan ezilen halkların uğradığı soykırım ve katliamlardan söz edince Meclis Başkanvekili konuşmayı kesti. Oturum arasında üç parti uzlaşıp konuşmayı kınadı, Paylan’a üç birleşimden atılma cezası verildi, 'soykırım' ifadesi tutanaktan çıkarılırdı
HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan, Anayasa değişikliği teklifinin 11. maddesinin görüşmelerinde söz aldı. Türkiye tarihinde yok sayılanların sessizliğe büründüğünü veya isyan ettiğini belirten Paylan, “1913-1923 yıllarında Ermeniler, Süryaniler, Rumlar ve Yahudiler kaybedildi. Büyük katliam ve soykırımlarla bu topraklardan ya sürüldüler ya mübadelelere uğradılar” dedi.
Paylan'ın, 'soykırım' kelimesini kullanmasıyla birlikte AKP’li vekiller bağırışlar eşliğinde ayağa kalktı. TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın da Paylan’a “Hâl ve hareketlerinize dikkat edin” diye seslendi ve sözlerini geri almasını istedi.
Paylan: “Gelin, birlikte yüzleşelim”
Konuşmasını sürdüren Paylan ise sözlerini şöyle sürdürdü: "Bir zamanlar yüzde 40’tık, bugün binde 1’iz. Herhalde başımıza bir iş geldi ki… Ben adına soykırım diyorum, siz ne derseniz deyin. Adını hep beraber koyalım ve yolumuza devam edelim. Ermeni halkı başına ne geldiğini çok iyi biliyor. Atamın, dedemin başına ne geldiğini çok iyi biliyorum. Gelin, adını siz koyun, hep beraber yüzleşelim. Artık biz yok hükmündeyiz, binde bire düşmüş durumdayız."
Paylan’ın konuşmasına AKP sıralarından tepkiler yükselirken AKP İstanbul Miletvekii Metin Külünk “O soykırım kelimesi düzeltilecek” diye bağırdı. Bazı AKP’liler de Paylan’ın üzerine yürüdü. Gerilimin tırmanması üzerine oturuma ara verildi.
Paylan’a üç oturuma katılmama cezası
Aranın ardından ise TBMM tarihine geçecek bir karara imza atıldı. AKP, CHP ve MHP adına söz alan vekiller, Garo Paylan’ın sözlerini kınadı.
Paylan’a 'soykırım' ifadesi nedeniyle TBMM’den üç birleşimden oluşan bir oturumdan çıkarılma cezası verildi. Paylan’ın sözlerinin TBMM tutanaklarından da çıkarılacağı belirtildi. Kararın açıklanmasının ardından HDP’li vekiller Garo Paylan’la birlikte Genel Kurul salonunu terk etti.
Paylan: Mecliste linç ortamı vardı
Açık Radyo'da yayınlanan 'Radyo Agos' programına telefonla katılan Paylan, mecliste yaşananlarla ilgili şunları anlattı:
“Açıklamamadan sonra AKP’li vekiller bağırmaya başladılar ve sonra ara verildi yaklaşık 1 buçuk saat. Orada MHP ve AKP vekilleri baş başa verdiler. Bakanlara gitmiş, kriz haline getirilmiş bu durum. MHP, “Garo Paylan ‘a ceza erilmezse anayasa teklifinde desteğimizi çekeceğiz demiş. Şu anda AKP, MHP’ye muhtaç olduğu için resti göremedi ve 3 birleşimlik ceza aldım.”
“En kötüsü de şuydu, AKP, CHP ve MHP de soykırım kelimesini kullanamayacağıma dair zelil açıklamalar yaptılar. Mahalle baskısı da diyebilirim, vekiller alkış kıyamet destek verdiler. Linç ortamı vardı. Ceza verildikten sonra arkadaşlarla meclisi terk ettik.”
“Yüzyıl önce ‘Türklerin anayasası’ diyenler halkların yok oluşuna sebep oldular. Bugün de Türkün anayasası derseniz o yok sayılanlar ya isyan ederler ya da sessizliğe gömülürler. Hepimize kötülüktür dedim, 100 yıl önceden referansla bunu anlatmaya çalıştım. Bizim başımıza gelen büyük felaketten bahsettim. Kelimelere de takılmayalım dedim aynı zamanda ben soykırım diyorum siz başka bir şey deyin dedim. Herhangi bir şekilde bir şeyi kışkırtmayı istemedim. Ama maalesef zamanın ruhu da herhalde böyle birşey, başka ülkeler de bu karanlıklardan geçti, biz de geçiyoruz.