Raffi Youredjian, ‘Sayat Nova II’ ismini verdiği bisikletiyle, Ermenistan’ı baştan sona gezip, yolculuğunu anlatan ‘Tour de Armenia’ isminde bir kitap yazdı. Youredjian’la Ermenistan maceralarını anlatan kitabı vesilesiyle konuştuk.
Raffi Youredjian, dünyaca ünlü belgesel kanalı Discovery Channel için çalışan bir gezgin. Aynı zamanda fotoğrafçılık da yapan Youredjian, ‘Sayat Nova II’ ismini verdiği bisikletiyle, Ermenistan’ı baştan sona gezip, yolculuğunu anlatan ‘Tour de Armenia’ isminde bir kitap yazdı. Yazar, en çok okuyucu kitlesi Fransa’da olduğu için kitabın yakın zamanda Fransızcaya da çevrileceğini, son düzeltmelerin yapıldığını söylüyor. ‘Tour de Armenia’ için bugünlerde turnede olan Youredjian’la Ermenistan maceralarını anlatan kitabı vesilesiyle konuştuk.
Biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?
Londra’da doğdum, ancak üç yaşımda Kaliforniya’ya göç ettik. 15 yaşıma kadar orada kaldıktan sonra tekrar Londra’ya döndük. Tüm bütün kıtaları ve neredeyse tüm dünyayı gezdiğimi söyleyebilirim. Discovery Channel için çalışıyorum, aynı zamanda fotoğrafçılıkla uğraşıyorum. Tour de Armenia, benim ilk kitabım. Ermenilerin tarihini modern ve eğlenceli bir biçimde anlatmak ve bunu bir gün yapabilmek, her zaman hayalini kurduğum bir şeydi. Bana göre Ermeni kimliğimi muhafaza etmek için daha ilerici bir düşünceye sahip olmalıyız. Bu kitap da bu yolda küçük bir adım.
Neden böyle bir kitap yazdınız?
Bu yıl, soykırımın 100. yıldönümü. Bu kapsamda biraz daha farklı bir konu hakkında, merkezi soykırım olmayan bir şeyler yazmak istedim. Bu yıl boyunca pek çok yerde soykırımın 100. yılı anılacak. Ancak ben, insanların Ermenilerin pozitif yönlerini de tanıması, bilmesi gerektiğini düşünüp biraz daha olumlu bir kitap yazmanın önemli olduğunu düşünüyorum. Kitabın İngilizcesi birkaç ay önce çıktı ve insanlardan hep olumlu eleştiriler aldım, bu beni çok mutlu ediyor. Umarım yakın zamanda Tour de Armenia’nın Fransızcası da okuyucularla buluşacak.
Yolculuğunuz nasıldı?
Ermenistan’ı baştan sona gezdiğim bisiklet yolculuğum, başkent Yerevan’dan başladı. Başkentten, gidebildiğim en kuzeye, Alaverdi’ye, oradan da en güneyi olan Isdepanagert’e sürdüm. Toplamda yaklaşık bin kilometreklik bir mesafe katettim. Ancak daha önceki tüm yolculuklarımda olduğu gibi, burada da asıl amaç mesafe veya duraklar değildi. Yolculuğu herhangi bir plan yapmadan, spontane geçirdim. Dolayısıyla önüme çıkacak her türlü badireye açıktım, fakat bu plansızlık kötü bir sonuca değil, bilakis muhteşem bir maceraya dönüştü.
Ermenistanlılar yolculuğunuzu nasıl karşıladı?
Gittiğim her şehirde beni iyi karşıladılar, oldukça misafirperverlerdi. Öyle ki, gittiğim her yerde birileri onlarda kalmamı ve misafirleri olmamı istedi. Ancak bir yerden sonra bana acıdıklarını fark ettim: ‘Bu bekâr çocuk bisikletiyle bir başına kimsenin olmadığı bir yerin ortasında ne yapıyor?’ Onlarla tanıştıktan ve kısaca sohbet ettikten sonra, beni anladıklarını ve yolculuk ruhunun hoşlarına gittiğini düşünmek istedim.
Bisikletinizin ismini neden Sayat Nova koydunuz?
En temel sebebi, Sayat Nova’nın cazibesi, bir gezgin olarak onun varlığıydı. Ben de bir gezgin olduğum için bisikletime bu ismi verdim. Sayat Nova da, kralın kızına aşık olduğu için ülkeden kovulduktan sonra, şarkısını köyden köye söyleyerek yola koyulmuş. Bunda bariz bir romantizm var, tıpkı benim, bisikletimde olmasını istediğim gibi. Bisikletim bana iyi hizmet etti ve tüm yolculuğum boyunca hiç yarı yolda bırakmadı.
