TOPLUM

Patrik Mutafyan'ın iş göremez halde olduğu dönemde Ermeni toplumunun Patrik seçme çabalarının devlet eliyle engellenmesine dair Anayasa Mahkemesi "Din Özgürlüğünün ihlali" kararı vermişti. Mahkeme gerekçeli kararını açıkladı. Kararda önemli tespitler var.

Ruhaniler Genel Meclisi'nin Episkopos Maşalyan'ı Değabah (Patrik Kaymakamı) seçmesinden sonra Başepiskopos Ateşyan Ruhani Meclis Başkanı oldu.

Ermeni toplumundan 93 kişi 4 Temmuz Perşembe günü yapılacak Patriklik Kaymakamı (Değabah) seçimi öncesinde bir bildiri yayınladı. Bildiride taraflar sükunete davet edildi ve "Bu seçimlerin, geçmiş seçimlerin kuralları ışığında, kadim kilisemizin hukukuna uygun, şeffaf ve şaibesiz olması dileğimizdir" dendi

İstanbul Valiliği 26 Haziran Çarşamba günü Ermeni Patrikhanesi'ne bir mektup göndererek 27 Haziran'da yapılması planlanan Patriklik Kaymakamı seçiminin 4 Temmuz'da yapılabileceğini belirtmişti. Başepiskopos Ateşyan ve Ruhani Kurul Başkanı Episkopos Maşalyan facebook sayfalarından konuya dair farklı açıklamalarda bulundular.

Avukat Setrak Davuthan 18 Haziran 2019 tarihli Ruhani Kurul kararına dair bir değerlendirme kaleme aldı. Söz konusu karar sadece Başepiskopos Ateşyan ve Episkopos Maşalyan'ın Değabah yani Patriklik Kaymakamı adayı olmasına imkan tanıyor. Davuthan Değabah adaylığı için “üst rütbe” şartı olmadığını söylüyor.

2016’da Patrik Mutafyan’ın emekli edilmesi sonrası dönemde Değabah (Patriklik Kaymakamı) seçilen ancak İçişleri Bakanlığı tarafından Patrik Mutafyan yaşadığı gerekçesiyle Değabahlığı tanınmayan Başepiskopos Bekçiyan geçtiğimiz haftalarda Başepiskopos Ateşyan’ın yaptığı bir açıklama vesilesiyle Agos’a bir değerlendirmede bulundu. Bekçiyan Patrik Mutafyan'ın hayatını kaybetmesi sonrası Değabah seçimleri için yürütülen süreci de yorumladı ve Değabah adaylarının İstanbul Patrikliği’ne bağlı olması gibi bir uygulama olmadığını söyledi. Bekçiyan kendisini dışarıda bırakan Ruhani Kurul kararını da eleştirdi. Başepiskopos Bekçiyan’ın değerlendirmesi şöyle:

18 Haziran’da toplanan Ruhani Kurul’un yaptığı açıklamadan çıkan sonuç, sadece Başepiskopos Ateşyan ve Episkopos Maşalyan’ın Değabah, yani Patriklik Kaymakamı adayı olabileceği yönünde. Ruhani Kurul Başkanı Episkopos Maşalyan daha önce yaptığı açıklamada Başepiskopos Bekçiyan’ın da aday olabileceğini söylemişti. Öte yandan kamuoyunda Değabah adaylığının daha geniş bir çevre için de gündeme gelmesi gerektiğini savunan çok sayıda görüş var. Kurul kararlarını Episkopos Maşalyan’a sorduk. Maşalyan Bekçiyan’ın aday olabilmesi için çaba gösterdiğini ancak Ruhani Kurul’un buna engel olduğunu söylüyor.

Değabah seçimine pek çok kişinin içine sinmeyen bir yerden başlamış olduk. Bu seçim sürecinin kimsenin aklında soru işareti yaratmayacak bir başlangıçla yürütülmesi önemliydi. Ancak son yıllarda sürecin aktörlerinin çok sık başvurduğu bir yola gidildi ve “Ben yaptım oldu” denildi.

Türkiye Ermeni Patrikliği Ruhani Kurulu, Patrik seçimine kadar süreci yürütecek Patriklik Kaymakamı seçiminin 27 Haziran'da yapılacağını açıkladı. Seçimde Patrik II. Karekin'in ölümü sonrası ile Patrik Genel Vekilliği seçimindeki ilkelere sadık kalınacak.