Stanford Üniversitesi’nin mikrofilm ekibi, I. Dünya Savaşı yıllarında da yayın hayatına devam etmiş olan Ermenice bir gazetenin bazı sayılarını ortaya çıkardı.
FATİH GÖKHAN DİLER
fgdiler@agos.com.tr
Stanford Üniversitesi’ne bağlı Hoover Kurumu Kütüphanesi’nin mikrofilm ekibi, bu örneklerin kendilerine daha önce ulaştırılmış olan işaretlenmemiş bir kutunun içinden çıktığını söyledi. Hoover Kütüphanesi’ne göre, İran’ın Tebriz şehrinde ‘Zang’ isimli gazetenin daha önce ortaya çıkarılmış bilinen başka bir nüshası yok.
Gazetenin tercümesi, Stanford Üniversitesi Kütüphanesi Ortadoğu dilleri katalogcusu Behzad Allahyar ve Kaliforniya Üniversitesi (UCLA) Ermenice ve Farsça uzmanı Nora Avetyan tarafından yapıldı. İngilizceye çevrilen örnekler üzerinde araştırma yapan Hoover Kütüphanesi çalışanları, ‘Zang’ gazetesinin bilinen başka kopyalarının olmadığını belirtiyor.
Hınçak gazetesi
‘Zang’ gazetesi, 1887 yılında İsviçre’de kurulan Hınçak Partisi’nin Tebriz yerel organı. Hoover Kütüphanesi’ndeki mikrofilmler, gazetenin 1919-1922 yılları na ait. Bu dönem, Rus Devrimi arifesinde kurulan, kısa ömürlü Birinci Ermenistan Cumhuriyeti yıllarına rastlıyor.
Stanford Üniversitesi Hoover Kurumu Kütüphanesi araştırmacıları, ortaya çıkan ‘Zang’ gazetesi örneklerinin Birinci Ermenistan Cumhuriyeti, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemi, erken dönem Sovyetler Birliği gibi konulara yoğunlaşan araştırmacılar için önemli bir kaynak olduğunu söylüyorlar.