Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Moskova'daki BDT (Bağımsız Devletler Topluluğu) zirvesinin oturumunda konuştu. Paşinyan, "Ermenistan ile Azerbaycan arasında barış sadece mümkün değil, aynı zamanda başarılabilir" ifadesini kullandı. Öte yandan 1 Ocak 2025’ten itibaren Ermenistan-İran ve Ermenistan-Türkiye sınırlarının korunmasına Ermenistan Milli Güvenlik Teşkilatına bağlı sınır muhafız birlikleri de katılacak.
Ermenistan Başbakanı Paşinyan şunları kaydetti:
"Hem Ermenistan hem de Azerbaycan, son aylarda ‘Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında barış ve devletlerarası ilişkilerin kurulmasına ilişkin’ taslak anlaşmanın en az yüzde 80 oranında kabul edildiğini duyurdular.
Geçtiğimiz günlerde Ermenistan ve Azerbaycan dışişleri bakanları formatında barış anlaşması taslağının onaylanmasının tamamlanması yönünde çalışmaların etkinleştirilmesi konusunda anlaşmaya varıldı.
Prensip olarak Azerbaycan'a önerdiğimiz şu mantıkla hareket edebiliriz: Üzerinde mutabakata varılmış olanı imzalamak, böylece sadece fiili değil, hukuki barışı da sağlamak ve diğer tüm konularda çalışmaya devam etmek. Her halükarda tüm sorulara yanıt verecek, ikili ilişkileri her yönüyle düzenleyecek bir barış anlaşmasının geliştirilmesi zaten mümkün değil. Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki barış anlaşması ne olursa olsun, üzerinde mutabakata varılması, çözülmesi ve yeni anlaşmaların imzalanması, önemli, temel konular kaçınılmaz olarak kalacaktır."
Başbakan'a göre imzalanıp onaylanmış bir barış anlaşması olması halinde diğer sorunların çözümü çok daha kolay olacak çünkü bölgede bambaşka bir durum hakim olacak. Paşinyan şöyle devam etti:
"Bu aşamada ülkelerimiz arasında barışın tesisine sağlam temel oluşturabilecek bir takım temel konularda karar vermemiz gerekiyor.
Bu, birbirlerinin toprak bütünlüğünün karşılıklı tanınmasıyla ilgilidir. Birbirimize karşı toprak iddialarının bulunmadığını teyit etme ve gelecekte bu tür iddiaları sunmama yükümlülüğünden bahsediyoruz.
Kuvvet kullanmama ve kuvvet tehdidinde bulunmama ilkesinin sürdürülmesi, birbirlerinin içişlerine karışmama, diplomatik ilişkilerin kurulması ve barış anlaşması çerçevesinde tarafların üstlendiği yükümlülüklerin yerine getirilmesi için ikili mekanizmaların oluşturulması ile ilgilidir.
Tüm bu konular için, ‘Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında barışın ve devletlerarası ilişkilerin kurulmasına ilişkin’ anlaşma taslağında taraflarca mutabakata varıldı ve bu belgeyi bu ay imzalamaya hazırız ve bu bizim resmi tutumumuzdur."
Sınırlarda Ermenistan askeri olacak
Öte yandan 1 Ocak 2025’ten itibaren Ermenistan-İran ve Ermenistan-Türkiye sınırlarının korunmasına Ermenistan Milli Güvenlik Teşkilatına bağlı sınır muhafız birlikleri de katılacak
Açıklamayı yapan Başbakan Nikol Paşinyan’ın basın sözcüsü Nazeli Bağdasaryan, Başbakan Nikol Paşinyan ile Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin arasındaki görüşmenin sonuçlarına ilişkin ayrıntıları sundu.
Bağdasaryan, Facebook sayfasında Başbakan Paşinyan’ın, Rusya Devlet Başkanı ile yaptığı görüşmede “Barış Kavşağı” projesinin ayrıntılarını da aktardığını bildirdi.
Bağdasaryan’a göre “Başbakan Paşinyan, Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı ile görüşmenin sonuçlarını olumlu değerlendiriyor.”
Medyaya yansıyan bilgilere göre Ermenistan sınır birlikleri, Ocak 2025'ten itibaren Rus birliklerinden Ermenistan-İran sınırındaki kontrol noktasının tam kontrolünü devralacak ve Ermeni sınır muhafızları da İran ve Türkiye sınırları boyunca Rus birlikleriyle birlikte görev yapacak.
Görüşme sırasında Paşinyan Putin'e, Ermenistan ve İran arasındaki sınır kontrol noktasında Rus sınır muhafızlarının sağladığı hizmetlerden dolayı minnettarlığını dile getirdi. Rus birlikleri, Ermenistan'ın 1991'deki bağımsızlığından bu yana Ermenistan-İran sınırında konuşlandırılmış durumda.
OC Media sitesine konuşan siyasi analist ve Yerevan'daki Bölgesel Demokrasi ve Güvenlik Merkezi başkanı Tigran Grigoryan ‘En azından Ermenistan-İran sınırındaki sınır muhafızlarının tamamen kaldırılmasını bekleyebiliriz. Bu aşamada, sorunların teknik nitelikte olduğunu düşünüyorum, Ermeni tarafının tüm sınırı tek başına korumak için yeterli eğitimli personeli yok.’ dedi.
Ancak Grigoryan, Ermenistan'daki Rus askeri üssünün çekilmesinin ‘daha karmaşık bir konu’ olduğunu söyledi.
Gözlemcilere göre bu karar Ermenistan'ın kendi güvenliğini korumak için Rus askeri birliklerine ve sınır muhafızlarına olan bağımlılığını azaltma yönünde devam eden çabasının bir parçası.
