İstanbul Valiliği 5 Şubat tarihinde Türkiye Ermenileri Patrikhanesi’ne bir mektup göndererek Başepiskopos Ateşyan’ın patrik genel vekilliğini tanıdığını ve Başepiskopos Bekçiyan’ın Patrik Kaymakamlığını tanımadığını ifade etti. Mektupta Patrik seçimi için gerekli koşulların oluşmadığı da öne sürüldü.
Vali Yardımcısı İsmail Gültekin imzalı mektupta Patrik Mutafyan’ın hayatta olduğu vurgulandı ve yeni Patrik seçimi için gerekli şartların oluşmadığı kaydedildi. Mektupta Patrik makamının boşalmasını sağlayan nedenler arasında sağlık sorunlarının bulunmadığı öne sürüldü ve Aram Ateşyan’ın patrik genel vekilliği görevine hala devam ettiği savunuldu.
Mektupta Bekçiyan’ın Patrik Kaymakamı seçilmesine dair tüm işlemlerin butlan (geçersiz) sayıldığı öne sürüldü. Mektupta Patrik Kaymakamı Bekçiyan için “sözde” ibaresi kullanıldı ve Patrik Kaymakamının aldığı tüm kararların geçersiz sayıldığı öne sürüldü.
Gelişmelere dair Patrikhaneden bir açıklama yapılması bekleniyor. Öte yandan İstanbul Valiliği Ermeni toplumunun vakıf yöneticilerin yarın Valilikte yapılacak bir toplantıya davet etti. 11.30’da başlayacak toplantıya İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun da katılacağı belirtildi.
Patrik Mutafyan 2008 yılından bu yana sağlık sorunları nedeniyle görevini yapamaz durumda. 2010 yılında Başepiskopos Aram Ateşyan patrik genel vekili seçilmişti. Yıllar içinde Ermeni toplumundan gelen Patrik seçimi yapılması talepleri üzerine Ruhaniler Genel Meclisi 2016 yılının Ekim ayında bir karar alarak Patrik Mutafyan'ı emekli, makamını da münhal (boş) ilan etmişti. Böylece Ermeni kilisesi gelenekleri uyarınca Patrik seçimi süreci başlamıştı. 2017 Mart ayında Ruhaniler Genel Meclisi tarafından yapılan seçimde Başepiskopos Karekin Bekçiyan Patrikhaneyi seçime kadar yürütecek Patrik Kaymakamlığı (Değabah) görevine seçilmişti. Ancak seçimi kaybeden Ateşyan Patrikhane yönetimini bırakmakla birlikte patrik genel vekilliği görevinden istifa etmemiş, bunun üzerine Ruhaniler Genel Meclisi'nce azledilmişti. Patrik Kaymakamı seçiminden sonra seçim çalışmalarını yürütmek üzere Müteşebbis Heyet oluşturulmuş, Heyet'in Patrik seçimi yapılmasına dair Ağustos ayında ilettiği dilekçe İçişleri Bakanlığı'nca yanıtsız bırakılmıştı.
Valilik'ten gelen yazıda şu ifadelere yer verildi:
Türkiye Ermenileri Patrikhanesi’ne,
Türkiye Ermenileri Patriklik Makamına yenisinin seçilebilmesi için Patrikliğinizce verilen ilgi tarihli dilekçelere istinaden İçişleri Bakanlığından alınan ilgi (g) cevabi yazıda;
“Sayın Mesrob Mutafyan’ın 14.10.1998 günü patrik olarak seçildiği, ayrıca 01.11.1998 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile mabet ve ayin haricinde de dini kisve giymesine izin verildiği, ancak 2008 yılında Türkiye Ermenileri Patriği Mesrob Mutafyan’a ‘Frontotemporal Demans’ teşhisi konulduğu, İçişleri Bakanlığının 27.06.2010 tarih ve 3708 sayılı yazıları ile patrikhane yetkili organlarınca talep edilmesi halinde patrikliğin ve cemaatin dini ve hayri işlerinin yürütülmesi amacıyla ‘Patrik Genel Vekili’ seçimi yapılabileceğinin Patrikhaneye bildirildiği, böylece yetkili organlarınca usulüne uygun olarak yapılan talep neticesinde Aram Ateşyan’ın 01.07.2010 tarihinde Patrik Genel Vekili olarak seçildiği, 18.08.2010 tarihli ve 853 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Aram Ateşyan’a dini kisve giymesi müsaadesi verildiği, aynı Bakanlar Kurulu kararı ile II. Mesrob Mutafyan’ın dini kisve giyme izninin ise iptal edildiği, Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan’ın hali hazırda görevine devam ettiği, 18.09.1961 tarihli ve 1654 sayılı Bakanlar Kurulu ekindeki Patrik Seçim Talimatnamesi çerçevesinde Patrik seçiminin yapıldığı, 1961 tarihli Patrik Seçim Talimatnamesi sonrasında yapılan seçimlerde ve Patrik seçimlerindeki uygulama da patriğin ölümü, istifası ve diğer nedenlerle boşalması durumunda yeni patrik seçiminin mümkün olduğu, Patrik makamının boşalmasına imkan sağlayan diğer nedenler arasında ise sağlık sorunlarının sayılamayacağına dair yargı kararları bulunduğu, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, patriklik makamının boşalması durumunda ancak bir Patrik Kaymakamı’nın seçilebileceğinin aşikar olduğu; Karekin Bekçiyan’ın Patrik Kaymakamı seçilmesine ilişkin tüm işlemlerin hukuken mutlak butlan olduğu, bu itibarla hukuken geçerliliği bulunmayan sözde Patriklik Kaymakamı’nın da Patrik Genel Vekilliği’ne ilişkin aldığını iddia ettiği tüm kararların da mutlak butlan ile geçersiz olduğu, Bu nedenle hali hazırda, 18.09.1961 tarihli Bakanlar Kurulu kararının ekindeki Patrik Seçim Talimatnamesi’nin ve İçişleri Bakanlığı’nın 27.06.2010 tarih ve 3708 sayılı yazısının, yine Bakanlar Kurulu’nun 18.08.2010 tarih ve 853 sayılı kararının geçerliliğinin sürdürmekte olduğu” bildirilmiştir.
Bilgilerinize rica ederim.
İsmail Gültekin
Vali a.
Vali Yardımcısı
