ԱՌՕՐԵԱՅ

Բոլորեցինք տարի մը եւս։ Պատմութեան կը թողունք մեր թուարկութեան երրորդ հազարամեակի 14-րդ տարեթիւը։ Այս տարի եւս ականատես եղանք պատահարներու, որոնք նախորդ տարիներէն ալ ծանօթ էին մեզի։ Բայց բազմաթիւ նիւթեր ալ մնացին աննախադէպ։ Բնականաբար մեր սեփական կեանքի պատմութեան մէջ շատ աւելի յաճախակի են աննախադէպները։

Լման եօթը տարի դրացնութիւն ըրի սասունցի բազմանդամ ընտանիքի մը հետ։ Նոյն շէնքի կողք կողքի յարկաբաժինները կը բնակէինք։

Մուրատ Պարտաքճը անունը ծանօթ է շատերուն, իբրեւ սիրողական պատմաբան։ Ան սրտցաւօրէն յայտնեց թէ Օսմանեան արխիւները այնքան ալ վստահելի դիրքի մէջ չեն եւ փոխանցեց շահեկան տեղեկութիւն մը։ Ըստ Պարտաքճըի Թուրք Պատմութեան կաճառի պատասխանատուներէն մին վերցուցած է 1915-ի տարագրութեան որոշումէ ետք կատարուած աքսորի արձանագրութիւնները։ «Այս գործը ոչ թէ պաշտօնական հրամանով մը, այլ այդ անձի անհեթեթութեամբ կատարուեցաւ»։

Հասան Ճէմալ Թուրքիոյ մէջ կանխավճիռները կործանող եւ այս պատճառաւ ալ հալածանքներու ենթարկուող լրագրող ու մտաւորական մըն է։ Իբրեւ Հրանդ Տինք Հիմնարկ՝ պատիւ կը զգանք անուանի մտաւորականի խօսքը Հայաստանի ժողովուրդին լսելի դարձնելով։

Միլտանօղլու 15 Դեկտեմբեր Երկուշաբթի երեկոյ «Ճէզայիր» շէնքի մէջ բանախօսութիւնով մը ներկայացաւ հանրութեան։ Մարդու Իրաւունքներու Միութեան Իսթանպուլի մասնաճիւղի նախաձեռնութեամբ կազմակերպուած բանախօսութիւնը կը կրէր՝ «19 Քաղաք, 15 Հետքեր» խորագիրը։ Այսպէս ան խօսեցաւ Կեսարիոյ, Վանայ, Մշոյ, Տիյարպէքիրի, Տրապիզոնի, Կուտինայի, Սեբաստիոյ, Մալաթիոյ, Տարտանելի եւ այլ քաղաքներու հայկական մշակութային ժառանգի մասին։

Մենք չենք հասած այդ օրերուն, այլ լսած ենք մեր ծնողներէն պատմութեան նման։ Նոյնիսկ մեր ծնողաց անչափահաս տարիքներուն կը հասնի մի գուցէ։

Ոճրագործ Օկիւն Սամասթ դատարան ներկայացաւ ոչ թէ ամբաստանեալի, այլ վկայի դիրքին մէջ հրապարակեց կարգ մը անուններ, որոնք եւս պիտի հաստատեն ոճիրի կազմակերպուածութիւնը, առանց ցոլացնելու այդ կազմակերպութեան խորքի ծալքերը։

Նշանեան 2013-ի Մայիսին ալ Իսլամներու մարգարէն անարգելու մեղադրանքով դատապարտուած էր 13.5 ամսուայ բանտարկութեան:

Մեզմէ շատեր կրնան լսած ըլլալ ԱՄՆ-ի Միսուրի նահանգը, բայց արդեօք քանի հոգի նախապէս լսած էր այդ նահանգին Ֆէրկիսըն քաղաքին անունը, որ վերջին երեք օրերու ընթացքին կը զբաղեցնէ համաշխարհային բոլոր լրատուամիջոցները։

Եւրոպայի Մարդու Իրաւունքներու ատեանի, Արդարադատութեան Նախարարութեան եւ Պաքըրգիւղի Ութներորդ Եղեռնադատ ատեանի վճիռներէն ետք, Իսթանպուլի դատախազութիւնը սկսած է հարցաքննել ամբաստանուած պետական պաշտօնեաները։ Դատախազութիւնը մինչեւ օրս հայցերը ստացաւ Սապրի Ուզունի եւ Ռամազան Աքեիւրէքի։