Թրքահայոց պատկանող եւ պետութեան կողմէ գրաւուած կալուածներու մէջ ամենախորհրդանշական օրինակը կը կազմէ Քամփ Արմեն անունով ծանօթ Թուզլայի Մանկական Ճամբարը։ 6 Մայիս Չորեքշաբթի առաւօտ քանդիչ մեքենաներ ճամբար մտնելով սկսան փլել ճամբարի երկարամեայ տնօրէն Հրանդ Կիւզէլեանի սենեակը, որպէս տղոց եւ աղջկանց ննջարան գործածուող հինգ սենեակներ եւ մատուռը։ Երբ լուրը լսուեցաւ, կայծակնային արագութեամբ վայր փութացին ՀՏՓ եւ ՃՀՓ կուսակցութիւններու շրջանային վարչութիւնները, երեսփոխանութեան թեկնածու Կարօ Փայլան եւ Նոր Զարթօնքի երիտասարդ գործիչներ։
ՈՒՅԿԱՐ ԿԻՒԼԹԷՔԻՆ
uygargultekin@agos.com.tr
ՄԱՐԱԼ ՏԻՆՔ
maral@agos.com.tr
Թրքահայոց պատկանող եւ պետութեան կողմէ գրաւուած կալուածներու մէջ ամենախորհրդանշական օրինակը կը կազմէ Քամփ Արմեն անունով ծանօթ Թուզլայի Մանկական Ճամբարը։ 6 Մայիս Չորեքշաբթի առաւօտ քանդիչ մեքենաներ ճամբար մտնելով սկսան փլել ճամբարի երկարամեայ տնօրէն Հրանդ Կիւզէլեանի սենեակը, որպէս տղոց եւ աղջկանց ննջարան գործածուող հինգ սենեակներ եւ մատուռը։ Երբ լուրը լսուեցաւ, կայծակնային արագութեամբ վայր փութացին ՀՏՓ եւ ՃՀՓ կուսակցութիւններու շրջանային վարչութիւնները, երեսփոխանութեան թեկնածու Կարօ Փայլան եւ Նոր Զարթօնքի երիտասարդ գործիչներ։ Փլուզումը կատարելու համար բերուած բանուորները, երբ լսեցին թէ Հայ Մանկանց Ճամբարն է որ կը փլեն, իսկոյն հրաժարեցան աշխատանքէ եւ քանդիչ մեքենաները դուրս հանեցին տարածքէն։ Քամփ Արմենի ազատագրման համար բեղուն աշխատանք տանող երբեմնի սաներէն Կարապետ Օրունէօզ եւ այս զարգացումը լսելով դէպքի վայր փութացածները որոշեցին գրաւել տարածքը, նոր փլուզման փորձ մը կանխելու համար։ Մինչ այդ «Տիւշիւնճէ Փլաթֆորմու» հարթակի գործիչներն ալ իշխող ԱՔՓ կուսակցութեան խումբ մը երեսփոխններու ընկերակցութեամբ փութացին Թուզլայի Քաղաքապետարանը։ Լուծում մը գտնելու յոյսով կապ հաստատուեցաւ վարչապետի խորհրդատուներու հետ։ Վաքըֆներու Ընդհանուր Խորհուրդէ ներս փոքրամասնութիւններու ներկայացուցիչ Թորոս Ալճան ալ նիւթը փոխանցեց Վաքըֆներու Ընդհանուր Տնօրէն՝ Ատնան Էրթէմի, պահանջելով որ խնդիրը կրկին օրակարգի բերուի։ «Այս անարդարութիւնը կը ծագի դատական որոշումէ մը։ Պէտք է սրբագրուի այդ անարդարութիւնը եւ ճամբարը ծառայէ իր նպատակին» ըսաւ Թորոս Ալճան։ «Տիւշիւնճէ Փլաթֆորմու» հարթակի անդամներէն Յարութ Էօզէր դիտել կու տայ թէ կարելի է օրինական գետնի վրայ պայքար տանիլ, պայմանաւ որ շուտափոյթ կողմնորոշուինք։ Իսկ Կարօ Փայլան եղելութիւնը կը դիտէ իբրեւ ցեղասպանութեան շարունակութիւնը։ «Պետութիւնը կրնայ տարածքը նախ պետականացնել եւ ապա բուն տիրոջ, այսինքն Հայ Աւետարանչական Եկեղեցիին վերադարձնել»։
Քամփ Արմենի մէջ իր կողակցին՝ Հրանդ Տինքի հետ անհամար յիշատակներ ունեցող Ռաքէլ Տինք ալ ընդվզում կը յայտնէ այս նոր զարգացումին դիմաց։ «1915-ը ուրացնողները թող մանուկներու աշխատանքով կառուցուած այս ճամբարի գրաւումն ալ ուրանան։ Սովորութիւն է մահացողներուն վերջին փափաքը հարցնել։ Եթէ Հրանդ այդ առիթը ունենար Քամփ Արմենի ազատագրումը պիտի պահանջէր։ Իսկ ես հիմա սրտի կսկիծով կը դիտեմ մեր դրախտին փլուզումը»։