ԱՌՕՐԵԱՅ

Որքան ալ պաշ­­տօ­­­նակա­­նացած տե­­սու­­թիւն մը չըլ­­լայ, կարգ մը պատ­­մա­­­բան­­ներ կը պնդեն թէ Բ. Հա­­մաշ­­խարհա­­յին պա­­տերազ­­­մի ըն­­­թացքին Նա­­­ցինե­­­րու հրէից դէմ կի­­­րար­­­կած Հո­­­լոքոս­­­թը առնչուած է 1915-ի Հա­­­յոց ցե­­­ղաս­­­պա­­­­­­­նու­­­թեան հետ։ Այս տե­­­սու­­­թիւնը կը կա­­­յանայ Օսմանեան իշխանութիւններու այդ ժա­­­մանա­­­կուայ Գեր­­­մա­­նիոյ վար­­­չա­­­­­­­պետ Օթ­­­թօ Ֆօն Պիս­­­մարքի հետ ու­­­նե­­­­­­­ցած յա­­­րաբե­­­րու­­­թեան վրայ։ Գեր­­­մա­­­­­­­նացի պատ­­­մա­­­­­­­բան Շթէ­­­ֆըն Իհ­­­րիկ, Հար­­­վըրտ հա­­­մալ­­­սա­­­­­­­րանի մա­­­տենա­­­շարէն հրա­­­տարա­­­կուած «Ցե­­­ղաս­­­պա­­­­­­­նու­­­թիւնը օրի­­­նականաց­­­նել» անուն գիր­­­քին մէջ Պիս­­­մարքէն սկսե­­­լով մին­­­չեւ Հիթ­­­լե­­­­­­­րի իշ­­­խա­­­­­­­նու­­­թիւնը, կ՚ու­­­սումնա­­­սիրէ հա­­­յոց նկատ­­­մամբ Գեր­­­մա­­­­­­­նիոյ մեր­­­ձե­­­­­­­ցու­­­մը։ Իհ­­­րի­­­­­­­կի հետ զրու­­­ցե­­­­­­­ցինք Պիս­­­մարքի ու Հիթ­­­լե­­­­­­­րի ժա­­­մանակ­­­նե­­­­­­­րու Գեր­­­մա­­­­­­­նիոյ քա­­­ղաքա­­­կանու­­­թեան եւ նոր հրա­­տարա­­կուած գիր­­քին մա­­սին։

Մինչեւ որ կրակը մեր տունը իյնայ, մինչեւ որ մեր ընտանիքէն զոհեր չունենանք պիտի չյիշե՞նք որ մարդ ենք։ Դեռ որքա՞ն պիտի փակենք մեր խղճի դռները Սուրէն, Ճիզիրէէն, Մծբինէն կամ Սիլոփիէն հնչող աղաղակին դիմաց։