ԹԱՄԺ

Թուրքիայում սահմանադրական քննարկումների ժամանակ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության հայազգի պատգամավոր Կարո Փայլանն անդրադարձել է ճնշված ժողովուրդների ցեղասպանության, կոտորածների թեմային, ինչից հետո Թուրքիայի խորհրդարանի նախագահի փոխանորդն ընդհատել է Փայլանի ելույթը։ Որպես պատիժ՝ Փայլանին զրկել են սահմանադրական փոփոխությունների քննարկման երեք նիստի մասնակցելու իրավունքից։ «Ցեղասպանություն» բառը հեռացվել է արձանագրություններից։ Դեպքի առնչությամբ Փայլանը Թուրքիայի Սահմանադրական դատարան է դիմել։

Թուրքիայում տիրող արտակարգ իրավիճակի պայմաններում հոկտեմբերի 5-ին ընդունվել է «Պաշտոնական հայտարարությունների և գովազդների, դրանք հրատարակող պարբերականների մասին կանոնակարգը», ըստ որի արգելվում է պաշտոնական հայտարարություն տեղադրել ոչ թուրքերեն հրատարակվող թերթերում։

Թուրքական մեջլիսի Գլխավոր խորհուրդը մայիսի 20-ին՝ ժամը 10։00-ին սկսել է «անձեռնմխելիության» քվեարկության երկրորդ շրջանը։ Պատգամավորների անձեռնմխելիության մասին սահմանադրության 83-րդ հոդվածի փոփոխության առաջարկով էր հանդես եկել թուրքական «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը (ԱԶԿ)։ Առաջարկի կետերի առաջին քննարկումը տեղի է ունեցել մայիսի 18-ին։ Քննարկումն ավարտվել է 348 կողմ ձայնով։ Մայիսի 20-ին կայացած երկրորդ քվեարկությամբ սահմանադրական փոփոխությունների առաջարկի ամբողջական փաթեթն ընդունվել է:

Երեկ թուրքական խորհրդարանի սահմանադրական հանձնաժողովում անձեռնմխելիության քննարկումների ժամանակ տեղի ունեցած ծեծկռտուքից հետո Թուրքիայի խորհրդարանի հայազգի պատգամավոր Կարո Պայլանը մամլո հաղորդագրություն է տարածել։ Պայլանի համոզմամբ՝ երեկ տեղի ունեցած հարձակումները նախապես ծրագրված են եղել և ուղղված են եղել իր դեմ՝ իր հայկական ինքնության պատճառով։

ԺԺԿ (Ժողովուրդների ժողովրդավարական կուսակցություն՝ HDP) համանախագահ Սելահաթթին Դեմիրթաշը խոսել է անձեռնմխելիությունների չեղյալ հայտարարման մասին․ «Առաջադիմություն և զարգացում կուսակցության (ԱԶԿ՝ AKP) գործիքը դարձած դատարանները փորձելու են մեր մի խումբ պատգամավորների լինչի ենթարկել։ Լու՞ռ ենք մնալու այս ամենի դեմ։ Թույլ չենք տալու մեզ դատել ձեզ պատկանող դատարաններում։ Մեզանից ոչ մեկ ցուցմունք տալու համար ոստիկանություն, դատախազություն, դատարան չի ներկայանալու»։

Թուրքիայի ազգային մեծ ժողովի (ԹԱՄԺ) սահմանադրական հանձնաժողովը երեկ քննարկել է ԹԱՄԺ որոշ պատգամավորներին անձեռնմխելիությունից զրկելու սահմանադրական փոփոխության առաջարկը։ Վեճերով լի քննարկում է տեղի ունեցել։ ԺԺԿ (Ժողովուրդների ժողովրդավարական կուսակցություն՝ HDP) պատգամավորները հեռացել են քննարկման սրահից, որից հետո քննարկումն ընթացել է առանց նրանց մասնակցության։ Հանձնաժողովն ընդունել է սահմանադրական փոփոխության առաջարկը։

ԱԺԿ (Ազգերի ժողովրդավարական կուսակցություն՝ HDP) Ստամբուլի հայազգի պատգամավոր Կարո Պայլանը հանդես է եկել 1908-1915թթ․ ընթացքում օսմանյան խորհրդարանում պատգամավորի (երեսփոխան) պաշտոն զբաղեցրած, ապա 1915թ․ ապրիլ-մայիս ամիսներին ձերբակալված և սպանված 7 հայ պատգամավորի մասին թուրքական խորհրդարանում հետաքննություն սկսելու առաջարկով։

ԹԱՄԺ-ի նախագահությունը խորհրդարանական նիստի ընթացքում կիրակնօրյա պատարագի համար ընդմիջում նշանակելու հետ կապված հայտարարությամբ է հանդես եկել․ «պատարագին մասնակցելու համար ընդմիջում չի սահմանվել»։

Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի (ԹԱՄԺ) երեկվա նիստի ընթացքում կիրակնօրյա պատարագի համար 40 րոպեանոց ընդմիջում է եղել։ Մինչ այդ հայազգի պատգամավոր Կարո Պայլանը նման դիմում էր ներկայացրել ԹԱՄԺ։

Փետրվարի 21-ին՝ մայրենի լեզվի համաշխարհային օրը, Ազգերի ժողովրդավարական կուսակցության (HDP) հայազգի պատգամավոր Կարո Պայլանը առցանց էջերում տարածել է հայերեն և թուրքերեն այցեքարտերը։ Այցեքարտերը տպվել են Թուրքիայի ազգային մեծ ժողովի կողմից։