ԳԱՐԻՆ ՊԱԼ
karinbal89@gmail.com
Ինչպէս նախորդ տարիներ այս տարի ալ Սուրբ Աստուածածնի տօնը մեծ ոգեւորութեամբ նշուեցաւ Թուրքիոյ զանազան եկեղեցիներու մէջ։ Ափսոս որ այդ ուրախութիւնէն անմասն մնաց Տիյարպէքիրի Սուրբ Կիրակոս եկեղեցին, որ մեծ ոգեւորութեամբ պատրաստուած էր այս տօնակատարութեան։ Նախապէս կատարուած պատրաստութիւնները կ՚ակնկալուէին սփիւռքահայերու խուռներամ մասնակցութիւնը։ Սակայն Տիյարպէքիրի մօտ պատահած զինեալ բախումներու հետեւանքով ծրագիրը վերջին պահուն չնչուեցաւ։ Մուսալերան տօնակատարութիւններուն մասին արդէն գրուած է հայերէն 4-րդ էջին վրայ։ Իսթանպուլահայութիւնը բացի Ֆէրիգիւղի, Պաքըրգիւղի նման հայաշատ թաղերու եկեղեցիներէն փութաց նաեւ արուարձանային Գարթալ թաղի վերանորոգուած Սուրբ Նշան եկեղեցին։ Այս առթիւ ամառուան արձակուրդի համար Չընարճըք գտնուող հայերն ալ տեղւոյն քաղաքապետարանի տրամադրած նաւով Գարթալ եկան։
Այս բոլորին մէջ սոյն տարուան եզակի տօնակատութիւն մըն ալ տեղի ունեցաւ Սեբաստիոյ մէջ։ Արդարեւ Սեբաստիոյ Հայոց Հայրենակցական Միութիւնը իր աւանդական ուխտագնացութեան միջոցին բացօթեայ պատարագով մը նշեց Աստուածածնի տաղաւարը եւ խաղողօրհնէքի աւանդութիւնը։ Տէր Գէորգ Աւագ Քահանայ Չընարեանի մատուցած Սուրբ պատարագին ուխտաւորներուն կողքին ներկայ գտնուեցան նաեւ Սեբաստաբնակ հայ ընտանիքներ, Սեբաստիոյ Կուսակալ Ալիմ Պարութ, Քաղաքապետ Սամի Այտըն, Ոստիկան Զօրաց հրամանատար Պէքթաշ Ասլան, Մշակոյթի Տնօրէն Քատիր Փիւրլիւ եւ ՃՀՓ կուսակցութեան պատգամաւոր Ալի Աքեըլտըզ։
Ի տարբերութիւն նախորդ տարիներէ, ուխտագնացութեան այս տարուան ծրագրին մէջ ուղեւորները այցելեցին Ամասիայ եւ Եւթոկեայ քաղաքները եւս։
Դէպի կորուսեալ հայրէնիք կատարուած այս տեսակի ուխտագնացութիւններու ամենատպաւորիչ պահերը կ՚ապրուին գերեզմանատուներու այցելութիւնով։ Այս այցելութիւնները առիթ կ՚ընծայեն որ նախնեաց հոգիները ուրախանան իրենց հարազատներուն ծխած խունկով ու վառած մոմով կամ կիզիչ արեւուն տակ չորացած հողը յագեցնող սափոր մը ջուրով։
Տիվրիղի քաղաքը թէեւ չի նշուիր հայոց 12 մայրաքաղաքներու շարքին, բայց ան ալ իր կարգին ունի կարեւոր նշանակութիւն, յատկապէս հայոց պատմութեան նուազ լուսաբանուած տարիներուն ընդմէջ։ Կ՚ափոսանք, որ ուխտաւորներէն ոչ ոք կրցաւ ճշդել քաղաքի բարձունքին վրայ կանգնած հայկական եղեկեցւոյ անուանումը։ Տարիներու թանձր փոշին հոգնատանջ քարերու հետ միասին կարծես ծածկած ըլլայ մեր յիշողութիւնն ալ։
