Թուրքիոյ մէջ ազգային փոքրամասնութիւններու յատուկ կրթօճախները Լոզանի Դաշնագրի հիման վրայ կը շարունակեն իրենց առաքելութիւնը։
Անոնք համակերպած են երկրի հիմնադիր գաղափարախօսութեան պարտադրած ուսման ամբողջական ծրագիրը (Թեվհիտի թետրիսաթ քանունու)։ Սակայն Հանրապետական շրջանի համարեա բոլոր կառավարութիւններ յատուկ ճնշումներ բանեցուցած են փոքրամասնութիւններու դպրոցներուն վրայ։
Այդ ճնշումներու գործադրութիւնը յանձնուած էր Կրթական Նախարարութեան քաղաքներէ ներս ենթակառոյցներուն, այսինքն Կրթութեան Տնօրէնութիւններուն։ Սոյն մարմինները փոքրամասնութիւններու վարժարաններուն կ՚ուղարկէին յատուկ նշանակուած փոխ տնօրէններ եւ ուսուցիչներ, յատկապէս այն առարկաներուն դասաւանդման համար, որոնք ի սկզբանէ վստահուած են ծագումով թուրք ուսուցիչներուն։
Վերջին տարիներուն կանոնագրութիւններու մէջ կատարուած բարեփոխումներով մեր վարժարաններու տնօրէնութեանց մատուցուեցաւ ցանկացած ուսուցիչը ընտրելու իրաւունք։ Սակայն ըստ երեւոյթի այժմ ետ քայլ մը կը կատարուի այդ բարեփոխումէն եւ Կրթական Տնօրէնութիւնը կրկին իր իրաւասութեան մէջ կ՚առնէ փոքրամասնութիւններու դպրոցներուն մէջ պաշտօնավարող թուրք ուսուցիչներու նշանակման մենաշնորհը։
Մտահոգիչ զարգացում մըն է այս, քանի որ համայնքային դպրոցները վերջերս օժտուած էին իրենց ուսուցչական կարողութիւններով ակներեւ ուսուցիչներով։
Այս նոր որոշումը անգամ մը եւս առիթ պիտի ստեղծէ ո՛չ թէ իրենց ասպարէզի գիտելիքներով, այլ ազգայնական դիրքաւորումով ուսուցիչներու ներթափանցման։
