ԾՈՎԻՆԱՐ ԼՈՔՄԱԿԷՕԶԵԱՆ

ԾՈՎԻՆԱՐ ԼՈՔՄԱԿԷՕԶԵԱՆ

Ո՞ւմ հաւատալ, ի՞նչ սպասել այս իրավիճակում Կարծիքներ, կարծիքներ...

dzovinarlok@gmail.com

ԱՀԿ (Առողջա­­պահու­­­թեան Հա­­­մաշ­­­խարհա­­­յին Կազ­­­մա­­­­­­­կեր­­­պութիւն) Մար­­­տի 11-ին յայ­­­տա­­­­­­­րարեց հա­­­մավա­­­րակի մա­­­սին եւ այդ օրո­­­ւանից սկսո­­­ւեց խու­­­ճա­­­­­­­պը։ Մարդկանց փա­­­կեցին իրենց տնե­­­րում եւ սկսե­­­ցին օր ու գի­­­շեր, ամէն վայրկեան հա­­­ղոր­­­դել վա­­­րակո­­­ւած­­­նե­­­­­­­րի եւ մա­­­հացած­­­նե­­­­­­­րի թի­­­ւը։ Բայց միեւ­­­նոյնն է այդ թի­­­ւը չէր հա­­­մոզում հա­­­մաճա­­­րակի առ­­­կա­­­­­­­յու­­­թեան մա­­­սին, որով­­­հե­­­­­­­տեւ նախ­­­կին հա­­­մաճա­­­րակ­­­նե­­­­­­­րի ժա­­­մանակ աւե­­­լի մեծ քա­­­նակու­­­թեամբ էին վա­­­րակա­­­կիր­­­նե­­­­­­­րը, բայց նման մե­­­կու­­­սացման մի­­­ջոց­­­նե­­­­­­­րի կա­­­ռավա­­­րու­­­թիւննե­­­րը չէին դի­­­մում։ Ցա­­­ւօք սրտի որո­­­շումնե­­­րը կա­­­յաց­­­նում են քա­­­ղաքա­­­կան ղե­­­կավար­­­նե­­­­­­­րը, այլ ոչ բժիշկ-մաս­­­նա­­­­­­­գէտ­­­նե­­­­­­­րը, իսկ եթէ նրանց ես լսենք, ապա ստաց­­­ւում է, որ­­­քան շատ մար­­­դիկ վա­­­րակուեն, այնքան շուտ կձե­­­ւաւո­­­րուի իմու­­­նի­­­­­­­թեթը։ Մար­­­դիկ բա­­­ժան­­­ւում են եր­­­կու խմբի.

1. նրանք, ով­­­քեր թա­­­գաժահ­­­րի վա­­­խի եւ խու­­­ճա­­­­­­­պի մէջ են եւ այդ ժահ­­­րից ան­­­դին ոչինչ չեն տես­­­նում

2. Նրանք, ով­­­քեր այս ամէ­­­նի հե­­­տեւում տես­­­նում են նոր աշ­­­խարհա­­­կար­­­գի մի­­­տումներ եւ հին տնտե­­­սական կա­­­ռու­­­ցո­­­­­­­ւած­­­քի փլու­­­զում։

Առաջին խմբին պատ­­­կա­­­­­­­նող­­­նե­­­­­­­րը վտան­­­գո­­­­­­­ւած են, քան­­­զի չի­­­մացու­­­թիւնն ու խուճա­­­­­­­պը խիստ իջեց­­­նում են մարմնի դի­­­մադ­­­րո­­­­­­­ղակա­­­նու­­­թիւնը եւ նրանք դառ­­­նում են խո­­­ցելի ամէն կար­­­գի վա­­­րակ­­­նե­­­­­­­րի հա­­­մար։ Բժիշկ- վի­­­րու­­­սո­­­­­­­լոգ­­­նե­­­­­­­րը շա­­­րու­­­նակ բա­­­ցատ­­­րում են, որ թա­­­գաժահ­­­րը դա ըն­­­դա­­­­­­­մէնը մի­­­լիառ­­­դա­­­­­­­ւոր վի­­­րուսնե­­­րից մէկն է եւ չեն հաս­­­կա­­­­­­­նում, ին­­­չո՞ւ է նման աղ­­­մուկ բարձրա­­­նում հենց այս վի­­­րու­­­սի հան­­­դէպ։ Եւ քա­­­նի որ մե­­­դիադաշ­­­տը ամ­­­բողջո­­­վին գրա­­­ւել է այս թե­­­ման, ապա վտանգւում է ար­­­դէն մար­­­դու մտա­­­յին եւ հո­­­գեկան առող­­­ջութիւ­­­նը, այ­­­սինքն թա­­­գաժահ­­­րի հա­­­մավա­­­րակի հետ մէկ­­­տեղ առա­­­ջանում է վա­­­խի հա­­­մավա­­­րակ։

Լսենք 2-րդ խմբին պատ­­­կա­­­­­­­նող մարդկանց.Ար­­­կա­­­­­­­դի Մել­­­քո­­­­­­­նեան, ԱՄՆ.

-Խու­­­ճա­­­­­­­պի մէջ են նրանք, ով­­­քեր տե­­­ղեակ չեն 11 սեպ­­­տեմբե­­­րի մա­­­սին (խօս­­­քը 2001-ի Սեպ­­­տեմբե­­­րի 11-ին ԱՄՆ-ում տե­­­ղի ու­­­նե­­­­­­­ցած ահա­­­բեկ­­­չա­­­­­­­կան յար­­­ձա­­­­­­­կումնե­­­րի մա­­­սին է-Ծ.Լ.)։ Նրանք, ով­­­քեր տե­­­ղեակ են հա­­­մաշ­­­խարհա­­­յին կա­­­ռավա­­­րող­­­նե­­­­­­­րի մա­­­սին, մտա­­­հոգո­­­ւած են, քան­­­զի յա­­­ջորդ քայ­­­լե­­­­­­­րը կա­­­րող են շատ դա­­­ժան լի­­­նել։ Մենք գի­­­տենք, որ սա սո­­­վորա­­­կան վի­­­րուս է։ 2018-ին թո­­­քախ­­­տը խլեց 1 մի­­­լիոն 600,000 մարդ եւ ոչ մի խու­­­ճապ այն ատեն չնկա­­­տուեց։ Սա քա­­­ղաքա­­­կան խաղ է, որ­­­պէսզի ոչնչա­­­ցուի փոքր բիզ­­­նե­­­­­­­սը , քայ­­­քա­­­­­­­յուի աշ­­­խարհի տնտե­­­սու­­­թիւնը եւ ստեղ­­­ծո­­­­­­­ւի հա­­­մաշ­­­խարհա­­­յին կա­­­ռավա­­­րու­­­թիւն, որն ար­­­դէն կթե­­­լադ­­­րի իր պայ­­­մաննե­­­րը, ստրկաց­­­նե­­­­­­­լով մարդկանց։ Առա­­­ջին ճգնա­­­ժամը ստեղ­­­ծե­­­­­­­ցին 2001-ին, այժմ այս վի­­­րու­­­սով նրանք յայ­­­տա­­­­­­­րարում են պա­­­տերազմ ողջ մարդկու­­­թեանը…

Նման կար­­­ծի­­­­­­­քի են շատ- շա­­­տերը եւ կան­­­խա­­­­­­­տեսում են հե­­­տագայ զար­­­գա­­­­­­­ցումնե­­­րը, այ­­­սինքն շու­­­տով մարդկանց կը թես­­­թա­­­­­­­ւորեն եւ կը պա­­­տուաս­­­տեն, դրա­­­նով իսկ մարդկանց կը վա­­­րակեն ինչ-որ մա­­­հացու հի­­­ւան­­­դութեամբ, որ­­­պէսզի կրճա­­­տէն մո­­­լորա­­­կի բնակ­­­չութիւ­­­նը։ Ոմանք կը ծի­­­ծաղան այս կար­­­ծի­­­­­­­քի վրայ, բայց ամէն դէպ­­­քում վա­­­խը ար­­­մա­­­­­­­տաւոր­­­ւում է. դա վախ է թա­­­գաժահ­­­րի կամ հե­­­տագայ զար­­­գա­­­­­­­ցումնե­­­րի հան­­­դէպ։

Իտա­­­լացի նա­­­նոպա­­­տոլոգ, դոկ­­­տոր, փրո­­­ֆէօսոր Ստե­­­ֆանօ Մոն­­­թա­­­­­­­նարի. Մար­­­տի 19-ին նա ու­­­նե­­­­­­­ցաւ հար­­­ցազրոյց byoblu24 քա­­­նալով.

-Մեր քա­­­ղաքա­­­կան գոր­­­ծիչնե­­­րը վեր­­­ջին 10 տա­­­րուայ մէջ ամէն ինչ անում էին, որ­­­պէսզի քան­­­դէն իտա­­­լական բժշկու­­­թիւնը։ Փակ­­­ւում էին բա­­­ժան­­­մունքներ եւ հոս­­­պի­­­­­­­տալ­­­ներ ամ­­­բողջո­­­վին, անձնա­­­կազ­­­մը հե­­­ռաց­­­նում էին աշ­­­խա­­­­­­­տան­­­քից։ Ծախ­­­սե­­­­­­­րը բժշկու­­­թեան վրայ անո­­­ղորմ կրճա­­­տում էին։ Դրան գու­­­մա­­­­­­­րած ահ­­­ռե­­­­­­­լի չափ­­­սե­­­­­­­րի կա­­­շառա­­­կերու­­­թիւնը։ Այն, ինչ սո­­­վորա­­­կան երկրում ար­­­ժէ 10 եւ­­­րօ, Իտա­­­լիայում՝ 20 եւ­­­րօ է։ Խնդի­­­րը վի­­­րու­­­սի մէջ չէ։ Այո՛, դա բա­­­ցար­­­ձակ նոր վի­­­րուս է, եւ փո­­­խում է իր յատ­­­կութիւննե­­­րը սոս­­­կա­­­­­­­լի արա­­­գու­­­թեամբ. երեկ նա մի տե­­­սակ վի­­­րուս էր, իսկ վա­­­ղը այն ար­­­դէն ու­­­րիշ վի­­­րուս է։ Իտա­­­լիայում այն վի­­­րու­­­սը չէր, ինչ Չի­­­նաս­­­տա­­­­­­­նում, իսկ Գեր­­­մա­­­­­­­նիայում այն չէ, ինչ Իտա­­­լիայում։ Ին­­­չո՞ւ են պէտք ձեռ­­­նոցնե­­­րը։ Ին­­­չո՞ւ են պէտք դի­­­մակ­­­նե­­­­­­­րը։ Ձեռ­­­նոցնե­­­րը քայ­­­քա­­­­­­­յիչ են ազ­­­դում մաշ­­­կի բնա­­­կան պաշտպա­­­նիչ յատ­­­կութեան վրայ։ Մեր մաշ­­­կը շատ խե­­­լացի է։ Իսկ դի­­­մակ­­­նե­­­­­­­րը...դա ծի­­­ծաղե­­­լի է։ Առողջ մար­­­դու հա­­­մար դա նոյնն է, ինչ ցան­­­կա­­­­­­­պատ դնես մո­­­ծակ­­­նե­­­­­­­րի դէմ։ Մեր շուրջը մի­­­լիառ­­­նե­­­­­­­րով վի­­­րուսներ կան։ Եւ եթէ ձեր կող­­­քը թա­­­գաժահր կայ, ապա դի­­­մակը ձեզ չի պաշտպա­­­նի։ Իսկ եթէ մար­­­դը հի­­­ւանդ է, ապա դի­­­մակը պէտք է փո­­­խել ամէն 2-3 րո­­­պէ։ Մար­­­դիկ չպէտք է նստէն տա­­­նը վա­­­խի մէջ առանց շարժման։ Պէտք է շար­­­ժո­­­­­­­ւեն, զբօս­­­նեն արե­­­ւի տակ։ Կա­­­ռավա­­­րու­­­թիւնը մեծ վնաս է հասցնում բնակ­­­չութեան առող­­­ջութեանը։ Մար­­­դիկ վա­­­խուո­­­րած տա­­­նը նստած չեն ստա­­­նում վի­­­թամին D։ Կար­­­ծում եմ, որ ռիս­­­կա­­­­­­­յին խումբը դա թո­­­շակա­­­ռու­­­ներն են, որոնք հան­­­գիստ կա­­­րող են դուրս գալ փո­­­ղոց եւ նոր­­­մալ կեն­­­սա­­­­­­­կեր­­­պով ապ­­­րել։ Փա­­­կի տակ մնա­­­լը աւե­­­լի շատ կսպա­­­նի, քան թա­­­գաժահ­­­րը։

Իտա­­­լացի փրո­­­ֆէօսո­­­րը կար­­­ծում է, որ այս վի­­­րու­­­սը չի կա­­­րող ու­­­նե­­­­­­­նալ իմու­­­նի­­­­­­­թեթ, ուստի եւ պա­­­տուաս­­­տա­­­­­­­նիւթ, բայց մի­­­լիոնա­­­տէրե­­­րը կու­­­նե­­­­­­­նան մի­­­լիառ­­­նե­­­­­­­րի եկա­­­մուտ՝ վա­­­ճառե­­­լով իբր հիաս­­­քանչ պա­­­տուաս­­­տա­­­­­­­նիւթ ։

Իսկ ահա թէ ինչ է ասում մի ճա­­­նապար­­­հորդող լրագ­­­րող.

-Ին­­­չո՞ւ է այս հա­­­մաճա­­­րակը ֆէյք։ ԶԼՄ-նե­­­րը հա­­­ղոր­­­դում են, որ մար­­­դիկ մա­­­հանում են, հի­­­ւան­­­դա­­­­­­­նոց­­­ներն ու դիահեր­­­ձա­­­­­­­րան­­­նե­­­­­­­րը լեփ-լե­­­ցուն են, գե­­­րեզ­­­մա­­­­­­­նոց­­­նե­­­­­­­րում տեղ չկայ։ Ֆէյ­­­քը դա սուտ չէ, այլ ճշմար­­­տութեան բե­­­կոր­­­նե­­­­­­­րի այնպի­­­սի միացում է, որ ստաց­­­ւում է մի սուտ, որը բաղ­­­կա­­­­­­­ցած է ճշմար­­­տութիւ­­­նից։ Յու­­­զիչ նիւ­­­թերն ար­­­ւում են իրա­­­կան ող­­­բերգու­­­թիւննե­­­րի հի­­­ման վրայ։ Ի՞նչ են ասում. որ Իտա­­­լիայում վա­­­րակո­­­ւեցին եւս 5000 հո­­­գի, մա­­­հացան եւս 800 հո­­­գի։ Դա ճիշդ է։ Բայց մեզ չեն ասում, որ Իտա­­­լիայում ար­­­դէն եր­­­կար տա­­­րիներ ըստ վի­­­ճակագ­­­րութեան օրե­­­կան մա­­­հանում են 1588 մարդ (ոչ թէ 800, այլ՝ 1588)։ Որ 2019-ին Յունո­­­­­­­ւարի 1-ից մին­­­չեւ մար­­­տի 15-ը Իտա­­­լիայում մա­­­հացաւ աւե­­­լի շատ մարդ, քան այս տա­­­րուայ նոյն ժա­­­մանա­­­կահա­­­տուա­­­ծում։ Պա՞րզ է։

Ահա այսպի­­­սի կար­­­ծիքներ։ Հա­­­զարա­­­ւոր մա­­­հերի մա­­­սին հա­­­ղոր­­­դե­­­­­­­լով, ԶԼՄ-ը չեն ասում, որ երկրագնդի վրայ 7,7 մի­­­լիառ մարդ զերծ մնա­­­ցին վարակից...։