Գուշակել կեանքի իմաստը

Շատ ծանր էր եւ յայտնի է որ մենք տա­կաւին եր­կար ժա­մանակ պի­տի դժո­ւարա­նանք թօ­թափե­լու այս մեծ աղէ­տի թո­ղած տա­ռապան­քը։

Ընդ հա­կառա­կը հի­մա սկսած ենք լսել ան­հա­տական զա­նազան պատ­մութիւններ, որոնց դէմ նոյ­նիսկ եր­բեմն կը դժո­ւարա­նանք մեր ար­ցունքնե­րը զսպե­լու։

Իբ­րեւ թէ փրկու­թեան ու­րախ պահ մը ըլ­լա­լով հե­տեւած էինք երա­խայի մը փլա­տակ­նե­րու տա­կէն կեն­դա­նի դուրս բեր­ման պա­հուն։ Փրկա­րար­նե­րը հարց կու տա­յին թէ ի՞նչ կ՚ու­զէ։ Իրեն հա­մար սի­րելի ֆուտպո­լիս­տի մը մար­զա­շապի­կը ու­զած էր։ Յի­շեալ ֆուտպո­լիս­տը այս լսե­լով խոս­տա­ցաւ ան­ձամբ այ­ցե­լել եւ իր ձեռ­քով տալ այդ ու­զած մար­զազգես­տը։ Կա­տարեց ալ խոս­տումը։ Հի­ւան­դա­նոցի մէջ այ­ցե­լեց աղէ­տեալ երա­խան, որուն եր­կու ոտ­քերն ալ ան­դա­մահա­տած էին։

Իսկ երեկ լսե­ցինք թէ այդ նոյն երա­խան փլա­տակ­նե­րէն դուրս գա­լով հան­դերձ չէր յա­ջողած կեն­դա­նի մնալ։ Հի­մա զինք կը յու­ղարկա­ւորէին մար­զա­շապի­կը դա­գաղին վրայ դնե­լով։ Այս մա­սին թո­ւային տո­ւեալներ կը պակ­սին, բայց գի­տենք որ փրկո­ւած­նե­րու կա­րեւոր մէկ մա­սը նոյն ճա­կատագ­րին ար­ժա­նացան։ Մեծ ցնծու­թեամբ, բա­ցագան­չութիւննե­րով դուրս եկան փլա­տակ­նե­րէն, բայց յա­ջոր­դող քա­նի մը օրե­րու, նոյ­նիսկ եր­բեմն քա­նի մը ժա­մերու ըն­թացքին մա­հացան։

Դար­ձեալ 28 Փետ­րո­ւարի լրա­տուու­թեան մէջ կը նշո­ւէր երկրա­շար­ժի 23-րդ օրը փլա­տակ­նե­րէն ողջ դուրս եկած շու­նի մը մա­սին։ Ան ալ իս­կոյն յանձնո­ւեցաւ անաս­նա­բոյժե­րու խնամ­քին։ Երբ մէկ կող­մէն մեծ հա­գագով կը խմէր իրեն մա­տու­ցո­ւած ջու­րը, անաս­նա­բոյժն ալ կը յայտնէր թէ լուրջ խնդիր մը չու­նի, պար­զա­պէս սննդա­զուրկ օրե­րու բեր­մամբ մի քիչ նի­հարած է։

Թե­րեւս կան մաս­նա­գէտ­ներ բայց մե­զի հա­մար առեղ­ծո­ւածա­յին է այդ անա­սու­նի հո­գեբա­նու­թիւնը։ Անա­սուննե­րը ոչ միայն լե­զու չու­նին, այլ իրենց ապ­րած վախն ու սար­սա­փը ցո­լաց­նող դէմ­քի ար­տա­յայ­տութիւն։ Ու­րեմն բո­լոր են­թադրու­թիւննե­րը կը մնայ մեր երե­ւակա­յու­թեան։ Անա­սուննե­րը՝ յատ­կա­պէս շու­նե­րը կան­խաւ կը զգան երկրա­շար­ժի գա­լուստը։ Նոյ­նիսկ իրենց հա­ջոցով կ՚ահա­զան­գեն պա­տահե­լիքը։ Նման կան­խա­գու­շա­կու­մով իսկ ան ի՞նչ զգաց երբ եր­կի­րը փուլ եկաւ իր գլխուն։ Ի՞նչ զգաց երբ պա­տահա­կանօ­րէն գտաւ ան­կիւն մը, ուր յա­ջողե­ցաւ ողջ մնա­լու։ Ինչպէ՞ս ան­ցան այդ 23 օրե­րը ան­շարժու­թեան դա­տապար­տո­ւած նման նեղ խու­ցի մը մէջ։ Ու վեր­ջա­պէս ի՞նչ զգաց երբ մար­դիկ մեծ գուրգու­րանքով զինք դուրս բե­րին այդ խու­ցէն։

Մե­զի հա­մար ի զօ­րու եղած բո­լոր խոր­հուրդնե­րը հե­ռու են իր­մէ։ Ոչ պի­տի բար­կա­նայ, ոչ պի­տի ընդվզի եւ ոչ ալ պի­տի բո­ղոքէ։ Եթէ յա­ջողի պի­տի շա­րու­նա­կէ իր կեան­քը ինչպէս որ էր նա­խօրօք։

Մենք որ իբ­րեւ մարդ էակ բնու­թեան մէջ կը զա­տորո­շուինք իմա­ցակա­նու­թեամբ, կ՚ար­ժէ խոր­հիլ թէ ար­դեօք որ­քա­նով բա­րիք է եւ որ­քա­նով յա­ւելեալ տան­ջանքնե­րու դրդա­պատ­ճառ։ Ո՞վ կրնայ ըսել թէ մեզ­մէ իւ­րա­քան­չիւրը աւե­լի ար­ժա­նի է կեանք կո­չուած փոր­ձա­դաշ­տին, բաղ­դատմամբ այդ խեղճ շնի­կին։

Ո՞վ գի­տէ թե­րեւս ալ հո­ղին տակ եօթ տա­րուայ բեղմնա­ւոր­ման շրջան մը բո­լորե­լէ ետք աշ­խարհ եկած մի­ջատ մը մե­զի հա­մազօր ար­ժա­նի է իրեն շնոր­հուած մի քա­նի օրո­ւայ կեան­քը կուշտու­կուռ ապ­րե­լու։

Ար­դար չէ անոր այդ իրա­ւունքը զլա­նալ։