ԾՈՎԻՆԱՐ ԼՈՔՄԱԿԷՕԶԵԱՆ

ԾՈՎԻՆԱՐ ԼՈՔՄԱԿԷՕԶԵԱՆ

Հայերը հրեաներ չեն, հրեաները հայեր չեն

Յաճախ, շատ Յա­­­ճախ Հա­­­յաս­­­տա­­­­­­­նի առ­­­ջեւ դնում են Իս­­­րա­­­­­­­յէլի օրի­­­նակը.

-Ին­­­չո՞ւ Հա­­­յաս­­­տա­­­­­­­նին չի յա­­­ջող­­­ւում գնալ Իս­­­լա­­­­­­­յէլի ճա­­­նապար­­­հով. ին­­­չո՞ւ Հա­­­յաս­­­տա­­­­­­­նը ինքնու­­­րոյն չի կա­­­րող լու­­­ծել իր անվտան­­­գութեան խնդի­­­րը, ստեղ­­­ծել բարձր ար­­­դիւնա­­­բերա­­­կան հա­­­սարա­­­կու­­­թիւն, -այս հարցն է տա­­­լիս հրեայ հա­­­ղոր­­­դա­­­­­­­վար Սո­­­լով­­­յո­­­­­­­վը իր զրու­­­ցում հրեայ վեր­­­լուծա­­­բան Յա­­­կով Քեդ­­­միի հետ։ Եւ ի՞նչ է պա­­­տաս­­­խա­­­­­­­նում վեր­­­ջինս.

- Հա­­­յերը հրեաներ չեն, հրեանե­­­րը հա­­­յեր չեն։ Փաստ է, որ Հա­­­յաս­­­տա­­­­­­­նում աւե­­­լի քիչ հայ է ապ­­­րում, քան Հա­­­յաս­­­տա­­­­­­­նից դուրս։ Հա­­­յերի հա­­­մար Հա­­­յաս­­­տա­­­­­­­նի հան­­­րա­­­­­­­պետու­­­թիւնը չդար­­­ձաւ այն մագ­­­նի­­­­­­­սը, որը պի­­­տի ձգէր մտա­­­ւոր նե­­­րու­­­ժը, որը նրանց մօտ կար եւ որն ու­­­րիշ երկրնե­­­րում ապ­­­րե­­­­­­­լու ար­­­դիւնք էր։ Դա է գլխա­­­ւոր պատ­­­ճա­­­­­­­ռը։ Եթէ այ­­­սօր նա­­­յէք Իս­­­րա­­­­­­­յէլին, ապա այստեղ 9 մի­­­լիոն բնակ­­­չութիւն կայ։ Երբ մենք 1948-ին հռչա­­­կեցինք մեր ան­­­կա­­­­­­­խու­­­թիւնը, ապա Իս­­­րա­­­­­­­յէլում 500,000-ից մի քիչ աւել բնա­­­կիչ կար, եւ հիմ­­­նա­­­­­­­կանում եր­­­կի­­­­­­­րը հա­­­մալ­­­րո­­­­­­­ւեց տար­­­բեր երկրնե­­­րից եկած հրեանե­­­րով։ Երկրորդ գոր­­­ծօ­­­­­­­նը դա մի­­­ջազ­­­գա­­­­­­­յին իրա­­­վիճակն էր, որը հրեանե­­­րը օգ­­­տա­­­­­­­գոր­­­ծում էին շատ ար­­­դիւնա­­­ւետ կեր­­­պով...։

Յայտնի է, որ դար­­­ձո­­­­­­­ւած հրեաներն էին ծրագ­­­րա­­­­­­­ւորել եւ իրա­­­կանաց­­­րել հա­­­յերի ցե­­­ղաս­­­պա­­­­­­­նու­­­թիւնը։ Այ­­­սօր ար­­­դէն խօս­­­ւում է նրանց հո­­­գեզա­­­ւակ­­­նե­­­­­­­րի եւ ժա­­­ռան­­­գորդնե­­­րի մա­­­սին ի դէմս ներ­­­կա­­­­­­­յիս իշ­­­խա­­­­­­­նու­­­թեան, որը բա­­­ցայայտ ներ­­­կա­­­­­­­յաց­­­նում է ատրպէյ­­­ճանցի­­­ների եւ թուրքե­­­րի շա­­­հերը, իսկ դրանք միշտ ցե­­­ղաս­­­պան շա­­­հեր են։ Ատրպէյ­­­ճանցին երե­­­ւի ար­­­դէն մօր ար­­­գանդում է տեն­­­չում հա­­­յի արիւ­­­նը. մի զո­­­հուած ատրպէյ­­­ճանցու գրպա­­­նում նա­­­մակ են գտել, իր քրոջ նա­­­մակն էր, ով ու­­­զել էր... հա­­­յի սիրտ։ Սրան ի՞նչ կա­րելի է աւե­­­լաց­­­նել։ 11-12 տա­­­րեկան տղա­­­յին մոր­­­թա­­­­­­­զերծ անե­­­լու տե­­­սանիւ­­­թը թէ՞ հայր ու որ­­­դու գնդա­­­կահա­­­րու­­­մը, գե­­­րինե­­­րի ծայր աս­­­տի­­­­­­­ճան նո­­­ւաս­­­տա­­­­­­­ցու­­­մը։ Սա­­­կայն ամե­­­նահո­­­գես­­­պան տե­­­սանիւ­­­թը դա Յու­­­նուարի 11-ին Փու­­­թին- Ալիեւ- Փա­­­շինեան եռա­­­կողմ հան­­­դի­­­­­­­պումն էր Մոս­­­կո­­­­­­­ւայում, երբ մեր պար­­­տո­­­­­­­ւած վար­­­չա­­­­­­­պետը ստո­­­րագ­­­րեց հեր­­­թա­­­­­­­կան ատրպէյ­­­ճան-թրքան­­­պաստ փաս­­­տա­­­­­­­թուղթ, որ­­­տեղ խօս­­­ւում է ճա­­­նապարհնե­­­րի ապաշրջա­­­փակ­­­ման մա­­­սին, այսպէս կո­­­չուած 9-րդ կէ­­­տը եւ չի լուծւում 8-րդ կէ­­­տը գե­­­րինե­­­րի վե­­­րադար­­­ձի մա­­­սին։ Լսե­­­լով ծնող­­­նե­­­­­­­րին, որոնք պատ­­­մում են իրենց զա­­­ւակ­­­նե­­­­­­­րի մա­­­սին, որոնք 90 օր Հադ­­­րութի ան­­­տառնե­­­րում գտնւե­­­լուց յե­­­տոյ լուր են տո­­­ւել իրենց մա­­­սին, բայց հայ­­­կա­­­­­­­կան կող­­­մը ըն­­­դունակ չի եղել բա­­­նակ­­­ցել եւ ազա­­­տել նրանց, եւ դրա փո­­­խարէն տղա­­­ների այ­­­լանդա­­­կուած դիակ­­­ներ են ստա­­­ցել, հա­­­զիւ ենք կա­­­րողա­­­նում չխե­­­լագա­­­ռուել։ Այո, ազ­­­գո­­­­­­­վի են­­­թա­­­­­­­կայ ենք զան­­­գո­­­­­­­ւածա­­­յին խե­­­լագա­­­ռու­­­թեան այս անե­­­լանե­­­լի իրա­­­վիճա­­­կում, ան­­­վերջա­­­նալի մղձա­­­ւան­­­ջում։ Ինչպէ՞ս, ի՞նչ ճա­­­նապար­­­հով կա­­­րելի է ձեռ­­­բա­­­­­­­զատո­­­ւել այս հա­­­կահայ­­­կա­­­­­­­կան իշ­­­խա­­­­­­­նու­­­թիւննե­­­րից։

Մի հան­­­գա­­­­­­­մանք կայ, որը վկա­­­յում է հա­­­յու­­­թեան գեր­­­միամ­­­տութեան մա­­­սին։ Այն, որ այսպէս շա­­­րու­­­նա­­­­­­­կուել չի կա­­­րող, երե­­­ւի գի­­­տակ­­­ցում են նոյ­­­նիսկ ծայ­­­րա­­­­­­­յեղ ան­­­գի­­­­­­­տակից­­­նե­­­­­­­րը, բայց ճո­­­ճանա­­­կը տա­­­րու­­­բե­­­­­­­րում է այս քա­­­ղաքա­­­կան դէմ­­­քից դէ­­­պի միւս քա­­­ղաքա­­­կան դէմ­­­քը, այ­­­սինք ծա­­­նօթ դէմ­­­քե­­­­­­­րին է մատ­­­նանշում, իսկ ան­­­գի­­­­­­­տակից զան­­­գո­­­­­­­ւածը չի ու­­­զում ծա­­­նօթ դէմք, ու­­­զում է բո­­­լորո­­­վին թարմ, հայ­­­րե­­­­­­­նասէր, հայ­­­րե­­­­­­­նանո­­­ւէր, հայ­­­րե­­­­­­­նատէր եւ բա­­­ցար­­­ձակ դրա­­­կան մարդ, որը մին­­­չեւ հի­­­մա ապ­­­րել է այլ մո­­­լորա­­­կում եւ չի հասցրել որե­­­ւէ մեղք գոր­­­ծել, կարճ ասած Քրիս­­­տոս է ու­­­զում։ Քրիս­­­տո­­­­­­­սին կրկին ան­­­համբեր սպա­­­սում են, եւ գի­­­տէ՞ք ին­­­չի հա­­­մար. որ­­­պէսզի նա իրենց փրկի եւ նրան նո­­­րից խա­­­չէն... Դա­­­ժան է ի հար­­­կէ, բայց թող­­­նե­­­­­­­լով եր­­­կի­­­­­­­րը այս վի­­­ճակում պատ­­­մութեան ժա­­­մացոյ­­­ցի ճո­­­ճանա­­­կի տա­­­րու­­­բե­­­­­­­րու­­­մը կրկին մատ­­­նանշում է հա­­­յերի ցե­­­ղաս­­­պա­­­­­­­նու­­­թիւնը։ Ցե­­­ղաս­­­պա­­­­­­­նու­­­թիւնը 105 տա­­­րի անց նշւում է ցե­­­ղաս­­­պա­­­­­­­նու­­­թեամբ։

Վա­­­նաձո­­­րի Հայ­­­քի անո­­­ւան հրա­­­պարակն է։ Երբ ծնող­­­նե­­­­­­­րը գտնում են իրենց որ­­­դու ծնօ­­­տը, ոտ­­­քը, թե­­­ւը, ոս­­­կորնե­­­րը, ապա այս հրա­­­պարա­­­կում իրենց չապ­­­րած որ­­­դու նկարն են աւե­­­լաց­­­նում։