ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

Խայտառակուած աշխարհի մասին

Պատմաբաններ ճշգրտօրէն հաշուած եւ հաստատած են թէ պատմութեան բազմահազար տարիներու ընթացքին միայն քանի մը տաս­նա­մեակ­նե­րով կա­րելի է հա­շուել պա­տերազմ չծա­գած տա­րինե­րը։ Եւ դար­ձեալ ըն­դունուած հա­մոզում է, թէ բո­լոր ժա­մանակ­նե­րու տե­ւողու­թեամբ ար­­ձա­­­նագ­­րուած ամե­­նակոր­­ծա­­­նիչ պա­­տերազ­­մը եղած է Հա­­մաշ­­խարհա­­յին Բ. պա­­տերազ­­մը։ Մի­­գու­­ցէ այդ սար­­սափն ալ գոր­­ծօն մը եղաւ, որ այդ պա­­տերազ­­մի աւար­­տին իս­­կոյն կեան­­քի կո­­չուի Միացեալ Ազ­­գե­­­րու Կազ­­մա­­­կեր­­պութիւ­­նը, որ իբ­­րեւ թէ պի­­տի կան­­խէր նման փոր­­ձանքնե­­րու վե­­րապ­­րումը։ Սա­­կայն ծա­­նօթ իրո­­ղու­­թիւն է, պա­­տերազ­­մի աւար­­տած պա­­հուն իսկ աշ­­խարհ նո­­րէն ապ­­րե­­­ցաւ սաս­­տիկ բե­­ւեռա­­ցում, որու հե­­տեւան­­քով սկիզբ առաւ սառ պա­­տերազ­­մի եր­­կար շրջա­­նը։ Այ­­սօր բա­­ւական հե­­ռու կ՚երե­­ւինք պա­­տերազ­­մի աւարտման տա­­րինե­­րու «Ան­­գամ մըն ալ եր­­բե՛ք»ի հո­­գեբա­­նու­­թե­­­նէն։ Մոռ­­ցած կ՚երե­­ւինք ապ­­րուած մեծ աւե­­րը։Կար­­ծես ոչ մէկ ձե­­ւով դաս չենք քա­­ղած եւ յա­­նուն հա­­մաշ­­խարհա­­յին մեծ ու­­ժե­­­րու ագահ շա­­հի ակնկա­­լու­­թեան, ին­­կած ենք աշ­­խարհը ան­­գամ մը եւս հրկի­­զելու, քա­­ղաք­­ներ հրո­­ճարակ դարձնե­­լու այս սոս­­կա­­­լի ռազ­­մա­­­տենչ ցան­­կութեան ծու­­ղա­­­կին։ Ու­­րիշ տե­­սակ ինչպէս բա­­ցատ­­րել Միացեալ Նա­­հանգնե­­րու նո­­րըն­­տիր նա­­խագա­­հին դէ­­պի Սաու­­տի Արա­­պիա կա­­տարած այ­­ցե­­­լու­­թիւնը։ Դի­­ւանա­­գիտա­­կան աշ­­խարհի մէջ կա­­րեւոր պատ­­գամնե­­րը կը փո­­խան­­ցուին անուղղա­­կի երե­­ւոյթնե­­րով։ Երե­­ւոյթներ, որոնք իրենց էու­­թեան մէջ յա­­տուկ նշա­­նակու­­թիւններ կը պա­­րու­­նա­­­կեն։ Այդպէս ըն­­դունուած կա­­նոն է որ Թուրքիոյ նո­­րըն­­տիր իւ­­րա­­­քան­­չիւր նա­­խագահ կամ վար­­չա­­­պետ իր ար­­տերկրի առա­­ջին այ­­ցե­­­լու­­թիւնը կա­­տարէ նախ դէ­­պի Կիպ­­րո­­­սի թրքա­­կան յա­­տուա­­ծը եւ ապա Ատրպէյ­­ճան։ Նոյնպէս Միացեալ Նա­­հանգնե­­րու նո­­րըն­­տիր բո­­լոր նա­­խագահ­­նե­­­րը աւան­­դութեան վե­­րածած էին առա­­ջին այ­­ցե­­­լու­­թիւնը կա­­տարել դէ­­պի Իս­­րա­­­յէլ։ Թրամբ ինչպէս այլ զա­­նազան նիւ­­թեր, այս գծով ալ ոտ­­նա­­­կոխեց ըն­­դունուած աւան­­դութիւ­­նը։ Սա­­կայն ինչպէս կը տես­­նենք այս զան­­ցա­­­ռու­­թիւնը եր­­բե­­­ւիցէ դժգո­­հու­­թիւն մը չէ պատ­­ճա­­­ռած իս­­րա­­­յէլա­­ցինե­­րու մօտ։ Չէ պատ­­ճա­­­ռած, քա­­նի որ այդ այ­­ցե­­­լու­­թիւնով Սաու­­տի Արա­­բիա եւ Միացեալ Նա­­հանգներ ստո­­րագ­­րե­­­ցին աւե­­լի քան 350 մի­­լիառի հաս­­նող հա­­մաձայ­­նութիւն մը, որուն միայն հա­­րիւր մի­­լիառը կը վե­­րաբե­­րի զէն­­քի առեւ­­տուրի։ Կնքուած պայ­­մա­­­նագ­­րով Միացեալ Նա­­հանգներ կոր­­ծա­­­նիչ զէն­­քեր պի­­տի վա­­ճառէ երկրի մը, որ ինք ուղղա­­կիօրէն պա­­տերազ­­մի մէջ չըլ­­լա­­­լով հան­­դերձ կը մի­­ջամ­­տէ տա­­րածաշրջա­­նի զա­­նազան երկրնե­­րէ ներս կա­­տարուած դա­­ւադ­­րա­­­կան գոր­­ծո­­­ղու­­թիւննե­­րու։ Այդ ընե­­լու պա­­հուն Թրամբ ոչ մէկ ան­­պա­­­տեհու­­թիւն կը տես­­նէ սաու­­տի­­­ներու հա­­ճելի թուելու հա­­մար անոնց հետ միասին սու­­րե­­­րով պա­­րելու մէջ։ Նոյնպէս Սաու­­տի Արա­­բիոյ իշ­­խանն ալ զանց առաւ կնոջ ձեռք թօ­­թուե­­լու մա­­սին իր ծա­­նօթ վե­­րապա­­հու­­թիւնը։ Միւս կող­­մէն հա­­մաշ­­խարհա­­յին հան­­րա­­­յին կար­­ծի­­­քը սար­­սա­­­փի մատ­­նուած է Հիւ­­սի­­­սային Քո­­րէայի փոր­­ձած հրթիռ­­նե­­­րուն պատ­­ճա­­­ռաւ։ Մարդկու­­թեան հա­­մար դժուար ըն­­դունե­­լի երե­­ւոյթ է կոր­­ծա­­­նիչ զէն­­քե­­­րու որոշ պե­­տու­­թիւննե­­րու մե­­նաշ­­նորհը հա­­մարուելու հաս­­կա­­­ցողու­­թիւնը։ Իրա­­ւացի պի­­տի ըլ­­լայ միայն այն հա­­մաշ­­խարհա­­յին հա­­մաձայ­­նութիւ­­նը ըստ որու նախ եւ առաջ աշ­­խարհի հզօր պե­­տու­­թիւննե­­րը հրա­­ժարին կոր­­ծա­­­նիչ զէն­­քե­­­րուն տի­­րանա­­լու իրենց ցան­­կութե­­նէն։ Ապա թէ ոչ բո­­լորո­­վին ար­­դար է այդ հա­­կամար­­տութեան կամ մրցակ­­ցութեան մէջ բո­­լոր կող­­մե­­­րուն այդ հզօր կոր­­ծա­­­նիչ­­նե­­­րու տի­­րանա­­լու ցան­­կութիւ­­նը։

Ափ­­սո­­­սան­­քով նշենք որ աշ­­խարհ խայ­­տա­­­ռակուած է եւ այդ խայ­տա­րակու­թեան մէջ նուազա­գոյն մեղ­քը կը վի­ճակի Հիւ­սի­սային Քորէային։

Kategoriler

ԱՌՕՐԵԱՅ