ԼՈՒՑԻՔԱ ՏՈՒՏՈՒ

Լուցիքա Տուտու

Դգալով տալ սափովը աչք հանել

Աս երկրին պե­տու­թեան ընդհա­նուր վար­մունքը միշտ աս պի­չիմ էղած է, դգա­լով կու տան սա­փովը աչք կը հա­նեն։ Տի­յար­պէ­քիրի Ս. Կի­րակոս Եկե­ղեցիին պա­րագան ալ ասոր աղուոր օրի­նակ մը էղաւ իշ­տէ։ Էն առաջ նո­րոգութեան խը­յախ հրա­ման տրուեցաւ, կի­տէք ան պի­լէմ փէք խօ­լայ պան չէ. «հա» չը­սելու հա­մար քա­ռասուն տե­րէյէն ճուր կը պե­րեն։ Ծառք ծառ­քի տրուեցաւ եւ շատ մը հնու­թեան օրի­նակ տառ­նա­լիք, պար­ծանք զգա­լիք նո­րոգու­թիւն մը տե­սաւ։

Ամէնքս ալ ու­րա­խացու­նե­լով գոր­ծօն աղօ­թատե­ղի մը տար­ձաւ։ Էտե­ւէն երկրին Արե­ւել­քի կող­մի տակ­նուվրա­յու­թիւննե­րը պաշ­լա­յեց։ Կիւ­զէ­լիմ քա­ղաքը, ատ կող­մե­րու ու­րիշ քա­ղաք­նե­րուն պէս, հալ­լաչ փա­մու­ղիի պէս ցիր ու ցան ըրին եւ ա՛ռ քե­զի մա­հանա. Հօփ տէ­յիմ ձառք դրուելու որո­շում տրուեցաւ։ Նէ ատ կա­րեւոր մրցա­նակը, նէ ալ աշ­խարքին տէմ իթի­պար շա­հելը ու­մուտ կ՚ընեն կոր։

Մէկ թէք պան մը կայ քիմ ինքզինքս կիտ­ցա­ծէս պէ­րի չփոխուիր կոր. քան­դել։ Քան­դել եւ հա­յէն մնա­ցած հետ­քե­րը եօխ ընե­լով, տե­ղը հիչ մէկ ան­հա­տակա­նու­թիւն չու­նե­ցող ու­րիշ պան մը շի­նել։ Կը վախ­նամ քիմ օր մը Աս­տուած օգ­նէ տէ աս խար­մա­շան վերջ գտնայ նէ. պիւ­թիւն պատ­մա­կան քա­ղաք­նե­րը թօփ­յէ­քիւն փո­խելու հա­մար «քի­թապը­նա ույտուր» ծեւ մը գտնա­լու հա­մար ինչ պէտք է նէ պի­տի ընեն։

Ուր է վա­խըֆի կա­լուած­նե­րը վե­րադար­ձունե­լու խոս­տում մըն ալ կար եա, միլ­լէ­թը սըրֆ ատոր հա­մար ներ­կայ կա­ռավա­րու­թեան քուէ տուաւ… էս էն ծա­րէն հիչ չէի վստա­հած զա­թը։ Սէօզ­տէ Սուրբ Փրկիչ Հի­ւան­տա­նոցին հո­ղերն ալ առ­նուեցաւ։ Փէք աղէկ. Ի՞նչ էղաւ. ատ պի­չիմ զափթ էղած կը կե­նայ կոր։ Սխալ կրնայ ըլ­լալ ամա ան­կա­ճիս անանկ էկաւ քիմ. Ս. Յա­կոբին ին­շաաթն ալ կե­ցեր է ղա­լիպամ, ին­չո՞ւ։ Աս պա­ները պիւ­թիւն «կէօզ պօ­յամա»էն էս ծե­զի ըսեմ. Մե­րին­ներն ալ կը կըլ­լեն կոր իշ­տէ։ Հա­րուր հատ միւլք ու­նիս նէ, էր­կու հա­տը ետ կու տան կոր, ատոր հա­մար ալ տա­րիներ տե­ւող դա­տերով օյա­լան­միշ կ՚ընեն կոր։ Ան քէր­թէին միւսնե­րը ի՞նչ կ՚ըլ­լան կոր։ Ասոնք ըսես նէ պա­տաս­խա­նը պէլ­լի է. «աս­կէ առա­ջուան­նե­րը աս խը­տարն ալ չը­րին»։ Ի՞նչ տար­բե­րու­թիւն կ՚ընէ քիմ. ին­տոր է նէ մէկ որո­շու­մով ետ առ­նե­լը խօ­լայ է։

Տուք ըսէք հիմա, ասիկա, դգալով տալ, սափովը աչք հանել չէ տէ ի՞նչ է։