ՈՒՅԿԱՐ ԿԻՒԼԹԷՔԻՆ
uygargultekin@agos.com.tr
Նախարարաց Խորհուրդի որոշումով «շտապ պետականացում»ի ենթակայ տարածքին մէջ կը գտնուի Միջին Արեւելքի ամենամեծ հայկական եկեղեցին Սուրբ Կիրակոսը։ Նոյն որոշումով պետականացուած եղան ասորի, քաղդէացի եւ աւետարանական եկեղեցիներն ալ։ Գոյացած հակազդեցութենէն ետք կառավարութեան շրջանակները կը պնդեն որ պետականացման որոշումը պիտի չգործադրուի եկեղեցիներուն դէմ։ Միւս կողմէ եկեղեցիներու խնամատարութեամբ զբաղող հիմնարկները կը պատրաստուին Նախարարաց Խորհուրդի որոշումը դատարան փոխադրել։
Թուրքիոյ պաշտօնական թերթի 25 Մարտ թուակիր համարին մէջ լոյս տեսնող Նախարարաց Խորհուրդի որոշումով Տիյարպէքիրի Սուր շրջանին մէջ տեղ առնող 6 հազար 300 բաժին հողաշերտը շուտով կը պետականացուի։ Խորհուրդը պետականացման վերաբերեալ 2942 համար օրէնքի 27-րդ յօդուածին համաձայն պետականացման գործընթացի համար պաշտօնի կոչեց Շրջապատի եւ Քաղաքաշինութեան Նախարարութիւնը։ Պետականացման վտանգի ենթարկուած եկեղեցիներէն ոմանք կը պատկանին համայնքներու, իսկ ոմանք ալ Վաքըֆներու Ընդհանուր Տնօրէնութեան կամ Մշակոյթի եւ Զբօսաշրջութեան Նախարարութեան։
Տինյարպէքիրի Սուր թաղամասին մէջ մօտաւրապէս 7 հազար 742 բաժին հողատարածք կայ եւ այս որոշումով Սուրի 80 տոկոսը պետականացուած պիտի ըլլայ։
Կառավարութեան տեսանկիւնով
Պետականացուած տարածքին մէջ եկեղեցիներու ալ գոյութիւնը պատճառ եղաւ որ խնդիրը փոխանցուի Խորհրդարան։ Շրջապատի եւ Քաղաքաշինութեան Նախարարուհի Ֆաթմա Կիւլտէմէթ Սարը 29 Մարտ Երեքշաբթի օր մասնակցեցաւ Ծրագրաւորման եւ Ելմտական Յանձնախումբի ժողովին։ Յանձնախումբի անդամներէն ՀՏՓ-ի պատգամաւոր Կարօ Փայլան եկեղեցիներուն ալ պետականացման հաւանականութիւնը հարցուց Նախարարուհիին։ Ֆաթմա Կիւլտէմէթ Սարը տուաւ հետեւալ պատասխանը. «Ինչպէս քաղաքաշինութեան վերաբերեալ բոլոր աշխատութիւններուն, Սուրի մէջ ալ որոշած ենք շտապ պետականացում։ Սակայն այս չի նշանակեր որ ամբողջ տարածքը նոյն պահուն պիտի պետականացուի։ Մեր նպատակը քաղաքացիներու հետ համաձայնիլ է։ Եթէ այդ համաձայնութեան մէջ չյաջողինք, իբրեւ վերջին միջոց կրնանք դիմել պետականցման»։ Նախարարուհին աւելցուց որ այս աշխատութիւնը պիտի ընթանայ 2012-ին ընդունուած քաղաքաշինական ծրագրի հիման վրայ։ Յանձնախումբի ԱՔՓ-ական անդամ Թոքաթի պատգամաւոր Եուսուֆ Պէյազըթ ալ յայտնեց թէ գրանցուած կառոյցները, ինչպէս որ են եկեղեցիները, չեն կրնար պետականցուիլ։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարքական Փոխանորդ Արամ Արք. Աթէշեան ըսաւ որ Նախարարաց Խորհուրդը պէտք է սրբագրութիւն կատարէ իր որոշումին մէջ։ Մինչ այդ Պատրիարքարնի անունով ժամադրութիւն պահանջուած է Շրջապատի եւ Քաղաքաշինութեան Նախարարուհի Ֆաթմա Կիւլտէմէթ Սարըէն։
Սուրբ Կիրակոս Եկեղեցւոյ թաղական խորհուրդի ատենապետ Վարդգէս Էրկիւն Այըք ալ կը յայտնէ թէ իրաւաբանները արդէն սկսած են աշխատութեան եւ կը պատրաստուին այս որոշումին դէմ իրաւական գետնի վրայ իրենց առարկութիւնը ներկայացնելու։