ԻՇԽԱՆ ԷՐՏԻՆՉ
Պատրիարքարանի երդիքին տակ մէկտեղուող Թրքահայ Ակադեմեկեններու Հարթակը հրապարակեց «Թրքահայ հասարակութեան ապագայի տեսլականը» անուն տեղեկագիրը։ Հարցախոյզներու քննարկումով գոյացած տեղեկագրին մէջ նախ ներկայացուած են թուային տուեալներ, որոնք կը պարզեն սեռային յատկանիշներ, տարիքի շերտերը, բնակավայրերու դասաւորումը, ուսման մակարդակը, հայերէնի տիրապետելու մասին տուեալներ եւ աշխատանքային յատկանիշներ։
Իսկ որակական տուեալները դարձեալ կը սկսին հայոց լեզուի մասին ընկալումներով եւ ապա եկեղեցիներու եւ համայնքային վարժարաններու յաճախելու մասին զանազան հարցումներով։
Պարզուած է թէ հարցախոյզը լրացնողներու 59 տոկոսը կանայք են։ Մասնակիցներու տարիքի միջինն է 45,7։ 67 տոկոսը ամուսնացած են։ Ամենահայաշատ շրջանը Շիշլին է, որուն կը յաջորդեն Պաքըրգիւղ եւ Ֆաթիհ։ Հարցախոյզի մասնակիցներէն 43,9 տոկոսը կը բնակին Շիշլի։ Համալսարանական ուսում ստացողներու համեմատութիւնը կը կազմէ 37 տոկոս։ Նշուած է նաեւ քաղաքի հայ վարժարաններ յաճախողներու թիւը։
Մասնակիցներէն 82 տոկոսը «Հայերէն գիտէ՞ք» հարցումին պատասխանած են դրական, իսկ 18 բացասական։
Մասնակիցներու 75 տոկոսը կը բնակի իր սեփական տան մէջ, իսկ 25 տոկոսը վարձակալ։ 17,1-ը 60 տարեկանէն վեր են, իսկ 18,66-ը 18 տարկեանէն փոքր։ Աշխատունակներու տոկոսը 53,1, գործատէրերը 11,3, իսկ թոշակառուները 20,2 տոկոս կը կազմեն։
Մասնակիցներէն 44,3 տոկոսը հայերէնի գործածութիւնը կը կարեւորեն։ Այս հարցումին մասամբ կը կարեւորեմ ըսողները 29,8 են։ 42 տոկոսը ամբողջովին դէմ են օտար ամուսնութիւններու։ 31 տոկոսը մտահոգ, իսկ 28 տոկոսը բնական կը համարեն այս երեւոյթը։
Հայկական կազմակերպութիւններու հայ ինքնութեան բերած նպաստը անբաւարար է 64 տոկոսի համար։
Ամէն կիրակի եկեղեցի յաճախողները 24,3, խորհրդակատարութիւններուն մասնակցողները 21, միայն տօնական օրերուն յաճախողներն ալ 39,9 տոկոս կը կազմեն։
Հայ մամուլին հետեւելու համեմատութեան մէջ առաջնակարգն է սոց ցանցերը։ Անոր կը յաջորդէ «Ակօս» 25,7 տոկոսով։ «Մարմարա» ընթերցողներու համեմատութիւնը 9,4 է, իսկ ժամանակ 6,9։
Հարցախոյզը պատասխանողներու ուղիղ կէսը կը նախընտրեն յատուկ հիւանդանոցները։ 38 տոկոսը կը դիմէ պետական հիւանդանոց, իսկ 12 տոկոսը հայոց հիւանդանոց։
Հասարակական կազմակերպութիւններու մասնակցութեան մէջ շրջանաւարտներու կազմած սանուց միութիւնները 43,3 տոկոսով առաջին կարգի վրայ են։
Ակադեմականներու աշխատութիւնը կ՚ընձեռէ թուային տուեալներ հասարակութեան հակումներուն եւ նախապատւութիւններուն մասին։ Այժմ անհրաժեշտ է այդ տուեալներու լոյսին տակ նոր միջոցներու ծրագրաւորումը։