Յիշատակում վկայութիւններով

ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

pakrates@yahoo.com

Լսելով սի­­րելի ըն­­կե­­­րոջ մը, լու­­սանկա­­րիչ Մա­­նուէլ Չը­­թաքի յան­­կարծա­­կան մա­­հի բօ­­թը, նոյն պա­­հուն յի­­շեցի վա­­ղեմի բա­­րեկամս Եդո­­ւարդ Թով­­մա­­­սեանը։ Տա­­րիներ առաջ իր մի­­ջոցաւ ծա­­նօթա­­ցած էի Մա­­նուէ­­լի հետ։ Զան­­գա­­­հարե­­ցի ցա­­ւը կի­­սելու հա­­մար։ Թո­­մոն եւս ծան­­րօ­­­րէն ցնցո­­ւած էր Մա­­նուէ­­լի մա­­հով։ Ձայ­­նէն կը զգա­­յի թէ աչ­­քե­­­րը լցո­­ւած էին ար­­ցունքով։ Խօ­­սեցանք մեր սի­­րելի բա­­րեկա­­մին յատ­­կութիւննե­­րու մա­­սին։ Այդ խօ­­սակ­­ցութիւ­­նով այս ան­­գամ Թո­­մոն էր, որ կը պատ­­մէր Մա­­նուէլ Չը­­թաքի հետ ծա­­նօթա­­նալու ոդի­­սակա­­նը։ «Ար­­տա­­­շէս Մար­­կո­­­սեան իր մէկ ըն­­կե­­­րոջ հետ միասին ձեռ­­նարկած էր հրա­­տարակ­­չա­­­տուն մը հիմ­­նե­­­լու գոր­­ծին։ Այդ հրա­­տարակ­­չա­­­տան մէջ հան­­դի­­­պեցանք իրա­­րու։ Ան­­գամ մը, երբ Մես­­րոպ պատ­­րիար­­քի մօտ կը գտնուէի, յայտնեց թէ մա­­մու­­լի պա­­հանջնե­­րուն դի­­մաց անհրա­­ժեշ­­տութիւն դար­­ձած է գա­­հակա­­լի կեր­­պա­­­րով նոր նկար­­ներ ու­­նե­­­նալ։ Յայտնի է որ աճա­­պարո­­ւած էր։ Ան­­մի­­­ջապէս զան­­գա­­­հարե­­ցի Մա­­նուէ­­լին, որ իր սար­­քե­­­րը հա­­ւաքե­­լով շու­­տով փու­­թաց Պատ­­րիար­­քա­­­րան։ Այդ օր պատ­­րիար­­քի աթո­­ռին վրայ նստած ձե­­ւով բազ­­մա­­­թիւ ան­­գամ նկա­­րեց Մես­­րոպ սրբա­­զանը։ Աշ­­խա­­­տան­­քի աւար­­տին զրոյ­­ցը ըն­­թա­­­ցաւ ծա­­նօթա­­նալու բնոյ­­թով։ Սրբա­­զանը անընդհատ կը հարցնէր, -ո՞վ ես, ուրտե­­ղացի՞ ես, ամուսնա­­ցա՞ծ ես, կինդ ո՞վ է, զա­­ւակ ու­­նի՞ս, անու­­նը ի՞նչ է։ Երբ Մա­­նուէլ պա­­տաս­­խա­­­նեց Թա­­մար, յա­­ջոր­­դեց աւե­­լի յան­­կարծա­­կի հար­­ցում մը՝-մկրտո­­ւա՞ծ է։

Մա­­նուէլ վա­­րանու­­մով յի­­շեցուց, որ չէ մկրտո­­ւած, որով­­հե­­­տեւ մայ­­րը հայ չէ։ Վա­­ղը երա­­խան եկե­­ղեցի բեր որ մկրտենք- ըսաւ Պատ­­րիար­­քը խիստ վճռա­­կամ շեշ­­տով։ Մա­­նուէլ ըսաւ որ այս գի­­շեր կ՚եր­­թայ ու ծնող­­նե­­­րուն հետ կը խորհրդակ­­ցի այս մա­­սին։ Մես­­րոպ պատ­­րիարք չար­­տօ­­­նեց՝ ըսե­­լով որ, եթէ այս դռնէն դուրս ել­­լէ իր առա­­ջար­­կը չե­­ղեալ կը հա­­մարո­­ւի։ -Գա­­լով կնքա­­հայ­­րին, ահա կնքա­­հայրդ հոս է- ըսաւ ինձ մատ­­նա­­­ցոյց ընե­­լով։ Յա­­ջորդ օր Գումգե­­բու, Աթո­­ռանիստ Մայր Եկե­­ղեց­­ւոյ մէջ կա­­տարե­­ցինք Թա­­մարի մկրտու­­թիւնը»։

Այս զրոյ­­ցէն ետք Թո­­մոյէն խնդրե­­ցի, որ գրի առ­­նէ պատ­­մածնե­­րը, որ­­պէս հե­­տաքրքրա­­կան յի­­շատակ եր­­կու սի­­րելի մարդկանց մա­­սին, որոնք այ­­լեւս մե­­զի հետ չեն։

Ինչպէս որ վե­­րեւ նշե­­ցի, իմ սի­­րելի ըն­­կե­­­րոջ տրա­­մադ­­րութիւ­­նը խան­­գա­­­րուած էր։ «Դուն գրէ» ըսաւ ու պար­­տա­­­կանու­­թիւնը թո­­ղեց ու­­սե­­­րուս։ Ես ալ ահա կը գրեմ՝ որ­­պէս նոր օղակ մը, իրենց երա­­նելի յի­­շատա­կին։

Kategoriler

ԱՌՕՐԵԱՅ