Զգուշացէ՛ք դռները բացւում են

Հայաս­տան-Թուրքիա յա­րաբե­րու­թիւննե­րու բնա­կանո­նաց­ման գոր­ծընթա­ցը կը շա­րու­նա­կուի բա­նագ­նացնե­րու երկրորդ հան­դի­պու­մով։ Կ՚ակնկա­լուի թէ Քը­լըճ ու Ռու­բի­նեան 24 Փետ­րուարի մէկ­տեղման ըն­թացքին քննար­կեն դի­ւանա­գիտա­կան շփումնե­րու եւ սահ­մա­նը բա­նալու վե­րաբե­րեալ խնդիր­նե­րը։ Աւե­լի քան երե­սուն տա­րինե­րու յե­տաձ­գումը ինքնա­բերա­բար պի­տի բե­րէ նաեւ որոշ դժո­ւարու­թիւններ։ Խո­չըն­դոտնե­րը հեշտ լու­ծումնե­րով յաղ­թա­հարե­լը կա­խեալ է կող­մե­րու վճռա­կամու­թե­նէն։ Այս հանգրո­ւանին աւե­լի տրա­մաբա­նական պի­տի ըլ­լայ լուծման քայ­լե­րը ակնկա­լել թրքա­կան կող­մէ, քա­նի որ ինք էր դի­ւանա­գիտա­կան կապ հաս­տա­տելէ խու­սա­փողը եւ սահ­մաննե­րը փա­կողը։ Մէկ կող­մի գոր­ծած սխա­լը անի­մաստ է երկկող­մա­նի քննար­կումով սրբագ­րել։ Մա­նաւանդ խնդրի լուծման հա­մար սա­կար­կութեան նստիլ։

Խնդրի այս երե­սակը ու­նի դի­ւանա­գիտա­կան բնոյթ։ Որ­քան ալ ան­հա­մեմա­տելի ըլ­լան եր­կու եր­կիրնե­րու աշ­խարհագ­րա­կան, բնակ­չա­կան կամ տնտե­սական կա­րողու­թիւննե­րու տո­ւեալ­նե­րը, վեր­ջա­պէս կող­մե­րը կը ներ­կա­յաց­նեն ան­կախ պե­տու­թիւններ եւ այս հան­գա­մանքն ալ բա­նակ­ցութեան սե­ղանին վրայ զի­րենք կը բե­րէ որոշ հա­ւասա­րու­թեան մը եզ­րին։

Դի­ւանա­գիտա­կան դաշ­տի կող­քին կայ նաեւ խնդրին ըն­կե­րային երե­սակը, որ դար­ձեալ շատ կա­րեւոր է իր պա­րու­նա­կած հա­ւանա­կան բա­րիք­նե­րով ու չա­րիք­նե­րով։ Բա­րիք­նե­րը յստակ են։ Պարզ մարդկանց իրա­րու հետ շփու­մը միշտ բա­րիք կը բե­րէ։ Ակա­դէմա­կան­նե­րու, արո­ւես­տա­գէտ­նե­րու, ու­սա­նող­նե­րու, մտա­ւորա­կան­նե­րու եւ բո­լոր աս­պա­րէզ­նե­րէ հա­սարակ մարդկանց, կեան­քը աշ­խա­տան­քով վաս­տա­կող­նե­րու շփումնե­րէն միայն բա­րիք կը ծնի։

Դի­տելով Հիւ­սի­սային Կիպ­րո­սի Թրքա­կան Հան­րա­պետու­թեան օրի­նակը, կը գո­յանայ նաեւ մտա­հոգու­թիւննե­րու հսկայ ծա­ւալ մը։ Յո­ռետե­սու­թիւն կամ չա­րագու­շա­կու­թիւն չէ, եթէ ըսենք թէ Հա­յաս­տան, Թուրքիա յա­րաբե­րու­թիւննե­րու բնա­կանո­նացու­մը առա­ջին ար­ժե­ւորող­նե­րը պի­տի ըլ­լան յան­ցա­գործ աշ­խարհի դե­րակա­տար­նե­րը։ Գոր­ծա­տէրի պատ­մուճա­նով նոր շու­կա­յին ընդձե­ռած առիթ­նե­րէն օգ­տո­ւելու հա­մար առա­ջին այ­ցե­լող­նե­րը պի­տի ըլ­լան նար­քօ­պիզ­նը­սի պա­րոն­նե­րը, գա­ւաթ­նե­րը, փող լո­ւացող­նե­րը եւ խա­ղաս­րահնե­րու վա­րիչ­նե­րը։ Այդ շրջա­նակ­նե­րը մեծ ախոր­ժա­կով պի­տի փոր­ձեն իրենց Հիւ­սի­սայն Կիպ­րո­սի կամ Պա­թու­միի նա­խաձեռ­նութիւննե­րու նման­նե­րը ու­նե­նալ Հա­յաս­տա­նի մէջ։ Կաս­կած չկայ որ այդ ոլոր­տի մէջ հա­յազ­գի գոր­ծընկեր­ներ գտնե­լու մէջ ալ դժո­ւարու­թիւն պի­տի չ՚ապ­րին։ Յի­շենք թէ չի­րակա­նացաւ «Պրո­լետառ­ներ բո­լոր երկրնե­րի՝ միացէք» կո­չը, բայց առանց նման կո­չի, ամե­նայն հեշ­տութեամբ իրա­կանա­ցաւ բո­լոր երկրնե­րու օլի­կարխնե­րու հա­մագոր­ծակցու­թիւնը։

Եթէ կա­ռավա­րու­թիւններ, անոնք ներ­կա­յաց­նող բա­նագ­նացներ, ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խարա­րու­թիւննե­րու անձնա­կազ­մե­րը ու­նին իրենց գոր­ծե­րը, Հա­յաս­տա­նի հա­շուոյն կա­րեւոր գործ կը վի­ճակի նաեւ Ազ­գա­յին Անվտան­գութեան Ծա­ռայու­թեան աշ­խա­տակազ­մին։

Որեմն վեր­յի­շենք ու կրկնենք խո­րագ­րի պատ­գա­մը՝ զգու­շա­ցէք, դռնե­րը բաց­ւում են, յա­ջորդ կա­յարան ԱԱԾ։