ՌՈՒԲԷՆ ՅՈՎԱԿԻՄԵԱՆ
Սեն Ռաֆայել
«...Թող կուրծքս մի քիչ ցաւի, Որ սրտիս տեղն իմանամ։ Մի տեսակ տագնապ կայ, որ չես ասի ոչ մի բառով...»
Համօ Սահեան
Կարծում եմ թէ շնորհաւորանքի եւ գովասանքի խօսքերը աւելորդ չեն, բայց այն թողնենք փոթորիկը անցնելուն, որ ենթադրաբար պատրաստում են քուէատուփերից դժգոհ մնացածները, բայց յուսանք որ հնչած սպառնալիքները՝ ընդհուպ քաղաքացիական բախումների մակարդակի, միայն նախընտրական կէս լուրջ, կէս կատակ յայտարարութիւններ են եղած պահի տրամադրութեան հետ կապուած եւ արդէն մոռացուել եւ կրքերը հանդարտելու վրայ են։
Փորձադաշտի ժամկէտը վերջացաւ եւ նորոգ իշխանութիւնները գործելակերպ փոխելու սկիզբը պէտք է դնեն, հիմնական եւ կայուն պետական հիմունքների սկզբունքով, իսկ որոշ մեծ կամ փոքր յաջողած երկրների օրինակին հետեւելը ամօթ չէ։ Բաւական չէ հին թաւիշը պողպատի փոխելու ցանկութիւն ունենալ եւ աւելի քան եռամեայ դժուար ուղի անցնելով ինքնակայութեան գալու եւ լրջանալու ժամն է եւ անցածը տարրալուծելու առիթն է՝ եղածը ճիշտ հասկանալ ու կշռադատել՝ սայթաքումներից խուսափելու։
Իմաստուն եւ խոհեմ գտնուեց մեր առողջ հասարակութիւնը՝ զանց առնելով մօտ 80 տոկոս քոչի դաշինքի օգտին (1 ) քուէարկող երեւանեան քաղքենիական արկածախնդիրների մասը որ հաստատուն պատուար , եղաւ նախկինների ձեռնարկած քայլերին տարբեր քայլերով ու միջոցներով սողոսկել պետական ոլորտ։ Մեծ յաջողութիւն կարելի է համարել խորհրդարանը ախոռի վերածած ԲՀԿ ի կերբերոսներից ազատուելու փաստը, որ իրենց խօսքի ազատութեան իրաւունքը դարձրել էին վայրահաջութեան սկզբունք եւ պատշաճ խօսքը անգոյ էր։ Շատ իմաստալից չէր, երբ աւելի քան վեց ամսից ի վեր Քոչարեանը իր ժրաջան երիտասարդ դաշնակցի հետ, որոնց կողքին նաեւ նախագահը՝ մինչեւ իսկ կաթողիկոսը իր ենթականերով որոնց իրական դերը լռել կամ, հաշտութեան քայլեր պիտի լինէին անընդհատ դաւաճան, եւ հրաժարականի պահանջի բառերը հոլովեցին պատեհ թէ անպատեհ առիթով այսօր պիտի կարողանա՞ն , նոյնքան քաջութիւն եւ համոզմունք ունենալ իրենց պաշտօնից կամ պատգամաւորի աթոռից հրաժարուելու, եթէ ոչ ապա ստիպուած կը լինեն իրենց հայհոյած անձանց հետ՝ երկրի վերակառուցման գործին լծուել ըստ պարտականութեան, որ անբարոյ կարող է գնահատուել։
Ուշադրութեան արժանի է ընտրութիւնների յաջորդ օրը եղած հանրահաւաքը։ Կենտրոնական հրապարակը լեփ֊լեցուն էր եւ ելոյթ ունեցողներից ոչ մէկը բացասական մէկ բառ հնչեցրեց ընտրական որեւէ հակառակորդի հասցէին, մինչդեռ նորընտիր վարչապետը իր պաշտօնի մակարդակին հաւատարիմ մնալով, կոչ արեց բոլոր խմբերին՝ հայրենաշէն դժուարին գործին միանալ եւ մասնակցել՝ շեշտելով միասնական ներուժի գործօնը, առանց ատելութեան ու ոխակալութեան զգացումի։ Գուշակել չեմ կարող թէ ինչպէս կ՝ընկալուի կոչը որ շատ դրական եւ կարեւոր է։
Որքան որ պատուիրաններին հետեւելուն համակիր եմ՝ փոխադարձ զիջումի եւ անհատի կարծիքը յարգելու սկզբունքով այնուամենայնիւ մեծ շատ մեծ աշխատանք կայ երկրի մաքրագործման համար բազում ոլորտներում։ Առաջին հերթին պէտք է արգելել եւ երկրից դուրս շպրտել դրսից եկած բոլոր տեսակի ջուր պղտորող սորոսական, մասոնական եւ նման արկածախնդիր եւ ախտածին խմբակներին ու աղանդներին։ Նրանց ներկայութիւնը մեր բարիքի համար չէ այլ քաջալերել միասեռականութիւնը անբարոյ կեցուածքը եւ դաւանափոխութիւնը։
Կարծում եմ ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ եւ նոր ընտրուած իշխանաւորների համար եւս առաջնակարգ է դատաիրաւական համակարգի եւ ՍԴ-ի արմատական եւ խորքային վերակառուցումը, որի հետ նոյնքան կարեւոր է երկրում լայնօրէն տարածուած անգրագիտութիւնը մայրենի լեզուի նկատմամբ՝ գրաւոր թէ բանաւոր եւ եթէ խօսքս վարչապետին հասնելու միջոց լինի ապա կը թախանձեմ յարգարժան ՆԻԿՈԼ-ին, որպէս վարկանիշ՝ փոխել իր ելոյթներում երբեմն գործածած գաւառական բառամթերքը եւ անցնել դասական հայերէնի։ Դա ոչ միայն ցանկութիւն է այլ նաեւ պարտականութիւն քանզի դրօշի գովերգի զինանշանի կողքին միշտ նշում են նաեւ լեզուն եւ թաւիշը պողպատ դառնալուց՝ բիւրեղեայ հայերէնն է ճիշդ եւ վայելուչ։
Ենթադրաբար կարեւոր փոփոխութիւնների շրջան է մտնում մեր երկիրը եւ յոյսով եմ որ այն կը լինի առանց բախումների։ Փաշինեանի՝ Քոչարեանին ասուլիսի հրաւէրին վերջինս պատասխանել էր որ ինքը պատրաստ է մենամարտի եւ ոչ ասուլիսի իսկ ոմանք մամուլով լուր էին տարածում, թէ վարչապետի չհեռանալու դէպքում պատրաստ են քաղաքացիական բախումների գնալ։ Կարծում եմ այդ ցնդաբանութիւնները մոռացուած են եւ վաղուանից ամէն մարդ պարտաւոր է հանդարտուելով ենթարկուել քուէատուփերի որոշմանը։
Բարի երթ մեր նորոգ իրականութեանը։
(1) Յիշեցնեմ որ դա իրենց կատարեալ իրաւունքն է, եթէ՚ ճնշումի իրաւունքն տակ չեն եղած եւ նոյն պատկերը եղել է Սիւնիքում ուր պղինձ մոլիբդենային համակարգի մեծ բաժնետէծ է Քոչարեանը եւ գործաւորների վրայ ճնշումներ են եղել՝ ըստ որոշ աղբիւրների, ինչպէս մայրաքաղաքի բուժման հաստատութիւններում, որոնց ապացոյցը չունեմ։