ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ
«Ակօս»ի աշխատակից Նորայր Տատուրեան պատկերազարդ բանախօսութիւն մը կը ներկայացնէ 6 Դեկտեմբերին, Լոս Անճէլըսի իրանահայ միութեան մէջ։ «Հայկական Տաղասացութիւն» խորագրեալ բանախօսութեան մէջ Տատուրեան կը ծանօթացնէ 1100-1700 թուականներու միջեւ հայ միջնադարեան գրականութեան կարեւոր դէմքերը, որոնք իրենց ստեղծագործութիւններով հիմքը դրին գրական աւանդութեան մը, որու վրայ աւելի ուշ բարձրացաւ արդի հայ գրականութիւնը։ Տուեալ ժամանակահատուածը ուշագրաւ է իր լեզուական առանձնայատկութիւններով եւս։ Արդարեւ արդի աշխարհաբարը յղկուեցաւ շատ աւելի ուշ տարեթիւերուն Խաչատուր Աբովեանի եւ յաջորդողներու արտադրած աշխարհաբար գրականութեամբ։ Հայերէն բառերու ստուգաբանման վերաբերեալ խիստ շահեկան յօդուածները արդէն ապացոյցն են Նորայր Տատուրեանի ունեցած գրական հսկայ պաշարին։ Այժմ այդ պաշարը խիստ շահեկան բանախօսութեան մը միջոցով կը հասնի լայն զանգուածներու։ Ափսոս որ այս իրադարձութիւնը կը զուգադիպի այնպիսի օրերու, երբ մեր ընկերը բոլոր կարողութիւնով կը փորձէ կանխել իր իսկ պաշտօնավարած վարժարանի փակումը։
Անշուշտ որ դպրոցի մը փակուելու երեւոյթը ինքնին մտահոգիչ երեւոյթ է, բայց այդ մտահոգութիւնը բնականաբար ալ աւելի ծանր կը զգան բոլոր անոնք, որոնք իրենց նուիրումը բերած են ասպարէզին։ Չէ որ ուսուցչութիւնը սովորական որեւէ ասպարէզէ աւելի տարբեր նշանակութիւն ունի եւ կարելի չէ ան դիտել իբրեւ սովորկան աշխատութիւն։
Մենք տուեալ բանախօսութիւնը կը դիտենք նաեւ այս շրջագծին մէջ, պնդելով որ ուսուցիչը չի կրնար շատ ալ հեռու մնալ ամպիոնէն։ Ան պիտի դասաւանդէ, պիտի ուսուցանէ եւ իւրաքանչիւր օր կրկին ու կրին պիտի կերտէ իր գիտելիքները։ Անխղճութիւն է նուիրեալ ուսուցիչը զրկել իր սաներէն, պարզապէս այն պատճառով որ. «դպրոցին ծախսը մեծ է եւ պիւտճէի ելքն ու մուտքը չեն հաւասարակշռեր իրար»։ Գիտենք որ ի տարբերութիւն որեւէ վաճառատունէ, կան հաստատութիւններ որոնց յաջողութիւնը կարելի չէ շահով բացատրել։ Այդ տեսակի են ուսման հաստատութիւնները, այդ տեսակի են առողջութեան հաստատութիւնները։ Բնական է անոնց ելք ու մուտքի հաշուեցուցակին վնասով փակուիլը։ Հակառակ պատկերը մտահոգիչ է։ Կ՚արժէ մտահոգուիլ, երբ պիտի տեսնենք եկամտաբեր դպրոց մը կամ հիւանդանոց։ Նման պատկերը տեսնելով արդարօրէն կրնանք խորհիլ, որ սխալ մը գործուած է։
Այս պահուն մենք ոգեւորութեամբ յաջողութիւն կը մաղթենք մեր սիրելի ընկերոջ եւ կը մաղթենք որ միշտ պայծառ ըլլայ իր գրիչը եւ մենք ալ օգտուինք անոր կուտակած գրական եւ պատմագրական տեղեկութիւններուն։