Դեռ շատ ճամբայ ունինք անցնելիք

Իւրաքանչիւր տարեմուտ իր մէջ հաշուեյարդար մը կը ներկայացնէ անցնող ժամանակը գնահատելու առումով։ Պոլսահայ համայնքա­յին սահ­մա­նու­մի մէջ այդ հա­շուե­յար­դա­րը տե­ղի կ՚ու­նե­նայ Պատ­րիար­քա­րանի եր­դի­կին տակ Սուրբ Ծնունդի շնոր­հա­ւորու­թեան պա­հուն։ Չէ՛, որ հոն հա­ւաքո­ւած կ՚ըլ­լան հա­մայնքը ներ­կա­յաց­նող հաս­տա­տու­թիւննե­րու վա­րիչ­նե­րը։ Յի­շենք թէ ան­ցեալ տա­րի սոյն ժո­ղովը տե­ղի ու­նե­ցած էր բա­ւական փո­թոր­կոտ մթնո­լոր­տի մէջ եւ, այն բարձր յոյ­սով, թէ շու­տով պի­տի կա­յանայ պատ­րիար­քա­կան ընտրու­թիւնը։ Այդ օր դահ­լի­ճին մէջ շնոր­հա­ւորու­թիւննե­րը ըն­դունողն էր Տե­ղապահ Գա­րեգին Պէք­ճեան սրբա­զանը։ Որ­քան որ տի­րէր որոշ լա­ւատե­սու­թիւն կող­քին խօ­սակ­ցութիւննե­րուն առանցքը կը կազ­մէր Իս­թանպու­լի կու­սա­կալու­թեան ճշդո­ւած Նա­խաձեռ­նարկ մարմնի նկատ­մամբ դժգո­հու­թիւննե­րու մա­սին ասէ­կօսէ­ները։ Ապա վրայ հա­սած էր կու­սա­կալու­թեան Պէք­ճեան սրբա­զանի տե­ղապահ ընտրու­թիւնը մեր­ժող որոշմնա­գիրը։ Այդ որոշմնա­գիրէն ետք սրբա­զանը հե­ռացած էր քա­ղաքէս, անո­րոշու­թեան մատ­նե­լով պատ­րիար­քա­կան ընտրու­թեան հա­ւանա­կանու­թիւնը։ Այ­սօր 6 Յու­նո­ւարին դար­ձեալ նոյնն էր օրա­կար­գի նիւ­թը։ Այս ան­գամ կը տի­րէր հա­մեմա­տաբար աւե­լի խա­ղաղ մթնո­լորտ, բայց հրա­տապ խնդի­րը մնա­ցած էր ան­լուծե­լի։ Այս առ­թիւ Կրօ­նական ժո­ղովի ատե­նապետ Սա­հակ Արք. Մա­շալեան հե­տաքրքրա­կան նմա­նու­թիւնով մը փոր­ձեց բա­ցատ­րել կա­ցու­թիւնը։

«Եթէ ինքնա­շար­ժով յա­ռաջա­նալու պա­հուն կը տես­նէք, որ եր­թե­ւեկու­թիւնը կանգ առած է ճամ­բու շա­րու­նա­կու­թեան, կը սպա­սէք ճամ­բուն վերստին բա­ցուե­լուն։ Ու­րեմն մենք ալ պէտք էր պատ­րիար­քա­կան եւ հա­մայնքա­յին հաս­տա­տու­թիւննե­րու ընտրու­թիւննե­րը իրա­կանաց­նե­լու հա­մար սպա­սէինք համ­բե­րու­թեամբ»։

Խոս­տո­վանինք որ այս նմա­նու­թիւնը այնքան ալ հա­մոզիչ չթո­ւաւ մե­զի, քա­նի որ կրնանք հե­տաքրքրո­ւիլ, թէ եր­թե­ւեկու­թիւնը ին­չու կանգնած է։ Գո­նէ մտա­հոգո­ւիլ, թէ ի՞նչ պա­տահած է ճամ­բու տե­ւողու­թեան, որուն հե­տեւան­քով դա­տապար­տո­ւած ենք սպա­սելու։ Մարդ գո­նէ կը փոր­ձէ իմա­նալ, թէ դեռ որ­քան պէտք է սպա­սենք։ Բայց սրբա­զանի թե­լադ­րա­ծը, այդ բո­լորէն դուրս է։ Ան խոր­հուրդ կու տայ համ­բե­րել եւ համ­բե­րել միայն։ Ին­չո՞ւ հա­մար համ­բե­րել կամ դեռ որ­քան համ­բե­րելու նման հար­ցումնե­րը կը մնան ան­պա­տաս­խան։ Կար­ծես ամէն ինչ այդքան ալ պարզ չէ։ Քա­նի որ Արամ արք. իր ելոյ­թի ըն­թացքին կը շեշ­տէր, թէ ոմանք դի­տումնա­ւոր կեր­պով կը խո­չըն­դո­տեն ընտրու­թեան գոր­ծընթաց­քը։ Այսքա­նով գո­հացաւ սրբա­զանը։ Խու­սա­փեցաւ աւե­լի յստակ խօ­սելէ։ Ով­քե՞ր էին, այդ ո՞ր ու­ժերն էին որոնք կ՚ու­զէին ընտրու­թեան գոր­ծընթա­ցը խո­չըն­դո­տել։ Միւս կո­ղէ 2018-ի վեր­ջին օրե­րուն Խորհրդակ­ցա­կան մարմնի ժո­ղովի ըն­թացքին օրա­կար­գի եկած էր այս տա­րուայ 6 Յու­նո­ւարին յա­ջոր­դող թո­ւական­նե­րուն Ան­գա­րա այ­ցե­լու­թիւն մը տալ եւ ընտրու­թիւննե­րը իրա­կանաց­նե­լու հա­մար որոշ շփումներ ու­նե­նալ պատ­կան մար­միննե­րու հետ։ Այս ան­գամ սա­կայն այդ մա­սին ո՛չ մէկ ակ­նարկու­թիւն։ Ի՞նչ ընել, ինչպէ՞ս ընել ընտրու­թիւննե­րը իրա­կանաց­նե­լու հա­մար։

Կարճ խօս­քով Գումգա­բուի մէջ կը տի­րէր սպա­սելու տրա­մադ­րութիւն։ Նա­խապէս ալ բա­զում ան­գամներ գրած ենք, որ ժո­ղովուրդը այ­լեւս այդ սպա­սու­մին հան­դուրժե­լու կա­րողու­թիւն չու­նի։ Այս առ­թիւ կ՚ար­ժէ յի­շել «Ակօս»ի նախկին աշ­խա­տակից Թա­լին Սու­ճիեանի ու­սումնա­սիրու­թիւնը, ուր ան բա­ւական հան­գա­մանօ­րէն կը խօ­սէր 1940-ական­նե­րու նման ճգնա­ժամի մա­սին։

Միւս կող­մէ եւս ու­շագրաւ զար­գա­ցում մը կը դի­տուի պե­տական շրջա­նակ­նե­րէ ներս, ուր այս ան­գամ Ան­գա­րան է, որ շփումներ կը հաս­տա­տէ հայ եկե­ղեց­ւոյ կարգ մը եպիս­կո­պոս­նե­րուն հետ, իրենց առա­ջար­կե­լով պատ­րիարք առա­ջադ­րո­ւիլ Թուրքիոյ հա­մար։ Այս երե­ւոյ­թը ալ աւե­լի տա­րօրի­նակ կը դարձնէ կա­ցու­թիւնը։ Այն, որ պե­տու­թիւնը անար­գա­կան որո­ճով «իբ­րեւ թէ տե­ղապահ» կո­չած էր եկե­ղեցա­կան աւան­դոյթնե­րու հա­մաձայն ընտրո­ւած Գա­րեգին ար­քե­պիս­կո­պոսը, այս ան­գամ ինք կը դրժէ իր իսկ ներ­կա­յացու­ցած պատ­ճա­ռաբա­նու­թիւնը եւ կը փոր­ձէ իրեն հա­ճելի թո­ւացող մը ճշդել եւ այդպէս եր­թալ ընտրու­թեան։

Ըստ երե­ւոյ­թի պե­տու­թիւնը կամ կա­ռավա­րու­թիւնը, նոյ­նիսկ աւե­լի կտրուկ ըսենք նա­խագահ Էր­տո­ղան իրեն հա­ճելի թո­ւացող թեկ­նա­ծու մը եթէ գտնէ իս­կոյն պի­տի դի­մէ պատ­րիար­քա­կան ընտրու­թեան։ Ահա բազ­մա­հազար տա­րինե­րու ան­ցեալ ու­նե­ցող հայ ժո­ղովուրդի դէմ առ դէմ գտնո­ւած ան­բա­րոյ ըն­թացքը։ Մաղ­թենք այս տա­րի այ­լեւս կա­րելի ըլ­լայ այս դժբախտ երե­ւոյ­թէն դուրս գալ եւ ի վեր­ջոյ կա­րենալ ընտրել այս հա­մայնքի առաջ­նորդը։

«ԱԿՕՍ»