Ահա հասած ենք Դեկտեմբեր ամսու վերջին օրերուն։ Իրականութեան մէջ Դեկտեմբերի նշանակութիւնը զգալու համար այս վերջին օրերն ալ սպասելու կարիք չունինք։ Տաս եւ երկրորդ ամսուն թեւակոխելով արդէն իսկ կը սկսի տարի մը եւս բոլորած ըլլալու խորհուրդը։ Մանկական միամտութեամբ կը կարծենք թէ տարին բոլորելով մեր ետին թողած պիտի ըլլանք անցնող 365 օրերուն տեղի տուած բազմաբնոյթ հոգերն ալ։
Չենք մտաբերէր թէ այս հնամաշ դարձած տարին ալ, իր նախորդներուն նման, դիմաւորած էինք մեծ յոյսերով, մեծ ակնկալութիւններով։ Մարդու յատուկ տարօրինակութիւն մըն է այս։ Իւրաքանչիւր անգամ կը համոզուինք թէ նոր տարին նոր էջ մը պիտի բանայ մեր առջեւ։ Մաքուր, անբիծ նոր էջ մը։
Չենք մտաբերեր թէ մենք այդ անբիծ նոր էջն ալ մրոտելու, ամօթալի արարքներով սեւացնելու անսպառ ներուժ մը ունինք։ Ամանորը սահմանուած ժամանակահատուածի մը աւարտն է միայն։ Աւարտ՝ որ իր մէջ ունի սկիզբի, վերասկիզբի կարողութիւնը եւս։
Մարդկային միտքը դիտելով երկրի ու երկնքի ամենօրեայ, ամսական ու եղանակային փոփոխութիւնները, պատմութեան տարբեր շրջաններուն ծրագրեց զանազան օրացոյցներ։ Ժամանակը չափելու եւ սահմանելու իմաստով վերջապէս դասաւորեց մերօրեայ ամենակատարեալ տարբերակը։
Կաղանդ կոչուածն ալ իրականութեան մէջ այդ օրացոյցն է պարզապէս։ Յունական եւ լատինական լեզուներու «Կալենտար» բառը հայերէնի բառակապակցութեամբ վերածուեցաւ կաղանդի։ Մեր հնչիւնաբանութիւնը կրկնեցին նաեւ ղզըլպաշ ալեւիներ, որոնք եւս տարեմուտը կը բնութագրեն նոյն արտասանութեամբ, թուականի փոքր շեղումով։
Իսկ մենք միամիտներս, մեր իսկ ստեղծած օրացոյցին յատուկ նշանակութիւններ վերագրելով կը փորձենք բարիքի հանդէպ, արդարութեան հանդէպ, արատութեան հանդէպ, համաշխարհային խաղաղութեան հանդէպ յոյսը վառ պահել։
Եթէ այդպէս կ՚ընենք, սա մեր մանկական միամտութիւնն է որ հազար անգամ աւելի թանկ է խելքի բոլոր կարողութիւնը չարիքի համար, կեղեքելու համար, թշնամութիւն արտադրելու համար վատնողներու սրամտութենէն։
Կասկած չկայ թէ այս նոր տարուայ տեւողութեամբ եւս պիտի շարունակենք մեր ուխտը։ Պիտի պայքարինք հարազատ ընտանիքը, փողոցի անտէր անասունները, ծառն ու ծաղիկը, ծանօթ թէ անծանօթ բոլոր ընկճուածները, բոլոր ազգութիւններէ գաղթականները, անտունիները, մեր թաղը, քաղաքը, հետզհետէ երկիրը պաշտպանելու համար ամէն տեսակ չարիքի դէմ։
Որքան ատեն որ չենք կորսնցուցած չարի դէմ դիմադրելու կամքն ու կորովը, իրաւունք ունինք նաեւ իւրաքանչիւր տարեմուտը նոր յոյսերով դիմաւորելու։
Ճիշդ ալ այս պատճառաւ՝ «Քրիստոս ծնաւ եւ յայտնեցաւ։ Օրհնեալ է յայտնութիւնը Քրիստոսի։ Ձեզի մեզի մեծ աւետիս։ ԱՄԱՆՈՐԸ ՇՆՈՐՀԱՒՈՐ»։
pakrates@yahoo.com