Հարուած քաղաքացիական հասարակութեան

Փրոֆ. տքթ. Թուրկութ Թար­­հանլըի, փրոֆ. տքթ. Պե­­թիւլ Թան­­պա­­­յի նման քա­­ղաքա­­ցիական հա­­սարա­­կու­­թեան13 ներ­­կա­­­յացու­­ցիչ ան­­ցեալ ուրբաթ բեր­­ման են­­թարկո­­ւեցան ապա­­հովու­­թեան ու­­ժե­­­րուն կող­­մէ։ Անոնցմէ ձեր­­բա­­­կալո­­ւեցաւ Պեռ­­նարտ վան Լիեր հիմ­­նարկի Թուրքիոյ ներ­­կա­­­յացու­­ցիչ Եիյիթ Աք­­սա­­­քօղ­­լու։

Ան­­ցեալ ուրբաթ վաղ ժա­­մերուն կա­­տարո­­ւած գոր­­ծո­­­ղու­­թեամբ բեր­­ման են­­թարկո­­ւած անուննե­­րը հե­­տեւեալ­­ներն էին՝ Պո­­ղազի­­չի հա­­մալ­­սա­­­րանի դա­­սախօս, «Ակա­­դէմա­­կան­­ներ յա­­նուն խա­­ղաղութեան» «Յան­­ցա­­­կից պի­­տի չըլ­­լանք» յայ­­տա­­­րարու­­թեան ստո­­րագ­­րա­­­դիր փրոֆ. Պե­­թիւլ Թան­­պայ, «Պիլ­­կի» հա­­մալ­­սա­­­րանի իրա­­ւագի­­տու­­թեան բաժ­­նի տե­­սուչ փրոֆ. Թուրկութ Թար­­հանլը, «Անա­­տոլու Քիւլթիւր»ի վար­­չութեան փոխ-նա­­խագահ Եիյիթ Էք­­մեքճի, վար­­չութեան ան­­դամ Ալի Հա­­քան Ալ­­թը­­­նայ, ընդհա­­նուր հա­­մակար­­գող Ասե­­նա Կիւ­­նալ ու նախ­­կին ընդհա­­նուր տնօ­­րէն, Յի­­շողու­­թեան կեդ­­րո­­­նի հա­­մատ­­նօ­­­րէն Մել­­թեմ Աս­­լան, նոյնպէս «Անա­­տոլու Քիւլթիւր»էն Պո­­րա Սա­­րը, Հան­­տէ Էօզ­­հա­­­պեշ, Եու­­սուֆ Ճը­­վըր- Ֆի­­լիզ Թե­­լեք եւ Եիյիթ Աք­­սա­­­քօղ­­լու, շար­­ժա­­­րուես­­տի ար­­տադրող Չիյ­­տեմ Մա­­թեր։

Այս առ­­թիւ Պոլ­­սոյ ապա­­հովու­­թեան տնօ­­րէնու­­թիւնը հրա­­պարա­­կեց տե­­ղեկա­­տուո­­ւական գրու­­թիւն մը, ուր յատ­­կա­­­պէս կը նշո­­ւէր, թէ «Անա­­տոլու քիւլթիւր»ի սե­­փակա­­նատէր Օս­­ման Քա­­վալա «Բաց հա­­սարա­­կու­­թիւն» եւ «Անա­­տոլու քիւլթիւր» կազ­­մա­­­կեր­­պութիւննե­­րու մի­­ջոցով փոր­­ձած է ողջ երկրով մէկ տա­­րածել «Կե­­զի» հան­­րա­­­պար­­տէ­­­զի շուրջ Մա­­յիս, Յու­­նիս 2013-ին տե­­ղի ու­­նե­­­ցած իրա­­դար­­ձութիւննե­­րը եւ այսպէ­­սով ու­­զած է բռնու­­թեամբ տա­­պալել Թուրքիոյ կա­­ռավա­­րու­­թիւնը։ Ըստ ապա­­հովու­­թեան տնօ­­րէնու­­թեան տա­­րածած գրու­­թեան, բեր­­ման են­­թարկո­­ւած ան­­ձե­­­րը «Կե­­զի»ի դէպ­­քե­­­րը ընդլայ­­նե­­­լու նպա­­տակով ժո­­ղով­­ներ գու­­մա­­­րած են «Անա­­տոլու քիւլթիւր»ին պատ­­կա­­­նող «ՏԵ­­ՓՕ» հա­­ւաքա­­տեղիին մէջ, ար­­տա­­­սահ­­մա­­­նէն ար­­հեստա­­վարժ ցու­­ցա­­­րար­­ներ ներ­­մուծած են, ստեղ­­ծած են նոր լրա­­տուա­­միջոց­­ներ, հան­­դի­­­պումներ ու­­նե­­­ցած են ար­­տա­­­սահ­­մա­­­նեան զա­­նազան հաս­­տա­­­տու­­թիւննե­­րուն ու ան­­ձե­­­րուն հետ, որ­­պէսզի անոնք ար­­ցունքա­­բեր կազ չար­­տա­­­հանեն Թուրքիա կամ ճնշումներ բա­­նեց­­նե­­­լով ար­­գի­­­լեն անոր գոր­­ծա­­­ծու­­թիւնը։

Բեր­­ման են­­թարկո­­ւած­­ 13 ան­­ձե­­­րը հար­­ցաքննու­­թե­­­նէ ետք դա­­տական հսկո­­ղու­­թեան տակ առ­­նո­­­ւեցան եւ բա­­ցի Աք­­սա­­­քօղ­­լո­­­ւէն ազատ ար­­ձա­­­կուե­­ցան։ Աք­­սա­­­քօղ­­լու իր հար­­ցաքննու­­թե­­­նէն ետք կանգնե­­ցաւ դա­­տարա­­նի առ­­ջեւ, որ ձեր­­բա­­­կալու­­մի որո­­շում կա­­յացուց։ Դա­­տական որոշ­­ման մէջ նշո­­ւեցաւ, թէ Աք­­սա­­­քօղ­­լու «Կե­­զի»ի դէպ­­քե­­­րէն ետք կա­­յացած ժո­­ղով­­նե­­­րու ըն­­թացքին ատե­­նավար եղած է։

Հան­­րա­­­պետու­­թեան նա­­խագահ Ռե­­ճեպ Թայ­­յիփ Էր­­տո­­­ղան ԱՔՓ-ի խորհրդա­­րանա­­կան խմբակ­­ցութեան ժո­­ղովին անդրա­­դար­­ձաւ այս կա­­տարո­­ւած­­նե­­­րուն։ Ան յայ­­տա­­­րարեց, թէ բեր­­ման են­­թարկո­­ւած­­նե­­­րը կ՚առնչո­­ւէին «Կե­­զի»ի դէպ­­քե­­­րուն։ «Արեւ­­մուտքէն եւ յայտնի շրջա­­նակ­­նե­­­րէն յայ­­տա­­­րարու­­թիւններ կը կա­­տարո­­ւին։ Ինչպէս աշ­­խարհի վրայ այ­­լուր, Թուրքիոյ մէջ նման իրա­­դար­­ձութիւննե­­րը ու­­նին իրենց գան­­ձատրո­­ղը։ Արեւ­­մուտքը ին­­չո՞ւ կ՚ան­­հանգստա­­նայ երբ այս ան­­ձը կը ձեր­­բա­­­կալո­­ւի։ Երբ ձեր եր­­կիրնե­­րուն մէջ պա­­տահի կը պո­­ռաք ու կը կան­­չէք, իսկ երբ Թուրքիոյ մէջ պա­­տահի կ՚ըսէք, թէ հա­­մալ­­սա­­­րանա­­կան են», յայտնեց նա­­խագա­­հը։

Նիւ­­թին շուրջ ար­­տա­­­յայ­­տո­­­ւեցաւ նաեւ ՃՀՓ-ի կու­­սակցա­­պետ Քե­­մալ Քը­­լըչ­­տա­­­րօղ­­լու։ Քննա­­դատե­­լով կա­­տարո­­ւածը, ան ըսաւ. «Եթէ ար­­դա­­­րու­­թիւն բաշ­­խողնե­­րը անար­­դա­­­րու­­թիւն գոր­­ծեն՝ ար­­դա­­­րու­­թիւնը կը փտի։ Այս ան­­ձե­­­րը չեն խու­­սա­­­փիր։ Յան­­ցա­­­գործ չեն որ փախ­­չին։ Ի՞նչ կը նշա­­նակէ վաղ առա­­ւօտեան յար­­ձա­­­կիլ այս մար­­դոց տու­­նե­­­րը եւ ձեր­­բա­­­կալել։ Կը յայ­­տա­­­րարէք, թէ մեր երկրին մէջ ժո­­ղովրդա­­վարու­­թիւն կայ։ Օս­­ման Քա­­վալա 13 ամի­­սէ ի վեր ձեր­­բա­­­կալո­­ւած է, խու­­ցի մը մէջ։ Առանց ամ­­բաստա­­նագի­­րի, առանց յան­­ցանքի։ Տու­­նե­­­րը կը խու­­զարկեն որ յան­­ցանշան մը գտնեն։ «Կե­­զի»ն այս երկրին մէջ ժո­­ղովրդա­­վարութեան ձայնն է։ Ոչ ոք կրնայ վրէժ լու­­ծել «Կե­­զի»էն։ Այս երկրին երի­­տասարդնե­­րը «Կե­­զի»ի մէջ բռնա­­կալը պար­­տութեան մատ­­նե­­­ցին։ Ո՞ր յան­­ցանքը կը փնտռէք։ Ին­­չո՞ւ Օս­­ման Քա­­վալա­­յի հա­­մար որե­­ւէ պատ­­ճա­­­ռաբա­­նու­­թիւն չէք կրնար գտնել»։

Յայ­­տա­­­րարու­­թիւն մը տա­­րածեց նաեւ Յի­­շողու­­թեան կեդ­­րո­­­նը, որու ան­­դամներն ալ կան բեր­­ման են­­թարկո­­ւած­­նե­­­րու շար­­քին։ Յայ­­տա­­­րարու­­թեան մէջ կ՚ըսո­­ւի, թէ բեր­­ման են­­թարկո­­ւած­­նե­­­րու հա­­մար կը պա­­հան­­ջո­­­ւի ցմահ բան­­տարկու­­թիւն։ Յայ­­տա­­­րարու­­թեան մէջ կը նշո­­ւի, թէ քա­­ղաքա­­ցիական հա­­սարա­­կու­­թեան դէմ կա­­տարո­­ւող ճնշումնե­­րը կը բազ­­մա­­­նան։ «Որ­­պէս քա­­ղաքա­­ցիական հա­­սարա­­կութեան ան­­դամներ, մենք պի­­տի շա­­րու­­նա­­­կենք մեր աշ­­խա­­­տան­­քը, պի­­տի շա­­րու­­նա­­­կենք պաշտպա­­նել մեր հիմ­­նա­­­րար իրա­­ւունքնե­­րը, ար­­դար դա­­տավա­­րու­­թեան իրա­­ւունքը, ան­­մե­­­ղու­­թեան կան­­խա­­­վար­­կա­­­ծը, ար­­տա­­­յայ­­տո­­­ւելու ու կազ­­մա­­­կեր­­պո­­­ւելու ազա­­տու­­թիւնը։ Կա­­րեւոր է որ նե­­ցուկ ըլ­­լաք ու զօ­­րակ­­ցիք մե­­զի», ըսուած է յայ­­տա­­­րարու­­թեան մէջ։

Kategoriler

ԱՌՕՐԵԱՅ