Անկախացումէն այս կողմ Հայաստանի երրորդ հանրապետութիւնը Նիկոլ Փաշինեանի վարչապետի պաշտօնին ընտրուելով կը մտնէ բոլորովին նոր շրջանի մը։ Արդարեւ երկրի անկախացումին անմիջապէս յաջորդող ժամանակներուն մեծ հիասթափութեամբ ականատես եղած էինք քայքայման գործընթացի հետ միասին երկրի սեփական հարստութեան թալանուելու տխուր պատկերին։ Տակաւին քանի մը օր առաջ գործող գործարանները որպէս թափածոյ փոխանցուած էին օրուայ իշխանութիւններու մօտ գտնուող անձերու։ Շաբաթներ շարունակ բեռնատար մեքենաներ այդ երկաթեայ հումքը փոխադրած էին դէպի Թուրքիա կամ Պարսկաստան։ Այդ օրերուն իսկ ձեւաւորուեցաւ որոշ մենաշնորհներ։ Ոմանք տիրացան ամբողջ երկրի մը շաքարաւազի մենաշնորհին, ոմանք տիրացան շինանիւթերու կամ շուկայի պահանջք ներկայացնող զանազան նիւթերու։ Այդ օրերուն տակաւին չէր ձեւաւորուած, իսկ երկրի սահմանադրութիւնը։ Այսինքն տակաւին իրաւունքը զօրաւորինն էր եւ այդ անօրինութիւնը նոյնութեամբ շարունակուեցաւ յաջորդող տարիներուն ալ։ Ինչպէս, որ ըսինք վերեւ, այսօր բոլորովին նոր շրջան մը կը բացուի Հայաստանի երկնքին տակ։ Այդ նոր շրջանը կը պարտինք ժողովուրդի յամառ պայքարին։ Այս ալ ինքնին շատ լուրջ պատասխանատուութիւն կը բեռցնէ նորընտիր վարչութեան ուսերուն։ Ժողովուրդը բնականաբար պիտի յուսայ թէ մինչեւ օրս կուտակուած բոլոր խնդիրները ամենակարճ ժամանակի ընթացքին գտնեն իրենց լուծումները։ Օրինակի համար արտագաղթը, որ մեծագոյն աւերն էր երկրի համար ամենակարճ ժամանակին վերածուի ներգաղթի։ Անշուշտ, որ իրական կեանքի թելադրանքները շատ աւելի դժուար յաղթահարելի են բաղդատմամբ այս շատ հասկնալի, բայց դժուար իրականացնելի երազներու դիմաց։ Այս այպէս ըլլալով հանդերձ Փաշինեանի իշխանութիւնը պարտի գոնէ որոշ հեռանկարներ խոստանալ ապահովելու համար ժողովուրդի զօրակցութեան յարատեւութիւնը։
Որոշ է, որ Հայաստանի ժողովուրդը արժանի է գոնէ այդ խոստումներու ապահոված յոյսը վայելելու։ Սա պահուն կը տիրէ շատ բնական ուրիշ երեւոյթ մը եւս, ժողովուրդը կ՚ուզէ այս ոգեւորութիւնով կարգի բերել նաեւ նախապէս քայքայուած բոլոր հաստատութիւնները։ Անոնց կարգին է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը, որ ինք եւս այս ապականած միջավայրի մէջ ապականած էր եւ դադրած ժողովուրդին մինչեւ այդ վառ պահած յարգանքին արժանանալէ։
Ինչպէս, որ ըսինք բազում թնճուկներ կան Նիկոլ Փաշինեանի առջեւ եւ իրմէ պիտի ակնկալուի անոնց մի առ մի հանգուցալուծումը։
Այս հանգրուանին կարեւորագոյն ձեռքբերումն է Հայաստանի հասարակութեան եւ սփիւռքահայութեան մէկ նպատակի շուրջ համախմբուածութիւնը։ Մանաւանդ, որ այդ միահամուռ հասարակութիւնը ունի նաեւ ներկայ պահուս ժողովուրդին աչքի լոյսը դարձած առաջնորդ մը՝ յանձին Նիկոլ Փաշինեանի։
Հայաստանի հասարակութիւնը եւ ինչու չէ՛ ամբողջ հայ ժողովուրդը լիաթոք կրնայ հպարտանալ իր օրինակելի ձեռքբերումով։ Սա համայն աշխարհի աչքին արդարութեան յաղթանակն է։ Միայն ու միայն հիւանդութեան աստիճանի կասկածամիտներն են, որ որոշ վերապահութեամբ պիտի մօտենան այս յաղթանակին, միշտ իրենց ենթագիտակցութեան մէջ պահելով միջազգային դաւադրութեան ինչ-ինչ վարկածներ։ Անշուշտ, որ այս արտակարգ փոթորիկներու ժամանակ կրնան գտնուիլ առիթը օգտագործել փորձող զանազան տարրեր։ Վերջապէս մարդ էակի այս յատկութիւնը բազմաթիւ օրինակներ ունի պատմութեան բոլոր ժամանակներու ընթացքին։ Սակայն այդ վարկածներու գոյութիւնը նոյնիսկ հաւաստիութիւնը արգելք չեն այսօրուայ ձեռքբերումով ուրախանալու։ Այսօր յաղթած ենք, յաջողած ենք եւ այս է իրողութիւնը։ Յաջորդ քայլին, ո՞վ կը սայթաքի կամ ո՞վ, ինչպէ՞ս կը շահագործէ կամ նոյնիսկ գողնալ կը փորձէ այս յաջողութիւնը բոլորովին տարբեր խնդիր է։ Թողէ՛ք, որ մենք հիմա ուրախանանք այսօր ձեռքբերուածով եւ յառաջանանք յաջողած թաւշեայ յեղափոխութիւնը ալ աւելի բարձունքներ փոխադրելու դժուարին գործին մէջ։
pakrates@yahoo.com