«Լրագրողին տեղը խմբագրատունն է ո՛չ բանտը»

ԵԴՈՒԱՐԴ ՏԱՆՁԻԿԵԱՆ

3Մա­յիս Մա­մու­լի հա­մաշ­խարհա­յին օրուայ առ­թիւ 3 եւ 4 Մա­յիս թուական­նե­րուն Եւ­րո­խոր­հուրդա­րանի մէջ տե­ղի ու­նե­ցան բազ­մա­թիւ ժո­ղով­ներ։ Այդ ժո­ղով­նե­րու ըն­թացքին Եւ­րո­խորհրդա­րանին եւ ԵՄ-ի տար­բեր աս­տի­ճանի պաշ­տօ­նակա­տար­ներ, Թուրքիայէն ժա­մանած լրագ­րողներ եւ հա­սարա­կական կազ­մա­կեր­պութիւննե­րու ներ­կա­յացու­ցիչներ ելոյթնե­րով նկա­րագ­րե­ցին Թուրքիոյ մէջ մա­մու­լի աշ­խա­տող­նե­րու մատ­նուած ծանր ճնշումնե­րը։

Ժո­ղով­նե­րու բա­ցու­մը կա­տարեց Եւ­րո­խոր­հուրդա­րանի նա­խագահ Ան­թո­նիոյ Թա­յանի։ Ան նախ յի­շեց վեր­ջերս Մալ­թա կղզիի եւ Սլո­վաքիոյ մէջ սպան­նուած լրագ­րողնե­րը եւ ապա ծան­րա­ցաւ մա­մու­լի ազա­տու­թեան խնդրին վրայ։ Յի­շեց Թուրքիոյ մէջ այս ոլոր­տի մատ­նուած ճնշու­մը։ «Մա­մու­լի ազա­տու­թեան առու­մով 180 եր­կիրնե­րու մէջ 157-րդ կար­գը զբա­ղեց­նող Թուրքիա ամէն ինչ կ՚ընէ Եւ­րո­միու­թե­նէն հե­ռանա­լու հա­մար» եզ­րա­կացուց Թա­յանի։

Նիս­տե­րու ըն­թացքին ելոյթ ու­նե­ցաւ ԵՄ-ի յանձնա­խումբի Թուրքիոյ տե­ղեկա­տու Քա­թի Փի­րի։ Ան ափ­սո­սանք յայտնեց, որ այս ժո­ղովը կը կա­յանայ եր­կու տա­րուայ ու­շա­ցու­մով։ Յատ­կա­պէս առար­կեց նա­խագահ Էր­տո­ղանի. «Կամ մե­զի հետ էք, կամ ալ ահա­բեկիչ­նե­րուն» խօս­քին դէմ։ Փի­րիի հա­մաձայն այս մտայ­նութիւ­նը ի հի­մանէ իմաս­տա­զուրկ կը դարձնէ ահա­բեկիչ բա­ռի նշա­նակու­թիւնը։

Եւ­րո­պայի յանձնա­խումբի Թուրքիոյ ռազ­մա­վարու­թիւննե­րու բաժ­նի տնօ­րէն Մի­րիամ Ֆեր­րան ալ յայտնեց, թէ մօ­տէն պի­տի հե­տեւին 24 Յու­նի­սի ընտրու­թիւննե­րուն եւ եթէ զար­գա­ցումներ չնկա­տեմ բա­նակ­ցութիւննե­րու մէջ յա­ռաջըն­թաց պի­տի չըլ­լայ։

Ելոյթ ու­նե­ցող­նե­րէն մէկն էր ԵԱՀԿ-ի մե­տիայի ազա­տու­թեան ներ­կա­յացու­ցիչ՝ Ֆրան Մա­րովիչ, ան ալ իր կար­գին դի­տել տուաւ, թէ ԵԱՀԿ-ի տա­րածաշրջա­նի մէջ ամե­նաշատ լրագ­րողներ բան­տարկած եր­կիրն է Թուրքիան։ Այս նիս­տե­րուն ելոյթներ ու­նե­ցան նաեւ Թուրքիայէն ժա­մանած լրագ­րողներ կամ հա­սարա­կական կազ­մա­կեր­պութիւննե­րու ներ­կա­յացու­ցիչներ։ Անոնք իրենց ելոյթնե­րուն մէջ յա­ճախ ակ­նարկե­ցին Եւ­րո­միու­թեան Թուրքիոյ զար­գա­ցումնե­րուն նկատ­մամբ ան­հա­ղորդ մնա­լուն դէմ։ Քննա­դատու­թիւննե­րու ար­ժա­նացաւ Եւ­րո­պայի Ար­տա­քին յա­րաբե­րու­թիւննե­րու բաժ­նի պա­տաս­խա­նատու՝ Խա­ւիէ Մի­նօ Փե­րեզին իր ելոյ­թի ըն­թացքին յա­ճախա­կի կեր­պով «Կը հասկնանք Թուրքիոյ անվտան­գութեան մտա­հոգու­թիւննե­րը» հաս­տա­տու­մը։ Թուրքիոյ մէջ Մար­դու իրա­ւունքնե­րու միու­թեան նա­խագահ Էօզ­թիւրք Թիւրքտո­ղան. «Միայն անվտան­գութեան խնդրին ակ­նարկե­լով հար­ցե­րը չեն կրնար լու­ծուիլ։ Ժա­մանա­կավ­րէպ դար­ձած է ազա­տու­թիւն-անվտանգութիւն հակադրութիւնը» ընդգծեց Թիւրքտողան։

Ժողովներուն փակման զեկոյցը կատարեց միութեան ընդլայնումէ պատասխանատու քոմիսար Յոհաննէս Հահն։ Ան ալ իր կարգին մտահոգութիւն յայտնեց արտակարգ իրավիճակներու պայմաններուն մէջ կայանալիք ընտրութիւններու հաւաստիութեան դէմ եւ իր խօսքերը աւարտեց. «Լրագրողին տեղը խմբագրատունն է ո՛չ բանտը» ըսելով։